Σενάρια διαδοχολογίας στην Τουρκία τροφοδότησε δήλωση του υπουργού Εξωτερικών του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Χακάν Φιντάν, για τους αμερικανικούς κινητήρες που χρειάζονται τα υπό ανάπτυξη νέα τουρκικά μαχητικά KAAN.
Eίχε προηγηθεί η διαρροή του βίντεο με τον διάλογο δύο Τούρκων δημοσιογράφων, έξω από τον Λευκό Οίκο, οι οποίοι εν αγνοία τους ότι υπήρχε ανοικτό μικρόφωνο του AP, συζητούσαν για τα αποτελέσματα της πρόσφατης συνάντησης του Ερντογάν με τον Ντόναλντ Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο και έλεγαν ουσιαστικά ότι... η Τουρκία δεν πήρε τίποτα. «Πήραμε τα α……α μας. Δεν πήραμε τίποτα», ακούγεται να λέει ο δημοσιογράφος και λίγο παρακάτω να επαναλαμβάνει: «Πήραμε τον π…ο».
Ο διάλογος έξω από τον Λευκό Οίκο και τα σενάρια διαδοχής
Συγκεκριμένα, στον διάλογο που πραγματοποιήθηκε μεταξύ του Χουσεΐν Γκιουνάι, ανταποκριτή του φιλοκυβερνητικού δικτύου NTV και του εικονολήπτη του τουρκικού πρακτορείου Anadolu, Γιασίν Οζτούρκ, υπογραμμίστηκε αυτό που εκφράστηκε και στα τουρκικά ΜΜΕ στη συνέχεια: Η αποτυχία της επίσκεψης Ερντογάν στον Λευκό Οίκο. Ο Τούρκος πρόεδρος έχει δεχτεί κριτική από την αντιπολίτευση ότι συνάντησε τον Τραμπ σαν πελάτης, δίνοντας πολλά, ενώ δεν πήρε τίποτα.
- Εικονολήπτης: Πώς πήγαν οι συνομιλίες;
- Χουσεΐν Γκιουνάι: Ωραία… αλλά δεν πήραμε τίποτα. Πήραμε τα α……α μας. Δεν πήραμε τίποτα.
- Εικονολήπτης: Όχι λένε πως πήραμε
- Χουσεΐν Γκιουνάι: «Ναι πήραμε, αλλά πήραμε τον π…ο. Μίλησαν για τα CAATSA, τα F-35, αλλά έθεσαν όρους. Όπως αν εκδιωχθούν οι Παλαιστίνιοι από τα μέρη τους, να τους πάρει η Τουρκία. Επίσης, του είπε να σταματήσεις να αγοράζεις φυσικό αέριο από τη Ρωσία και να μην κάνεις εμπόριο με την Κίνα και να μεταφέρεις χρήματα στην Παλαιστίνη. Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα από αυτά».
- Εικονολήπτης: Ε, με αυτά ο Ερντογάν θα τελειώσει!
Στο δεύτερο μέρος της συνομιλίας μεταξύ των δύο Τούρκων, σχολιάζεται η δήλωση Φιντάν και αποκαλύπτεται η πολιτική σύγκρουση που φέρεται να βρίσκεται σε εξέλιξη στην γειτονική χώρα, γύρω από την διαδοχή του Τούρκου προέδρου.
- Χουσεΐν Γκιουνάι: Μα αυτή την περίοδο μιλούν για την εποχή μετά από αυτόν. Μέσα (στην Άγκυρα) ήδη πιέζουν ιδιαίτερα τον Χακάν Φιντάν. Τώρα που με τη δήλωση του τού ξέφυγε η πληροφορία για τους κινητήρες των αεροσκαφών… κανείς δεν το ήξερε. Ο άνθρωπος έριξε ξαφνικά μια βόμβα. Το έκανε εσκεμμένα. Παίζει με τον Αλμπαϊράκ (σ.σ Μπεράτ Αλμπαϊράκ, επιχειρηματίας, πρώην υπουργός Οικονομικών και γαμπρός του Ερντογάν). Δηλαδή παίζει με τον γαμπρό. Εκεί μέσα υπάρχει μεγάλος καβγάς μεταξύ του Φιντάν, του γαμπρού και του Μπιλάλ (σ.σ. Μπιλάλ Ερντογάν, γιος του Ερντογάν). Αυτές οι τρεις ομάδες σκοτώνονται.
Η δήλωση για το ΚΑΑΝ που έβγαλε στη σέντρα τον Ερντογάν
Ο Φιντάν σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Νέα Υόρκη, όπου συμμετέχει στις εργασίες της 80ής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, υπογράμμισε ότι η αδειοδότηση των κινητήρων του KAAN παραμένει σε εκκρεμότητα στο αμερικανικό Κογκρέσο.
«Οι άδειες έχουν μπλοκάρει», ανέφερε χαρακτηριστικά. «Οι άδειες πρέπει να εγκριθούν και οι κινητήρες να παραδοθούν ώστε να μπορέσει να ξεκινήσει η παραγωγή του KAAN».
Με αυτήν του τη δήλωση ο Τούρκος ΥΠΕΞ παραδέχτηκε ότι το μεγάλο όραμα και υπόσχεση του Τούρκου προέδρου για εγχώρια παραγωγή τουρκικού μαχητικού με εθνικά μέσα δεν είναι απολύτως ακριβής και μάλιστα η παραγωγή του δεν μπορεί να προχωρήσει καθώς δεν έχει προχωρήσει η έγκριση της παράδοσης των κινητήρων από τις ΗΠΑ.
Ο Τούρκος δημοσιογράφος Τσεμ Κουτσούκ έκανε κάποιες παρατηρήσεις σχετικά με τον κινητήρα του KAAN στο TGRT News. Υπενθυμίζοντας ότι ήταν ευρέως γνωστό ότι θα χρησιμοποιούνταν ξένος κινητήρας στην πρώτη φάση του έργου, είπε: «Ωστόσο, ο πρόεδρος Ερντογάν δεν έλαβε τέτοιες πληροφορίες στην αρχή και του είπαν ότι τα πρώτα KAAN θα κατασκευάζονταν με εγχώριο και εθνικό κινητήρα».
Από την άλλη, ο Χαλούκ Γκοργκού, επικεφαλής της Προεδρίας για την Αμυντική Βιομηχανία της Τουρκίας, σχολίασε ότι δεν υπάρχει «καμία καθυστέρηση» στο χρονοδιάγραμμα παράδοσης του KAAN. Είπε ότι το έργο «δεν εξαρτάται σε καμία περίπτωση από τον κινητήρα μιας μόνο χώρας» και επιβεβαίωσε ότι όλοι οι πρωτότυποι κινητήρες έχουν ήδη παραδοθεί, ενώ η δοκιμαστική παραγωγή συνεχίζεται «με πλήρη ταχύτητα».
Αναγνώρισε ότι η Άγκυρα έχει υποβάλει αίτηση στην Ουάσιγκτον για τους κινητήρες που απαιτούνται για το πρώτο γκρουπ αεροσκαφών KAAN, το οποίο προγραμματίζεται να παραδοθεί στην τουρκική πολεμική αεροπορία από το 2028. Είπε ότι αυτές οι μονάδες είναι οι μόνες που επηρεάζονται άμεσα από τη διαμάχη για την αδειοδότηση και πρόσθεσε ότι η Τουρκία επιδιώκει πολλαπλά κανάλια προμήθειας και εναλλακτικές λύσεις για να μειώσει την εξάρτηση.
Ωστόσο σύμφωνα με Τούρκους σχολιαστές, πρόκειται στην ουσία για μια κίνηση του Φιντάν που εξέθεσε τον Ερντογάν και δεν έγινε τυχαία.
Ο Φιντάν είναι πιθανός διεκδικητής της προεδρίας
Είναι γνωστό ότι ο Τούρκος ΥΠΕΞ είναι μακροχρόνιος παράγοντας στα παιχνίδια εξουσίας της Άγκυρας και πιθανός διεκδικητής της προεδρίας σε ενδεχόμενη αποχώρηση του Ερντογάν. Έχει πολιτικές φιλοδοξίες, διασυνδέσεις και διπλωματική επιρροή. Αυτά θέτουν τις βάσεις για το δικό του πολιτικό παιχνίδι. Και ίσως δεν είναι άσχετη η πολεμική που του ασκήθηκε τον περασμένο μήνα μετά από δημοσιεύματα που τον κατηγορούσαν ότι έχει δηλώσει πλαστό πτυχίο. Μάλιστα σε σχόλιό του στον τηλεοπτικό σταθμό του ΣΚΑΪ, ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και διεθνολόγος, Άγγελος Συρίγος, υπενθύμισε ότι για την διεκδίκηση της προεδρίας στην Τουρκία σύμφωνα με το Σύνταγμα της γειτονικής χώρας, ο υποψήφιος πρέπει να είναι κάτοχος πτυχίου. Τα εν λόγω δημοσιεύματα μπορεί να κρύβουν βαθύτερες διεργασίες στην τουρκική πολιτική σκηνή.
Σε κάθε περίπτωση, ο Ερντογάν πιθανά επιδίωκε να διευρύνει το πολιτικό του κύρος στο εσωτερικό μέσα από την συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο. Ωστόσο οι συνομιλίες με τον Τραμπ δεν είχαν το αποτέλεσμα που θα ήθελε, σύμφωνα με τους επικριτές του στην Τουρκία, μια εξέλιξη που μπορεί να βαθύνει πιθανή αμφισβήτηση της εξουσίας του.