«The war is over» (ο πόλεμος τελείωσε), με τη φράση αυτή προς τους δημοσιογράφους που τον συνοδεύουν ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τράμπ ξεκίνησε το πολυσυζητημένο ταξίδι του προς το Σαρμ- Ελ Σεΐχ όπου θα λάβει χώρα η κρίσιμη Σύνοδος για την επίτευξη ειρήνης στην δοκιμαζόμενη Λωρίδα της Γάζας.
Ειδικότερα, στο δημοφιλές αιγυπτιακό θέρετρο που βρίσκεται στη Χερσόνησο του Σινά αναμένεται να παιχτεί σήμερα το μεσημέρι η τελευταία πράξη του δράματος στη Γάζα, με τον Αμερικανό πρόεδρο να φιλοδοξεί να δώσει ένα τέλος στο πόλεμο που στοίχισε τη ζωή χιλιάδων ανθρώπων, μεταξύ των οποίων γυναίκες και παιδιά αλλά παράλληλα να διαμορφώσει και ένα νέο γεωπολιτικό τοπίο στην περιοχή.
Όπως έχει γραφτεί, ο βασικός στόχος της συνόδου είναι να τερματίσει τον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας, να ενισχύσει το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ και να θέσει τα θεμέλια για μια βιώσιμη ειρήνη και σταθερότητα στη Μέση Ανατολή.
Ωστόσο, σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, ο Αμερικανός πρόεδρος πιστεύει ότι η Σύνοδος μπορεί ταυτόχρονα να αποτελέσει ένα στενό μεν, όπως το χαρακτηρίζουν, αλλά υπαρκτό δε παράθυρο ευκαιρίας για να αναδιαμορφωθεί το γεωπολιτικό τοπίο στη Μέση Ανατολή και να αποκατασταθούν οι μακροχρόνια τεταμένες σχέσεις μεταξύ του Ισραήλ και των Αράβων γειτόνων του.
Σε αυτό το πλαίσιο, όπως υποστηρίζουν αμερικανικές πηγές, στη σύνοδο ειρήνης που θα πραγματοποιηθεί στο Σιναϊτικό θέρετρο όπου έχουν κληθεί δεκάδες μουσουλμάνοι αλλά και ευρωπαίοι ηγέτες, ο Τραμπ θα επιδιώξει να αξιοποιήσει τη συγκυρία, για να φέρει πιο κοντά το Ισραήλ και τον μουσουλμανικό κόσμο.
Η αμερικανική διοίκηση τονίζει πως υπάρχει αυξανόμενη δυναμική, καθώς αραβικές και μουσουλμανικές χώρες δείχνουν νέο ενδιαφέρον για την επίλυση του μακρόχρονου ισραηλινο-παλαιστινιακού ζητήματος και, σε ορισμένες περιπτώσεις, για την εμβάθυνση των σχέσεών τους με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Τραμπ «επιστρέφει» στη Μέση Ανατολή -Το παλαιστινιακό ως «κλειδί» για την αναγνώριση του Ισραήλ από το Ριάντ
Μάλιστα, πηγές εντός του Λευκού Οίκου υποστηρίζουν ότι ο Τραμπ σκοπεύει να ενισχύσει και να επεκτείνει και σε άλλες μουσουλμανικές χώρες τις διπλωματικές προσπάθειες που ξεκίνησαν με τις Συμφωνίες του Αβραάμ, οι οποίες δημιούργησαν δεσμούς ανάμεσα στο Ισραήλ και σημαντικές αραβικές χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Μπαχρέιν.
Ας μην λησμονείται πως και τότε ο βασικός διαμεσολαβητής ανάμεσα στο Τελ Αβιβ και τις αραβικές χώρες ήταν και πάλι ο προεδρικός γαμπρός, Τζάρεντ Κούσνερ, ο οποίος έπαιξε κομβικό ρόλο και στην επίτευξη σε πρώτη φάση της ειρηνευτικής συμφωνίας των 20 σημείων που ανακοίνωσε τις προηγούμενες ημέρες ο Αμερικανός πρόεδρος στην Ουάσιγκτον, παρουσία του ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Συνεπώς, όπως υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, μια μόνιμη συμφωνία στη Γάζα θα ανοίξει το δρόμο για συνομιλίες με τη Σαουδική Αραβία και την Ινδονησία -τη χώρα με τον μεγαλύτερο μουσουλμανικό πληθυσμό- με στόχο την αποκατάσταση των σχέσεων με το Ισραήλ.
Ωστόσο, η διαπραγμάτευση μιας τέτοιας συμφωνίας με τη Σαουδική Αραβία παραμένει δύσκολη, καθώς το βασίλειο έχει διαμηνύσει ότι δεν θα αναγνωρίσει επίσημα το Ισραήλ πριν επιλυθεί το παλαιστινιακό ζήτημα.
Γι' αυτό το λόγο και με τα «αγκάθια» να παραμένουν στο τραπέζι, ο πρόεδρος Τράμπ επιζητεί περαιτέρω διεθνή υποστήριξη στο σχέδιό του. Σε αυτό, λοιπόν, αποσκοπεί σε μεγάλο βαθμό και η διεύρυνση του κύκλου των χωρών μελών της Συνόδου, με τον αμερικανικό παράγοντα να θεωρεί πως η διευρυμένη εκπροσώπηση θα λειτουργήσει σταθεροποιητικά και ως εγγύηση για την μελλοντική κατάσταση στην περιοχή, ενώ παράλληλα θα αμβλύνει και τις αντιθέσεις ανάμεσα στα ανταγωνιστικά στρατόπεδα.
Η Ελλάδα στο τραπέζι των μεγάλων: Στη Σύνοδο για τη Γάζα ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Στη σύνοδο θα συμμετέχουν ηγέτες και υπουργοί από περισσότερες από 20 χώρες, μεταξύ των οποίων η Γερμανία, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία, η Σαουδική Αραβία, η Ιορδανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κατάρ, το Πακιστάν, η Τουρκία, η Ινδονησία, καθώς και υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι όπως ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Η Χαμάς δεν θα συμμετάσχει επισήμως αλλά θα εκπροσωπηθεί από μεσολαβητές, κυρίως την Αίγυπτο και το Κατάρ. Μεταξύ των ηγετών που βρεθούν στην Αίγυπτο και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος θα συνοδεύεται από τον Υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη.
Η πρόσκληση του Έλληνα πρωθυπουργού σε μια τόσο σημαντική στιγμή για την παγκόσμια διπλωματία, σύμφωνα με την ανάγνωση της Αθήνας, «επιβεβαιώνει δίχως άλλο πως η Ελλάδα είναι παρούσα στις εξελίξεις» κι αποτελεί, όπως δήλωσε ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο κυριακάτικο μήνυμα του. «απάντηση σε όσους βλέπουν την Ελλάδα απομονωμένη και μίζερη».
Υπενθυμίζεται πως η σύνοδος αυτή διοργανώνεται από τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, με στόχο την αντιμετώπιση των κρίσιμων ζητημάτων που αφορούν τη μεταπολεμική διακυβέρνηση, την ασφάλεια και την ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας.
Σύνοδος για τη Γάζα: Συνομιλίες χωρίς το Ισραήλ και τη Χαμάς
Η σύνοδος αποσκοπεί στην οριστική λήξη του πολέμου στη Γάζα, στην ενίσχυση των προσπαθειών για ειρήνη και σταθερότητα στη Μέση Ανατολή και στην εδραίωση μιας νέας περιόδου περιφερειακής ασφάλειας. Το πλαίσιο συζήτησης περιλαμβάνει την εφαρμογή της δεύτερης φάσης του αμερικανικού ειρηνευτικού σχεδίου που προβλέπει την αποστράτευση της Χαμάς και τη δημιουργία νέου τεχνοκρατικού διοικητικού οργάνου στη Γάζα, ενώ θα εξεταστούν βασικά ζητήματα ασφάλειας, διακυβέρνησης και ανθρωπιστικής βοήθειας.
Βασικό θέμα αποτελεί η επικύρωση της πρώτης φάσης ενός σχεδίου κατάπαυσης του πυρός, που περιλαμβάνει την απελευθέρωση ομήρων και την αρχική αποχώρηση ισραηλινών δυνάμεων, με την επιτήρηση της συμφωνίας από Αμερικανούς στρατιώτες εκτός της Λωρίδας της Γάζας. Μετά την πρώτη φάση αναμένεται να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση, που περιλαμβάνει τη δημιουργία διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης, πιθανά με τη συμμετοχή Τούρκων και Καταριανών στρατιωτών και την εύρυθμη ανοικοδόμηση της περιοχής. Παρά την πρόοδο υπάρχουν σημαντικά εμπόδια, καθώς η Χαμάς ζητά κατάπαυση του πυρός και πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων, όρους που το Ισραήλ δεν έχει αποδεχθεί.
Στη συνάντηση, εκτός από την ηγετική ομάδα της Χαμάς που δεν προσκλήθηκε, δεν θα παραστεί ούτε ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Το Ιράν, που υποστηρίζει εδώ και πολύ καιρό το παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα Χαμάς, δεν θα συμμετάσχει στη σύνοδο στην οποία προσκλήθηκε, ανακοίνωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Ισλαμικής Δημοκρατίας Αμπάς Αραγτσί.
Από Παλαιστινιακής πλευράς θα συμμετέχει τελικά, σύμφωνα πληροφορίες του BBC, μόνο ο πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής Μάχμουτ Αμπάς, παρά την ισραηλινή απουσία και παρότι δεν είχε προσκληθεί αρχικά.
Απουσίες κρίσιμων παικτών από τις συνομιλίες για τη Γάζα -Ποια εμπόδια παραμένουν για την ειρηνευτική λύση
Ωστόσο, η απουσία των κρίσιμων παιχτών από τις συνομιλίες υπογραμμίζει αναμφίβολα τις δυσκολίες που παραμένουν στην επίτευξη ομοφωνίας για τα μείζονα ζητήματα, παρότι η Χαμάς έχει εκφράσει τη συμφωνία της σε κάποιες πτυχές του σχεδίου που αφορούν κυρίως την ανταλλαγή ομήρων και τη διαχείριση της Λωρίδας της Γάζας μέσω τεχνοκρατών.
Συνεπώς, ο δρόμος προς μια συνολική ειρηνευτική επίλυση δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα, δεδομένου ότι το Ισραήλ επιμένει στην πλήρη απομάκρυνση της Χαμάς από την εξουσία και τον αφοπλισμό ως προϋπόθεση για τέλος του πολέμου.
Η σύνοδος, βέβαια, φιλοδοξεί να ανοίξει μια νέα σελίδα στη Μέση Ανατολή, ενισχύοντας την ειρήνη και την περιφερειακή ασφάλεια μετά από χρόνια συγκρούσεων και να δώσει διεθνή στήριξη στο ειρηνευτικό σχέδιο που έχει αναλάβει ο Πρόεδρος Τραμπ ως πρωτοβουλία διαπραγμάτευσης με όλους τους βασικούς παίκτες της περιοχής.
Στάση Τραμπ στο Ισραήλ πριν την Αίγυπτο -Ομιλία στη Κενσέτ και συνάντηση με οικογένειες ομήρων
Ο Αμερικανός Πρόεδρος αναμένεται να μεταβεί στην Αίγυπτο για να συμπροεδρεύσει της Συνόδου μαζί με τον πρόεδρο Σίσι, αφού πρώτα κάνει μια στάση στο Ισραήλ όπου θα εκφωνήσει ομιλία στο ισραηλινό κοινοβούλιο (Κενσέτ) και θα συναντηθεί με οικογένειες ομήρων στο Ισραήλ.
Παράλληλα, ο Ντόναλντ Τράμπ εξέφρασε την αισιοδοξία του για την μελλοντική ανοικοδόμηση της Γάζας, επισημαίνοντας ότι αρκετές πλούσιες χώρες της περιοχής, όπως η Σαουδική Αραβία θα μπορούσαν εύκολα να συμβάλλουν σε αυτόν τον σκοπό με ένα μικρό ποσοστό των οικονομικών πόρων τους.
Ως γνωστόν, πριν από τη σύνοδο, προηγήθηκαν σημαντικές εξελίξεις με τη συμφωνία για την αποδέσμευση ομήρων μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς και την έναρξη κατάπαυσης του πυρός, που σηματοδοτεί μια κρίσιμη αλλά εύθραυστη φάση. Σήμερα αναμένεται η απελευθέρωση των τελευταίων ομήρων και η αποφυλάκιση χιλιάδων Παλαιστινίων κρατουμένων από το Ισραήλ. Παράλληλα, έχουν αυξηθεί οι προσπάθειες ανθρωπιστικής βοήθειας στην περιοχή, με επίκεντρο τη διέλευση από το σημείο διέλευσης της Ράφα στην αιγυπτιακή πλευρά.