Οι διαρροές αερίου στη Βαλτική Θάλασσα μετά το σαμποτάζ που πραγματοποιήθηκε στους αγωγούς Nord Stream εγείρουν πολλά ερωτήματα, εν μέσω αλληλοκατηγοριών και ανησυχίας γύρω από την ενεργειακή ασφάλεια στην Ευρώπη.
Σε ανάλυσή της, η γερμανική DW εξετάζει τα μέχρι τώρα δεδομένα γύρω από τη μυστήρια επίθεση.
Τα μέχρι τώρα δεδομένα
Ο Οργανισμός Ενέργειας της Δανίας ανακοίνωσε ότι εντόπισε δύο διαρροές αυτή την εβδομάδα στον αγωγό Nord Stream 1, βορειοανατολικά του νησιού Μπόρνχολμ, μια τρίτη καθώς και τέταρτη στη συνέχεια στον αγωγό Nord Stream 2 στα σουηδικά ύδατα, νοτιοανατολικά του νησιού.
«Δεν πρόκειται για μικρές ρωγμές, αλλά για πραγματικά μεγάλες τρύπες», σημείωσε η ανακοίνωση.
Tο Εθνικό Σεισμολογικό Κέντρο της Σουηδίας εντόπισε δύο εκρήξεις στη Βαλτική Θάλασσα, με εκρήξεις να έχουν καταγραφεί επίσης μέχρι τη Φινλανδία. Από τις διαρροές στους αγωγούς εκτοξεύεται φυσικό αέριο στην επιφάνεια της θάλασσας και μια ζώνη αποκλεισμού 8 χιλιομέτρων για τη ναυτιλία έχει δημιουργηθεί γύρω από το νησί Μπορνχολμ, ενώ οι πτήσεις κάτω των 1.000 μέτρων έχουν απαγορευθεί στην περιοχή.
Το επόμενο βήμα κλιμάκωσης από τη Ρωσία;
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε τις διαρροές «δολιοφθορά», ενώ η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρέντερικσεν είπε ότι ήταν «εσκεμμένες πράξεις», επιβεβαιώνοντας τις υποψίες για το σαμποτάζ.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι έσπευσε να συνδέσει το περιστατικό με τον πόλεμο στην Ουκρανία, λέγοντας ότι οι διαρροές «πιθανώς σηματοδοτούν το επόμενο βήμα κλιμάκωσης της κατάστασης στην Ουκρανία», ενώ ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, μίλησε με τον Δανό υπουργό Εξωτερικών Τζέπε Κόφοντ για το «διαφαινόμενο σαμποτάζ».
Η Φινλανδία, εν τω μεταξύ, βρίσκεται σε επείγουσες συνομιλίες με τέσσερις από τις οκτώ χώρες της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας για τη διαρροή, δήλωσε στην DW ο υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας, Πέκα Χαβίστο: «Δεν μπορεί να αποκλειστεί η δολιοφθορά, αλλά αυτό πρέπει να διερευνηθεί ως ποινικό ζήτημα».
«Η χρονική σύμπτωση που η Πολωνία εγκαινίασε τον αγωγό στη Βαλτική (που μεταφέρει νορβηγικό αέριο μέσω Δανίας στην Πολωνία) με τις διαρροές είναι μια υπενθύμιση του πόσο προσεκτικοί πρέπει να είμαστε και πόσο ευάλωτοι είμαστε», πρόσθεσε.
«Δυστυχώς, ο ανατολικός "εταίρος" μας ακολουθεί συνεχώς μια επιθετική πολιτική πορεία», δήλωσε ο υφυπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας. «Εάν η Ρωσία είναι ικανή για μια επιθετική στρατιωτική πορεία στην Ουκρανία, τότε είναι προφανές ότι οι προβοκατόρικες ενέργειες στη Δυτική Ευρώπη επίσης δεν μπορούν να αποκλειστούν», υπογράμμισε.
Ποιο το όφελος για τη Ρωσία από το σαμποτάζ
Αρκετοί ειδικοί κατηγορούν τη Ρωσία για τις διαρροές, αλλά κανείς δεν έχει καμία απόδειξη μέχρι στιγμής. Και μπορεί να μην υπάρξει ποτέ, προειδοποιεί η DW.
«Φυσικά, υπάρχει σοβαρή υποψία για δολιοφθορά, καθώς όλα τα στοιχεία αυτό δείχνουν» λέει στην DW η Άννα Μικούλσκα, ειδική στα ενεργειακά στο Πανεπιστήμιο Ράις στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Και οι περισσότερες αναλύσεις δείχνουν το ρωσικό σαμποτάζ».
Εάν ναι, ποιο θα ήταν το όφελος για τη Ρωσία;
«Μια αδυναμία επαναλειτουργίας των αγωγών υπονομεύει κάθε ρωσική μόχλευση εναντίον της Ευρώπης εάν η τελευταία βρίσκεται σε μια δεδομένη χρονική στιγμή σε κρίσιμη κατάσταση όσον αφορά την παροχή φυσικού αερίου, ειδικά αυτόν τον χειμώνα και ειδικά εάν ο χειμώνας είναι σκληρός», σκέφτηκε η Μικούλσκα.
Το χάος θα μπορούσε να αποτελέσει κίνητρο, σύμφωνα με τον Γκρέγκορζ Ποζνάνσκι, γενικό διευθυντή της Μόνιμης Γραμματείας του Συμβουλίου των Κρατών της Βαλτικής Θάλασσας (CBSS). «Αυτό θα μπορούσε φυσικά να είναι ένας άλλος τρόπος για τη Ρωσία να εκτελέσει έναν υβριδικό πόλεμο», είπε.
Η Μικούλσκα συμφωνεί. «Αυτό θα μπορούσε να είναι μια κίνηση για την εισαγωγή χάους και αβεβαιότητας, τη στιγμή που οι ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου έχουν ηρεμήσει λίγο μετά την πλήρωση της αποθήκευσης αποθεμάτων σε υψηλότερα από τα αναμενόμενα επίπεδα ενόψει του χειμώνα», είπε.
Η Ρωσία ισχυρίστηκε ότι δεν είναι σε θέση να επισκευάσει τους αγωγούς λόγω των κυρώσεων, αν και η Γερμανία είπε ότι οι υπάρχουσες κυρώσεις δεν επηρεάζουν τις εργασίες επισκευής και συντήρησης του αγωγού.
«Σίγουρα φαίνεται πολύ ύποπτο και τίποτα που μπορεί να έκανε η Ρωσία δεν θα με εξέπληττε» είπε στη DW η Γιοάνα Πρζεντρζιμίρσκα, αναπληρώτρια διευθύντρια του Ινστιτούτου Ωκεανολογίας της Πολωνικής Ακαδημίας Επιστημών.
Θα μπορούσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες ή η Ουκρανία να βρίσκονται πίσω από αυτό;
Ο Άρνολντ Ντούπουι, διευθυντής του ΝΑΤΟϊκού οργανισμού επιστήμης και τεχνολογίας STO, είπε ότι η ζημιά μπορεί να έχει εκτελεστεί από μια ομάδα κατά του Κρεμλίνου, προερχόμενη από την Ουκρανία.
Ο Ράντοσλαβ Σικόρσκι, Πολωνός ευρωβουλευτής, ανέφερε ότι οι ΗΠΑ μπορεί να προκάλεσαν εσκεμμένα τη ζημιά, γράφοντας στο Twitter «Ευχαριστώ, ΗΠΑ», δίπλα σε μια εικόνα της επιφάνειας της Βαλτικής Θάλασσας.
«Οι υποθέσεις είναι πραγματικά εξωπραγματικές», πρόσθεσε όμως η ειδικός σε θέματα ενέργειας Μικούλσκα. «Φαίνεται ότι κανείς δεν θα μπορούσε να ωφεληθεί πραγματικά από αυτά, καθώς κανένας από τους αγωγούς δεν προμηθεύει φυσικό αέριο στην Ευρώπη, ενώ το περιβαλλοντικό κόστος της διαρροής είναι πραγματικά φρικτό».