Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ελευθερίας του Τύπου, διεθνείς οργανισμοί και δημοσιογραφικές ενώσεις εκφράζουν την ανησυχία τους για τις απειλές που αντιμετωπίζει, επισημαίνοντας τους εκφοβισμούς, τις φυλακίσεις, τις δολοφονίες δημοσιογράφων.
«Η ελευθερία του Τύπου είναι το θεμέλιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αλλά, σε κάθε γωνιά του κόσμου, η ελευθερία του Τύπου δέχεται επίθεση», τόνισε ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του που μεταδόθηκε χθες Τρίτη κατά τη διάρκεια διάσκεψης που διοργάνωσε η UNESCO στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη.
«Δημοσιογράφοι και εργαζόμενοι στα μέσα ενημέρωσης γίνονται απευθείας στόχοι, εντός και εκτός διαδικτύου, καθώς επιτελούν το ζωτικής σημασίας λειτούργημά τους. Παρενοχλούνται συστηματικά, εκφοβίζονται, συλλαμβάνονται, φυλακίζονται», είπε ο Γκουτέρες.
Παρότι ο ΓΓ του ΟΗΕ δεν κατονόμασε συγκεκριμένους δημοσιογράφους ή χώρες, ορισμένοι ομιλητές αναφέρθηκαν σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως αυτήν του αμερικανού δημοσιογράφου της Wall Street Journal Έβαν Γκέρσκοβιτς, ο οποίος κρατείται στη Ρωσία ως ύποπτος για κατασκοπεία. Ο ίδιος αρνείται την κατηγορία.
«Κατάγομαι από μια χώρα, το Ιράν, όπου το να είσαι δημοσιογράφος είναι έγκλημα… μπορεί να σε στείλει στη φυλακή, να βασανιστείς, να σου στοιχίσει τη ζωή», είπε η δημοσιογράφος και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών Μασίχ Αλινετζάντ, η οποία ζει πλέον μόνιμα στις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα (RSF), 55 δημοσιογράφοι και τέσσερις συνεργάτες μέσων ενημέρωσης σκοτώθηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους το 2022 σε όλον τον κόσμο.
Κατάσταση «απαράδεκτη», υπογράμμισε η γενική διευθύντρια της UNESCO Οντρέ Αζουλέ, η οποία ανέφερε ότι δημοσιογράφοι δολοφονήθηκαν «μέσα στα σπίτια τους, συχνά μπροστά στις οικογένειές τους».
Διαδικτυακή «χιονοστιβάδα» παραπληροφόρησης
Η ψηφιακή εποχή αλλάζει το τοπίο της ενημέρωσης και σε αυτό το πλαίσιο «χρειαζόμαστε (τους δημοσιογράφους) περισσότερο από ποτέ», τόνισε η Αζουλέ.
Διότι «η αλήθεια απειλείται από την παραπληροφόρηση και τη ρητορική μίσους, που επιδιώκουν να θολώσουν τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, μεταξύ επιστήμης και συνωμοσίας», υπερθεμάτισε ο ΓΓ του ΟΗΕ. Ο Αντόνιο Γκουτέρες εξέφρασε επίσης ανησυχία για την αυξανόμενη συγκέντρωση της βιομηχανίας των μέσων ενημέρωσης στα χέρια λίγων, σε συνδυασμό με την χρεοκοπία πολλών ανεξάρτητων ειδησεογραφικών οργανισμών.
Από την πλευρά του ο διευθυντής έκδοσης των New York Times Άρθουρ Γκρεγκ Σουλτσμπέργκερ υπογράμμισε τη «διαδικτυακή χιονοστιβάδα παραπληροφόρησης, προπαγάνδας και σχολίων που …πνίγουν τους αξιόπιστους δημοσιογράφους μας». «Όταν αποδυναμώνεται η ελευθερία του Τύπου, σχεδόν πάντα ακολουθεί η διάβρωση της δημοκρατίας», προειδοποίησε.
Είναι επομένως «επιτακτική ανάγκη» οι κυβερνήσεις «να επαναβεβαιώσουν τη δέσμευσή τους για την προστασία και την προώθηση ανεξάρτητων, ελεύθερων και πλουραλιστικών μέσων ενημέρωσης», που αποτελούν «πυλώνες ζωτικούς για τη δημοκρατία», υπογραμμίζουν σε κοινή δήλωσή τους οι εισηγητές του ΟΗΕ, του ΟΑΣΕ, του Οργανισμού Αμερικανικών Κρατών και της Αφρικανικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και των Λαών.
Η γενική γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας Ανιές Καλαμάρ προειδοποίησε ότι η λογοκρισία που επιβάλλουν πολλές κυβερνήσεις με σκοπό τη χειραγώγηση της κοινής γνώμης «υπονομεύει το μέλλον μας».