Με τα βλέμματα να στρέφονται στη συνάντηση του Τραμπ με τον Πούτιν στην Αλάσκα, την Παρασκευή, το μέλλον της εδαφικής ακεραιότητας τηςΟυκρανίας παραμένει πάντοτε στο επίκεντρο.
Μπορεί η τηλεδιάσκεψη κορυφής μεταξύ των Τραμπ, Ζελένσκι και Ευρωπαίων ηγετών να ολοκληρώθηκε σήμερα με τον Αμερικανό πρόεδρο να δηλώνει ότι η συνάντηση στην Αλάσκα θα έχει ως στόχο την επίτευξη κατάπαυσης πυρός, αλλά το Κίεβο και οι Βρυξέλλες ανησυχούν για αποφάσεις ερήμην τους, που μπορεί να καθορίσουν το μέλλον της Ουκρανίας και τη γεωπολιτική πορεία της Ευρώπης.
Ο Τραμπ πάει στην Αλάσκα με στόχο την κατάπαυση πυρός
Σε μια τελευταία εξέλιξη, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, Τζέι Ντι Βανς, φέρεται να δήλωσε στην τηλεδιάσκεψη ότι οι ΗΠΑ δεν θα επιβάλουν συμφωνία με τη Ρωσία για την Ουκρανία.
Δύο Γερμανοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι δήλωσαν στο δίκτυο NBC News ότι ο Τζέι Ντι Βανς διαβεβαίωσε τον Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους συμμάχους ότι οι ΗΠΑ δεν θα διαπραγματευτούν με τη Ρωσία για μια λύση στον πόλεμο χωρίς την Ουκρανία ή την Ευρώπη στο τραπέζι, κάτι που είναι ένα από τα βασικά αιτήματα των συμμάχων.
Οι αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ο Τραμπ και η ομάδα του έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον γι' αυτά που η Ουκρανία και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι θεωρούν κρίσιμα σημεία στις διαπραγματεύσεις.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ στις πρώτες του δηλώσεις μετά την τηλεδιάσκεψη σημείωσε ότι είναι πολύ πιθανό να ακολουθήσει «δεύτερη συνάντηση» μετά τη σύνοδο κορυφής με τον Ρώσο ομόλογό του, μεθαύριο.
Αν η πρώτη συνάντηση με τον Πούτιν την Παρασκευή «πάει καλά», τότε θα υπάρξει μία μεταξύ του Πούτιν και του Ζελένσκι «και εμένα, αν θα ήθελαν να με έχουν εκεί», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σε σημερινό δημοσίευμά του, το BBC παραθέτει μια αναλυτική κατάσταση της εδαφικής κατάστασης στην Ουκρανία, των αξιώσεων της Μόσχας, και τι διεκδικείται τελικά στα πεδία των μαχών και κατ' επέκταση σε επίπεδο διπλωματίας.
Oι χάρτες και τα πιθανά παζάρια για την Ουκρανία
Η αγωνία κορυφώθηκε τις προηγούμενες μέρες, όταν ο Τραμπ μίλησε για «ανταλλαγές εδαφών» ως βήμα επίλυσης της σύγκρουσης.
Η Ρωσία έχει καταλάβει μεγάλα τμήματα ουκρανικής γης από το 2014, όταν προσάρτησε παράνομα την Κριμαία. Στη συνέχεια, ενίσχυσε το φιλορωσικό αυτονομιστικό κίνημα στο Ντονμπάς -στις περιφέρειες Ντονέτσκ και Λουχάνσκ-, πυροδοτώντας έναν πόλεμο που κράτησε οκτώ χρόνια και κόστισε περίπου 14.000 ζωές.
Η πλήρους κλίμακας ρωσική εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022 οδήγησε στην ταχεία κατάληψη εδαφικών εκτάσεων στο νότο, περιλαμβάνοντας μέρη των περιφερειών Ζαπορίζια και Χερσώνας.
Ωστόσο, η Ρωσία ελέγχει σήμερα περίπου το 20% της Ουκρανίας -λιγότερο από το 27% που είχε την άνοιξη του 2022-, με τις πρόσφατες προελάσεις στα ανατολικά να είναι αργές και αιματηρές, εξηγεί το βρετανικό ΜΜΕ, παραθέτοντας σχετικούς χάρτες.
Σύμφωνα με αναφορές, ο Πούτιν θέλει τον πλήρη έλεγχο του Λουχάνσκ και του Ντονέτσκ, απαιτώντας την παράδοση των τελευταίων ουκρανικών θέσεων εκεί, όπως το Κραματόρσκ και το Σλοβγιάνσκ.
Για το Κίεβο, η εγκατάλειψη αυτών των περιοχών θα ήταν πολιτικά και στρατηγικά απαράδεκτη, αφού αποτελούν ισχυρές αμυντικές γραμμές. Ο Ζελένσκι υποστηρίζει ότι το Ντονμπάς δεν μπορεί να παραδοθεί, καθώς η Μόσχα θα το χρησιμοποιούσε ως εφαλτήριο για περαιτέρω επιθέσεις.
Στο μέτωπο της Ζαπορίζια και της Χερσώνας, που κατακτήθηκαν το 2022, η Ρωσία φέρεται να προτείνει πάγωμα των γραμμών και παύση της επίθεσης. Ωστόσο, δεν είναι σαφές αν θα ήταν διατεθειμένη να επιστρέψει εδάφη. Οι ακτές της Αζοφικής και της Μαύρης Θάλασσας έχουν στρατηγική σημασία, καθώς συνδέουν τη Ρωσία με την προσαρτημένη Κριμαία - η λεγόμενη «χερσαία γέφυρα» του Πούτιν.
Ο Πούτιν, που έχει ήδη ενσωματώσει αυτές τις περιοχές στη Ρωσία μέσω τεσσάρων δημοψηφισμάτων-παρωδία το 2022, δύσκολα θα αποδεχτεί υποχώρηση.
Οι κινήσεις των τελευταίων ημερών, με ρωσική πίεση κοντά στην Ντομπροπίλια, ενδέχεται να έχουν στόχο είτε να δημιουργήσουν νέα στρατηγικά δεδομένα είτε να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική θέση της Μόσχας ενόψει της συνάντησης με τον Τραμπ, επισημαίνεται χαρακτηριστικά.
Για την Ουκρανία και την ΕΕ οποιαδήποτε συζήτηση περί εδαφικών ανταλλαγών είναι πρόωρη και πολιτικά επικίνδυνη, καθώς θα έστελνε μήνυμα ότι η επιθετική αναθεώρηση συνόρων μπορεί να αποφέρει οφέλη σημειώνει το BBC. Η όποια διαπραγμάτευση για τα μελλοντικά σύνορα, όπως υπογραμμίζουν Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, μπορεί να γίνει μόνο μετά τον τερματισμό των εχθροπραξιών και την εγγύηση της ασφάλειας της Ουκρανίας.
Καθώς η σύνοδος κορυφής στην Αλάσκα πλησιάζει, το ερώτημα παραμένει αν η Ουάσιγκτον και η Μόσχα θα κάνουν το πρώτο βήμα σε έναν μακρύ και αβέβαιο δρόμο διαπραγματεύσεων που θα ορίσει το εδαφικό μέλλον της Ουκρανίας, ένα σενάριο που απεύχονται το Κίεβο και οι Ευρωπαίοι εταίροι.