Τρεις εβδομάδες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής, η προσωπικότητα του Πούτιν παραμένει το κεντρικό κλειδί για να κατανοήσει κάποιος ότι αυτός είναι δικός του πόλεμος, γράφει ο Αλέν Φρανσόν στη Le Monde.
«Ο Βλαντιμίρ Πούτιν αγαπάει τόσο την Ουκρανία, το «λίκνο του ρωσικού πολιτισμού», που αποφάσισε να την καταστρέψει», αναφέρει ο αρθρογράφος, ο οποίος επικεντρώνεται στα κεντρικά σημεία ρωσικής προπαγάνδας, με τα οποία το Κρεμλίνο προσπαθεί να δικαιολογήσει την εισβολή.
«Οι Ουκρανοί δεν υποδέχτηκαν τον ρωσικό στρατό με λουλούδια; Ε, θα το πληρώσουν -με κατεστραμμένες πόλεις, εκατομύρια προσφύγων, χιλιάδες νεκρούς και ακρωτηριασμένους, χιλιάδες ορφανά επίσης. Γιατί; Με ποιο σκοπό; Είναι μεγάλης σημασίας να κατανοήσει κανείς ότι πρόκειται για έναν πόλεμο Πούτιν», εξηγεί ο αρθρογράφος που κάνει ένα ψυχο-πολιτικό προφίλ του Ρώσου προέδρου.
«Μια εξήγηση είναι ο δεσποτισμός: κλεισμένος σε μια φούσκα ψεμάτων, ο αυταρχικός ηγέτης, πεπεισμένος για την διανοητική του ανωτερότητα, δεν ακούει πια παρά μόνο τις φαντασιώσεις του. Θέλει να είναι ο τσάρος της σύγχρονης εποχής, εκείνος που θα «αναβιώσει τη Ρωσία στα ιστορικά όριά της». Αυτό ανέφερε εξάλλου και το επίσημο ρωσικό πρακτορείο Novosti, σε ένα άρθρο, στα τέλη Φεβρουαρίου, πανηγυρίζοντας για την κατάκτηση της Ουκρανίας από τον ρωσικό στρατό -το άρθρο κατέβηκε από τότε. Σίγουρα οι Ρώσοι διπλωμάτες και πράκτορες προειδοποίησαν το Κρεμλίνο ότι η Ουκρανία δεν είναι αυτό που πιστεύει ο πρόεδρος, ότι οι Ουκρανοί θα αντισταθούν. Αλλά εγκατεστημένος στην «εναλλακτική πραγματικότητα», ο Πούτιν δεν τους άκουσε, ούτε τους διάβασε και εξαπέλυσε τον δικό του πόλεμο», γράφει και προσθέτει τα δύο ψέματα για «ταπείνωση» και ΝΑΤΟ.
«Το ψέμα της «ταπείνωσης». Από την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, οι Δυτικοί «εγκατέλειψαν» και συνεχώς «ταπείνωναν» την Ρωσία, όπως λένε οι Ρώσοι αλλά και αρκετοί αναλυτές στην Ευρώπη. Επομένως, η πολεμοχαρής τρέλα δικαιολογείται από τον εχθρικό περίγυρο, λένε. Είναι ένας ευαίσθητος πληγωμένος ο Πούτιν.
Τίποτα από αυτά δεν είναι αλήθεια. Με την πίεση των ΗΠΑ, η Ρωσία μπήκε το 1992 στο ΔΝΤ και στην Παγκόσμια Τράπεζα: απέσπασε, έτσι, δεκάδες δις δολάρια δάνεια για τα επόμενα χρόνια. Το 1996 μπήκε στο Συμβούλιο της Ευρώπης και το 1997 μπήκε στους G7, που έγιναν έτσι G8. Επίσης, το 1998 η Ρωσία, με την στήριξη των ΗΠΑ, πέτυχε οικονομική βοήθεια από τις Βρυξέλλες, κατά την περίοδο κρίσης με το ρούβλι. Σε αυτά να προστεθεί η συνεργασία Ρωσίας-ΝΑΤΟ, η οποία λειτουργεί από το 1991. Βλέπουμε εδώ κάποια «ταπείνωση» της Ρωσίας από τη Δύση;
Το ψέμα με την επέκταση του ΝΑΤΟ. Αυτή είναι η επίσημη θέση της Μόσχας, αλλά και πολλών αναλυτών. Λένε ότι ο Πούτιν, ως φοβερός στρατηγικός νους επιτέθηκε στην Ουκρανία γιατί φοβάται ότι μια μέρα θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και ότι έτσι θα μπορούσε να ανακαταλάβει την Κριμαία και το Ντονμπάς (δύο περιοχές της Ουκρανίας που η Ρωσία ελέγχει από το 2014). Στην πραγματικότητα, η Ουκρανία θέλησε να μπει στο ΝΑΤΟ το 2008, αλλά η Συμμαχία ποτέ δεν έκανε δεκτό αυτό το αίτημα.
Και συνεχίσει ο αρθρογράφος:
«Πολλοί δυτικοί αναλυτές τα βάζουν επίσης με τους ηγέτες των ΗΠΑ. Επειδή, λένε, προσέγγιζαν συνεχώς την Ουκρανία, αυτό προκαλούσε την Ρωσία. Λες και η ιστορία, η γεωγραφία και ο πολιτισμός επιβάλλουν η Ρωσία να έχει οπωσδήποτε μια ζώνη ασφαλείας γύρω της, αλλά τα Κράτη και οι λαοί που ζουν δίπλα της θα πρέπει να έχουν μειωμένη εθνική κυριαρχία. Λες και η θέση της Ουκρανίας καθορίζει την πολιτική της μοίρα, να είναι εσαεί ένας δορυφόρος της Ρωσίας.
Οι Ουκρανοί πολιτικοί θα έπρεπε να το γνωρίζουν αυτό, λένε οι ίδιοι αναλυτές. Και ότι σε αντίθετη περίπτωση, θα ρίσκαραν μια σύγκρουση με το Κρεμλίνο. Τα λέει αυτά ακόμη και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Σικάγο John Mearsheimer, ο οποίος αναλύει τα θέματα ασφαλείας της Ρωσίας, αλλά όχι των γειτονικών χωρών, σε πρόσφατο άρθρο του στο εβδομαδιαίο The New Yorker.
Ωστόσο ο Πούτιν σκέφτεται με τον δικό του τρόπο. Εχει πει και έχει γράψει ότι η Ουκρανία δεν υπάρχει σαν χώρα, είναι μέρος της Ρωσίας. Κατά την άποψή του, οι δημοκρατικές διαδηλώσεις στην Ουκρανία, από το 2000, που ζητούσαν στροφή στη Δύση, δεν είναι παρά τα μακρύ χέρι της CIA. Εκεί οφείλεται και η ανικανότητα του Πούτιν να προβλέψει ότι οι Ουκρανοί θα αντιστέκονταν απέναντι στον ρωσικό στρατό.
Επομένως ο Πούτιν δεν αμύνεται στην Ουκρανία, ούτε δήθεν θα τον απειλούσε με μια ανύπαρκτη είσοδο στο ΝΑΤΟ. Ο ίδιος επιτίθεται, επειδή αυτός ο πόλεμος υπηρετεί το όραμα για την αναβίωση της Μεγάλης Ρωσίας, όπως ήδη το έχει αναλύσει το Novosti, το επίσημο ρωσικό πρακτορείο.
Όλα αυτά τα εξήγησε αναλυτικά στο New Yorker, στις 3 Μαρτίου, ο ειδικός σε θέματα Ρωσίας Stephen Kotkin, ο οποίος τοποθέτησε τον Πούτιν σε μια ρωσική συνέχεια. Ο Πούτιν επιτέθηκε στην Ουκρανία όχι γιατί δήθεν θα επεκτεινόταν το ΝΑΤΟ ή γιατί δήθεν η Δύση ταπείνωνε τη Ρωσία, λέει ο Kotkin. Αυτός ο πόλεμος αποκαλύπτει μια «ρωσική ιστορική συνέχεια», μια μυστηριώδη και αχόρταγη θέληση εξάπλωσης εκ μέρους της Ρωσίας, παρότι είναι η μεγαλύτερη χώρα του κόσμου και δυνητικά μια από τις πλουσιότερες».