Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ δήλωσε ότι η Χαμάς του έχει πει ότι θα παραδώσει τα όπλα.
Αυτά δήλωσε ότι ειπώθηκαν κατά τη διάρκεια της περίφημης συνάντησής τους με τον Τζάρεντ Κούσνερ, βοηθό του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Εκεί, στις 9 Οκτωβρίου λίγες ώρες πριν την υπογραφή της συμφωνίας εκεχειρίας, αξιωματούχοι της Χαμάς φέρονται να επιβεβαίωσαν την πρόθεσή τους να παραδώσουν τα όπλα τους.
Ο Γουίτκοφ και η αμνηστία της Χαμάς
Ο Γουίτκοφ τόνισε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται σε διαδικασία δημιουργίας ενός προγράμματος «αποστρατιωτικοποίησης και αμνηστίας», το οποίο θα αποτελέσει πρότυπο για ένα ευρύτερο σχέδιο ειρήνευσης. Στόχος είναι να δοθεί η δυνατότητα σε 100 έως 200 μαχητές της Χαμάς που βρίσκονται σε τούνελ κάτω από τη Ράφα να παραδώσουν τα όπλα τους σε αντάλλαγμα για αμνηστία, ενώ η πρωτοβουλία προβλέπει τη δημιουργία μιας διεθνούς δύναμης ασφαλείας που θα επιβλέπει τη διαδικασία. Eίπε ότι έχει έρθει σε επαφή με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και τον Ισραηλινό υπουργό Ρον Ντέρμερ σχετικά με την πρόταση.
«Η Χαμάς πάντα δήλωνε ότι θα αφοπλιστεί. Το είπαν απευθείας σε εμάς κατά τη διάρκεια της διάσημης συνάντησης που είχε ο Τζάρεντ μαζί τους», ανέφερε ο Γουίτκοφ σε ομιλία του στο America Business Forum στο Μαϊάμι, προσθέτοντας ότι η επιτυχής αποστρατιωτικοποίηση θα ανοίξει τον δρόμο για ένα εκτεταμένο αναπτυξιακό σχέδιο στη Γάζα, που περιλαμβάνει ένα «τεράστιο πρόγραμμα απασχόλησης».
Ωστόσο, η στάση της Χαμάς σε δημόσιο επίπεδο παραμένει αντίθετη, με εκπροσώπους της να δηλώνουν είτε ότι η οργάνωση δεν θα αφοπλιστεί είτε να αποφεύγουν να απαντήσουν όταν πιέζονται για το ζήτημα. Ιδιωτικά, Άραβες διπλωμάτες επισημαίνουν ότι η Χαμάς είναι διατεθειμένη να παραδώσει τα βαριά όπλα της, διατηρώντας τα ελαφρύτερα, κάτι που όμως είναι πιθανό να μην γίνει αποδεκτό από το Ισραήλ.
Η αμερικανική πρωτοβουλία επικεντρώνεται σε εκείνους τους μαχητές που βρίσκονται σε περιοχή ελεγχόμενη από το Ισραήλ σύμφωνα με τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και φιλοδοξεί να αποτελέσει «πρότυπο» για το ευρύτερο πρόγραμμα αποστράτευσης και αμνηστίας. Ο Γουίτκοφ εξήγησε ότι η διαδικασία αυτή θα δοκιμαστεί σε μικρή κλίμακα με τους μαχητές στη Ράφα, προκειμένου να καθοριστεί αν η Χαμάς θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της.
Οι πιέσεις και οι κίνδυνοι
Παράλληλα, η αμερικανική κυβέρνηση πιέζει το Ισραήλ να παραχωρήσει ασφαλή διέλευση για τους μαχητές που θα παραδώσουν τα όπλα τους. Το γραφείο του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου έχει αντιταχθεί δημοσίως στην ιδέα, αν και δεν την έχει αποκλείσει πλήρως σε ιδιωτικό επίπεδο, σύμφωνα με το ρεπορτάζ των Times of Israel. Ο υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Ισραέλ Κατζ, πρότεινε την εξορία των μαχητών εκτός Γάζας, ενώ ο αρχηγός του γενικού επιτελείου, Εγιάλ Ζαμίρ, τόνισε ότι οι ένοπλοι μπορούν είτε να παραδοθούν είτε να σκοτωθούν.
Η αμερικανική πλευρά ανησυχεί ότι η εκκαθάριση όλων των μαχητών της Χαμάς από το Ισραήλ θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάρρευση της εύθραυστης εκεχειρίας, υπονομεύοντας την προσπάθεια ειρήνευσης. Στο πλαίσιο αυτό, οι ΗΠΑ επιδιώκουν να «κρατήσουν την κατάσταση υπό έλεγχο», ώστε να ενισχυθεί η διεθνής αξιοπιστία και να ολοκληρωθεί η διαδικασία αποστρατιωτικοποίησης με επιτυχία.
Το σχέδιο ειρήνης της κυβέρνησης Τραμπ, που ανακοινώθηκε στα τέλη Σεπτεμβρίου, προβλέπει τον αφοπλισμό της Χαμάς και την αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας, με την τοποθέτηση μιας προσωρινής, τεχνοκρατικής κυβέρνησης που θα αναλάβει τη διαχείριση της περιοχής και ενδεχομένως θα παραδώσει την εξουσία στην Παλαιστινιακή Αρχή. Μέχρι στιγμής, η μόνη συμφωνία που έχει υπογραφεί αφορά την αρχική κατάπαυση του πυρός, η οποία διασφάλισε την επιστροφή όλων των ζωντανών ομήρων και των σωμάτων των νεκρών, σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση Παλαιστινίων κρατουμένων.