Το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ ξεκίνησε από χθες διεθνή έρευνα για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διαπράχθηκαν στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη και στο Ισραήλ από τον Απρίλιο, αλλά και για τις «βαθύτερες αιτίες» των εντάσεων.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου κατήγγειλε αμέσως μια «επαίσχυντη απόφαση» που «ενθαρρύνει τους τρομοκράτες σε όλο τον κόσμο». Από την άλλη πλευρά, το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα, Χαμάς, υπό τον έλεγχο του οποίου τελεί η Λωρίδα της Γάζας, «χαιρέτισε» την απόφαση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Νωρίτερα, η Υπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Μισέλ Μπατσελέτ, υποστήριξε ενώπιον του Συμβουλίου, που συνεδρίασε εκτάκτως, ότι τα πρόσφατα ισραηλινά πλήγματα στη Γάζα μπορεί να συνιστούν εγκλήματα πολέμου «εάν αποδειχθεί ότι οι άμαχοι επλήγησαν αδιακρίτως».
Η Μπατσελέτ δήλωσε ότι δεν έχει δει αποδεικτικά στοιχεία για την παρουσία ένοπλων ομάδων ή στρατιωτικής δράσης σε κτίρια που αποτέλεσαν στόχο του Ισραήλ στη Γάζα, μια από τις δικαιολογίες του εβραϊκού κράτους για να τα καταστρέψει. Η Υπατη Αρμοστής τόνισε επίσης ότι η εκτόξευση χιλιάδων ρουκετών από το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς «δεν κάνει διάκριση μεταξύ των στρατιωτικών και των μη στρατιωτικών στόχων και η χρήση τους συνεπώς συνιστά σαφή παραβίαση του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου».
Ανεξάρτητη και μόνιμη επιτροπή έρευνας
Η συνεδρίαση, η οποία επικεντρώθηκε στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, συμπεριλαμβανομένης της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και στο Ισραήλ, διοργανώθηκε κατόπιν αιτήματος του Πακιστάν, ως συντονιστή του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας, και των παλαιστινιακών αρχών. Ψήφισμα που υιοθετήθηκε με 24 ψήφους υπέρ, 9 κατά και 14 αποχές, ορίζει μια «ανεξάρτητη και μόνιμη διεθνή επιτροπή έρευνας για να εξετάσει τις παραβιάσεις του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που οδήγησαν στις πρόσφατες ισραηλινές εντάσεις.
Από τις 10 έως τις 21 Μαΐου, 254 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν σε ισραηλινές επιδρομές στη Λωρίδα της Γάζας, αναμεσά τους 66 παιδιά και μαχητές, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές. Στο Ισραήλ, οι ρίψεις ρουκετών από τη Γάζα σκότωσαν 12 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων ένα παιδί, μια έφηβη και έναν στρατιώτη, σύμφωνα με την αστυνομία.
Οι βαθύτερες αιτίες της απόφασης
Το πεδίο εφαρμογής του ψηφίσματος υπερβαίνει κατά πολύ την πρόσφατη σύγκρουση. Το κείμενο ζητεί η επιτροπή να μελετήσει «όλες τις βαθύτερες αιτίες των επαναλαμβανόμενων εντάσεων, της αστάθειας και της παράτασης της σύγκρουσης, συμπεριλαμβανομένων της συστηματικής διάκρισης και καταστολής που βασίζονται στην εθνική, ενωτική, φυλετική ή θρησκευτική σχέση». Η έρευνα αναμένεται να επικεντρωθεί στη διαπίστωση των γεγονότων και στη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε δικαστικές διαδικασίες και, στο μέτρο του δυνατού, στον εντοπισμό των ενόχων ώστε να μπορούν να δικαστούν.
Για «καθεστώς Απαρτχάιντ» μιλούν οι Παλαιστίνιοι
Ο Παλαιστίνιος υπουργός Εξωτερικών Ράιν αλ-Μαλίκι, ο οποίος μίλησε στη διαδικτυακή συνέλευση, κατηγόρησε το Ισραήλ ότι καθιέρωσε «ένα καθεστώς απαρτχάιντ βασισμένο στην καταπίεση του παλαιστινιακού λαού» και στον «αναγκαστικό εκτοπισμό» του. Διεκδίκησε «το δικαίωμα (των Παλαιστινίων) να αντισταθούν στην κατοχή» και δήλωσε ότι «οι έποικοι πρέπει να περιληφθούν στον κατάλογο των τρομοκρατών».
Ισραήλ: «Δεν μπορείτε να είστε υπέρ των Παλαιστινίων αν δεν καταδικάσετε τη Χαμάς»
Η πρεσβευτής του Ισραήλ στα Ηνωμένα Εθνη στη Γενεύη, Μεϊράβ Εϊλον Σαχάρ, κατηγόρησε τη Χαμάς ότι «ξεκίνησε αυτή τη σύγκρουση» και διαβεβαίωσε ότι η χώρα της «έχει κάνει τα πάντα για να μειώσει τις εντάσεις». «Δεν μπορείτε να είστε υπέρ των Παλαιστινίων αν δεν καταδικάσετε τη Χαμάς», είπε.
Το ψήφισμα «δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα, δεν έχει καμία σχέση με τα δικαιώματα και σίγουρα δεν έχει καμία σχέση με την προώθηση του διαλόγου μεταξύ Ισραηλ και Παλαιστινίων», δήλωσε μόλις πριν από την ψηφοφορία.
Είναι η πρώτη φορά που το Συμβούλιο συστήνει εξεταστική επιτροπή με εντολή χωρίς καθορισμένη διάρκεια εκ των προτέρων. Η εντολή άλλων επιτροπών, όπως αυτή της Συρίας, πρέπει να ανανεώνεται κάθε χρόνο. Ορισμένες χώρες, όπως η Γαλλία, εξέφρασαν τη λύπη τους για το γεγονός ότι η εντολή της επιτροπής είναι «υπερβολικά μεγάλη» και ο στόχος της «υπερβολικά απροσδιόριστος», αλλά το ψήφισμα συγκέντρωσε ευρεία υποστήριξη από χώρες της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός βλέπει σε αυτήν την ψηφοφορία την επιβεβαίωση «της κατάφωρης αντι-ισραηλινής εμμονής του συμβουλίου ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Το Ισραήλ είναι η μόνη χώρα με καθορισμένο θέμα στην ημερήσια διάταξη κάθε συνεδρίασης του Συμβουλίου, ένας από τους λόγους για τους οποίους οι Ηνωμένες Πολιτείες, υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, αποχώρησαν από τον οργανισμό. Ο νέος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επανέφερε τις Ηνωμένες Πολιτείες ως χώρα παρατηρητή. Εννέα από τις τριάντα ειδικές συνεδριάσεις που διοργάνωσε το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ από την ίδρυσή του τον Ιούνιο του 2006 αφορούσαν το Ισραήλ.