«Είναι καιρός να ειπωθεί απλά: αφήστε τα να φύγουν». Ξεκάθαρη θέση υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα παίρνει ο διάσημος Σκωτσέζος ηθοποιός του Succession, Brian Cox.
Ο ηθοποιός μίλησε αποκλειστικά στην ΕΡΤ με αφορμή την παγκόσμια πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ «Τα Μάρμαρα» στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Στέρλινγκ στη Σκωτία.
Ερωτηθείς πότε το ζήτημα των Γλυπτών έγινε προσωπικό για τον ίδιο, ο Brian Cox απάντησε: «Είναι τόσο προφανές ότι τα Μάρμαρα πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα. Δεν θα έπρεπε να είναι στο Βρετανικό Μουσείο. Ξέρω ότι θα είναι ένα δύσκολο χάπι να το καταπιεί κανείς, αλλά πρέπει να το δούμε ιστορικά. Τα μάρμαρα αποκτήθηκαν τότε, και ακόμη δεν υπάρχει νομική αποκατάσταση για το τι ήταν αυτή η συμφωνία, αλλά αποκτήθηκαν όταν η Ελλάδα βρισκόταν υπό τουρκική κατοχή. Οπότε, με έναν τρόπο, είναι μια ψεύτικη στιγμή για να αφαιρεθεί οτιδήποτε από την Ελλάδα. Εφόσον είναι ελληνικά, πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Είναι λογικό. Και νομίζω ότι πρέπει να είμαστε αρκετά ώριμοι και αρκετά γενναίοι ώστε να πούμε: αφήστε τα να φύγουν».
«Δεν ανήκουν στο Βρετανικό Μουσείο»
Ο Cox απάντησε με σαφήνεια και στο ερώτημα για το βασικό επιχείρημα υπέρ της επανένωσης: «Δεν μας ανήκουν. Είναι τόσο απλό. Δεν ανήκουν στο Βρετανικό Μουσείο. Ήρθαν μέσω του Λόρδου Έλγιν, αλλά ήταν κάτι νομικά αμφισβητήσιμο. Δεν βλέπω ποιο είναι το ζήτημα».
Και συμπλήρωσε: «Όταν αφαιρείς κάτι από το περιβάλλον του, το μειώνεις, το αποξενώνεις από τον τόπο του. Πρέπει να αποκατασταθεί εκεί απ' όπου προέρχεται».
Σχολιάζοντας το επιχείρημα ότι τα Γλυπτά αποτελούν πλέον μέρος της βρετανικής κληρονομιάς, ο Cox ήταν κατηγορηματικός: «Τα Μάρμαρα είναι ο Παρθενώνας. Είναι τόσο απλό. Έγιναν μέρος της βρετανικής κληρονομιάς υπό αμφίβολες συνθήκες. Δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να τα κατέχουμε. Είναι σαν να παίρνεις τον Πύργο του Άιφελ και να τον βάζεις στο Μπλάκπουλ».
Για τα βήματα που θα μπορούσαν να φέρουν πιο κοντά την επανένωση, ο ηθοποιός σημείωσε: «Είναι λογικό. Προέρχονται από την Ελλάδα. Αφαιρέθηκαν σε μια εποχή που η Ελλάδα δεν είχε λόγο· ήταν υπό τουρκική κατοχή. Είναι ακόμη αμφίβολο να βρεθούν οι λεπτομέρειες αυτής της συμφωνίας, χάθηκαν μέσα στον χρόνο. Δεν είναι τα Ελγίνεια Μάρμαρα, είναι τα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Τώρα η Ελλάδα είναι σταθερή και τα Μάρμαρα πρέπει να επιστρέψουν. Τόσο απλά».
«Δώστε τα Μάρμαρα πίσω, εκεί απ’ όπου προέρχονται»
Ο Brian Cox έκλεισε με ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: «Αν τα Μάρμαρα ήταν στη Σκωτία, θα είχαν επιστραφεί εδώ και χρόνια. Τώρα έχουν διατηρηθεί, η Ελλάδα είναι σταθερή και πρέπει να γυρίσουν πίσω. Τόσο απλά. Τέλος ιστορίας».
Στην ερώτηση: «Αν είχατε να πείτε μία φράση στο Βρετανικό Μουσείο;», ο πολυβραβευμένος ηθοποιός απάντησε ξεκάθαρα: «Δώστε τα Μάρμαρα πίσω, εκεί απ’ όπου προέρχονται».
Το ντοκιμαντέρ
Η συνέντευξη του Brian Cox πραγματοποιήθηκε με αφορμή το ντοκιμαντέρ «Τα Μάρμαρα», του σκηνοθέτη David Wilkinson, που καταγράφει το ιστορικό, πολιτικό και πολιτιστικό πλαίσιο γύρω από τη διεκδίκηση της Ελλάδας.
Η ταινία θα κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα της στις 30 Οκτωβρίου στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Στέρλινγκ στη Σκωτία, ανοίγοντας ξανά τη συζήτηση για την επιστροφή ενός από τα σημαντικότερα πολιτιστικά σύμβολα στον φυσικό του χώρο, τον Παρθενώνα.