Η οργή ξεχειλίζει στην Τουρκία για την αργή και ανεπαρκή, όπως καταγγέλλουν σεισμόπληκτοι, αντίδραση των Αρχών στη διανομή βοήθειας στους πληγέντες και στις διασώσεις εγκλωβισμένων συγγενών τους στα ερείπια των χιλιάδων κτιρίων.
Σωστικά συνεργεία εργάζονταν πυρετωδώς ολονυκτίς στα χαλάσματα υπό δριμύ ψύχος και με κατεστραμμένους δρόμους και υποδομές να εμποδίζουν τις έρευνες τόσο στην Τουρκία όσο και στη Συρία, ενώ αναρίθμητοι κάτοικοι παραμένουν άστεγοι.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε δέκα επαρχίες της χώρες, αλλά οι κάτοικοι πολλών κατεστραμμένων πόλεων εκφράζουν την οργή και την απόγνωσή τους για την ολιγωρία, όπως καταγγέλλουν, των Αρχών – εξέλιξη που ανησυχεί ιδιαίτερα τον Τούρκο πρόεδρο ενόψει των κρίσιμων εκλογών του Μαϊου.
«Δεν υπάρχει ούτε ένα άτομο εδώ. Είμαστε μέσα στα χιόνια, χωρίς σπίτι, χωρίς τίποτε. Τι να κάνουμε, που να πάμε;», είπε στο Reuters ο Μουράτ Αλινάκ, το σπίτι του οποίου καταστράφηκε στην Μαλάτεια και οι συγγενείς του αγνοούνται.
Κάτοικοι απόμερων κωμοπόλεων στη νότια Τουρκία ανήγγειλαν ότι η βοήθεια φτάνει με το σταγονόμετρο στην παραμεθόρια ζώνη καταστροφής των περίπου χιλίων χιλιομέτρων. Παρά την επείγουσα ανάγκη να αρχίσουν άμεσα οι έρευνες για επιζώντες, στην Γκαζιαντέπ πέρασαν 12 ώρες από την καταστροφή για να φθάσουν σωστικά συνεργεία, αναγκάζοντας τους συγγενείς των θυμάτων και την τοπική αστυνομία να απομακρύνουν με τα χέρια μπάζα από τα ερείπια γκρεμισμένων κατοικιών, ανέφεραν αυτόπτες μάρτυρες στο Γαλλικό Πρακτορείο. Κι όταν έφθασαν τελικά οι διασώστες, εργάστηκαν για λίγες μόνον ώρες προτού διακόψουν τις προσπάθειές τους καθώς νύχτωσε, κατήγγειλαν οι κάτοικοι.
«Πού είναι το κράτος;»
Πολλοί Τούρκοι εξέφρασαν την οργή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την ολιγωρία του κρατικού μηχανισμού στην νότια επαρχία Χατάι της Τουρκίας, με αρκετούς να διαμαρτύρονται ότι άργησαν να φθάσουν τα σωστικά συνεργεία. Ο σεισμός ισοπέδωσε μεταξύ άλλων και πολλά κρατικά κτίρια στο Χατάι, ανάμεσά τους και εκείνο της υπηρεσίας διαχείρισης εκτάκτων αναγκών και καταστροφών AFAD.
«Είμαι τόσο οργισμένος», είπε ο αναλυτής Γκονούλ Τολ του Middle East Institute στην Ουάσιγκτον. «Οι άνθρωποι προσπαθούν να σκάψουν με γυμνά χέρια για να απεγκλωβίσουν τους αγαπημένους τους από τα ερείπια. Κάνει κρύο, βρέχει, δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα. Εγκλωβισμένοι παραμένουν επί ώρες κάτω από πλάκες μπετόν περιμένοντας τις ομάδες διάσωσης».
«Πού πήγαν τα λεφτά μας για την αντισεισμική προστασία;»
Ο θυμός ξεχειλίζει για τον «φόρο σεισμού» που επιβλήθηκε από την τουρκική κυβέρνηση πριν από περισσότερες από δύο δεκαετίες, μετά τον τεράστιο σεισμό το καλοκαίρι του 1999, που προκάλεσε τον θάνατο σχεδόν 18.000 ανθρώπων στο Ιζμίτ (Νικομήδεια) της βορειοδυτικής Τουρκίας. Τα 88 δις. τουρκικές λίρες (4,6 δισ. δολάρια) που συγκεντρώθηκαν, επρόκειτο να διατεθούν για την αντισεισμική προστασία και την ανάπτυξη υπηρεσιών αντιμετώπισης εκτάκτων καταστροφών.
Ερωτήματα για τον «ειδικό φόρο επικοινωνίας» -όπως τον αποκαλούν οι αρχές- τίθενται κάθε φορά που σημειώνεται σεισμός στην Τουρκία. Ωστόσο, η κυβέρνηση δεν εξήγησε ποτέ δημόσια πώς δαπανώνται τα χρήματα, σύμφωνα με το BBC Turkish. «Πού πήγαν όλοι οι φόροι μας, που εισπράχθηκαν από το 1999;» είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Τζελάλ Ντενίζ, 61 ετών. Ο αδελφός και οι ανιψιοί του παραμένουν παγιδευμένοι κάτω από τα ερείπια.
Ελλείψει επαρκούς αριθμού διασωστών στη μάχη ρίχνονται και εθελοντές. «Πάμε σε διάφορα σημεία για να βοηθήσουμε άτομα, που θα έπρεπε κανονικά να διασώσει η Ερυθρά Ημισέληνος, αλλά δεν έρχεται βοήθεια», δήλωσε ο Σερέν Σοϊλού, μέλος ομάδας εθελοντών που συγκρότησε το «Καλό Κόμμα» της τουρκικής αντιπολίτευσης.
Οι νεκροί ξεπερνούν πλέον τους 8.300 σε Τουρκία και Συρία κι εκφράζονται φόβοι ότι ο τραγικός απολογισμός των θυμάτων του Εγκέλαδου θα αυξηθεί δραματικά.
Ζώνη καταστροφής σχεδόν χιλίων χιλιομέτρων
Ο Μουράτ Χαρούν Ενγκερέν της AKUT, της τουρκικής ΕΜΑΚ, είπε ότι οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες, ο παγετός αλλά και το εύρος της ζώνης καταστροφής έχει δυσχεράνει τις προσπάθειες να φθάσουν οι ομάδες διάσωσης σε όλες τις πληγείσες περιοχές της νότιας Τουρκίας. «Συχνά ορίζουμε τους μεγάλους σεισμούς ως καταστροφές. Αυτός εδώ είναι κάτι παραπάνω από σεισμός, είναι πραγματική καταστροφή», είπε.
Σημείωσε δε ότι κάθε ώρα που περνά ο κίνδυνος αυξάνεται για τους εγκλωβισμένους στα ερείπια. «Μπορεί να μην είναι εύκολο να διασφαλίσουμε ότι οι άνθρωποι λαμβάνουν την κατάλληλη βοήθεια για τις πρώτες 72 ώρες μετά από τέτοιους μεγάλους και καταστροφικούς σεισμούς», είπε. «Ο συντονισμός των ομάδων, τα θέματα μεταφοράς και επιμελητείας δεν είναι εύκολα».
Ο Ενγκερέν υπογράμμισε ακόμη ότι ο πραγματικός αριθμός των κτιρίων που κατέρρευσαν είναι πιθανό να ξεπεράσει κατά πολύ τον επιβεβαιωμένο μέχρι στιγμής απολογισμό, προσθέτοντας: «Όταν συνδυάσετε τον αριθμό αυτών των κτιρίων που κατέρρευσαν με άλλα κριτήρια, μπορώ να πω ότι βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια δύσκολη επιχείρηση».
«Είναι μια μάχη με το χρόνο», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς. «Κάθε λεπτό, κάθε ώρα που περνά μειώνονται οι πιθανότητες να βρεθούν ζωντανοί επιζώντες».
============================