Σε σίριαλ έχει μετατραπεί η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, καθώς εντείνεται η διπλωματική κινητικότητα για να αρθεί το βέτο της Τουρκίας.
Τέσσερις ημέρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής στο Βίλνιους και 14 μήνες μετά το αίτημα ένταξης της σκανδιναβικής χώρας στη Συμμαχία, η δηλωμένη εδώ και καιρό επιθυμία της ηγεσίας του ΝΑΤΟ να δει τη σκανδιναβική χώρα να γίνεται το 32ο μέλος της, φαίνεται ότι παραμένει μετέωρη. Η στάση που θα τηρήσει η Άγκυρα παραμένει ακόμη ασαφής.
Δηλωμένη βέβαια ήταν και η επιθυμία της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας για την ταυτόχρονη ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, όταν αυτές κατέθεσαν αίτημα ένταξης τον Μάιο του 2022 στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανίας. Τελικά, το Ελσίνκι έλαβε το «πράσινο φως», αλλά δεν συνέβη το ίδιο και για τη Στοκχόλμη.
Ενδεικτική της τουρκικής ασάφειας είναι η δήλωση του προέδρου της χώρας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ότι θα λάβει «την καλύτερη απόφαση» -όποια κι αν είναι αυτή- αναφορικά με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Μάλιστα, τη μια στιγμή δηλώνει υπέρ της «πολιτικής των ανοιχτών θυρών» την άλλη επαναλαμβάνει τις εντάσεις της προς τη στάση της Στοκχόλμης απέναντι σε Κούρδους μαχητές. «Πώς μπορεί ένα κράτος που δεν αποστασιοποιείται από τρομοκρατικές οργανώσεις να συνεισφέρει στο ΝΑΤΟ;», διερωτήθηκε.
Ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ: Πιέζει και ο Ζελένσκι, για να μπει μαζί και η Ουκρανία
Στη συζήτηση για την επικύρωση της ένταξης της σκανδιναβικής χώρας μπήκε την Παρασκευή 7 Ιουλίου και ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένκι, ο οποίος επέκρινε την έλλειψη ενότητας στις τάξεις της Συμμαχίας αναφορικά με τις διαδικασίες ένταξης της Σουηδίας και της χώρας του Μάλιστα, υποστήριξε ότι αυτή η στάση αντιπροσωπεύει «απειλή» για την παγκόσμια ασφάλεια.
Τις δηλώσεις αυτές ο Ζελένσκι τις έκανε λίγες ώρες πριν τη συνάντησή του με τον Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη. «Νομίζω ότι δεν υπάρχει επαρκής ενότητα σε αυτόν τον τομέα. Και είναι μια απειλή για τη δύναμη της Συμμαχίας (…) Είναι πολύ σημαντικό για την ασφάλεια όλου του κόσμου», είπε κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη Σλοβακία.
«Περιμένουμε ενότητα από τη Συμμαχία γιατί η ενότητα είναι η δύναμη του ΝΑΤΟ», επέμεινε ο Ουκρανός πρόεδρος. Η Ρωσία υπολογίζει στην «αδυναμία και τη διχόνοια στη Συμμαχία», κάτι που «δεν μπορεί να επιτραπεί», πρόσθεσε.
ΝΑΤΟ: Ο Στόλτενμπεργκ δηλώνει αισιόδοξος, αλλά η στάση της Τουρκίας παραμένει γρίφος
Στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών Τουρκίας και Σουηδίας που έγινε την Πέμπτη (6/7) στην έδρα του ΝΑΤΟ, στις Βρυξέλλες, παρόλη την αισιοδοξία που πρόβαλε ο Γενς Στόλτενμπεργκ, ο Χακάν Φιντάν τόνισε ότι η Στοκχόλμη πρέπει να δείξει ότι οι τροποποιήσεις της νομοθεσίας της εφαρμόζονται.
Είχαν προηγηθεί δηλώσεις του Ερντογάν που έκρινε πως η Σουηδία έχει κάνει «βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση» στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να ενταχθεί στη Βορειοατλαντική Συμμαχία, αλλά ταυτόχρονα τόνισε πως οι διαδηλώσεις υπέρ των κούρδων αυτονομιστών στη βορειοευρωπαϊκή χώρα «υπονομεύουν» αυτά τα βήματα.
Σε αυτό το ομιχλώδες τοπίο το περιστατικό με την καύση αντιτύπου του Κορανίου μπροστά στο μεγαλύτερο ισλαμικό τέμενος της Στοκχόλμης την προπερασμένη εβδομάδα, έφερε τη Σουηδία σε αμυντική στάση, δίνοντας στον Ερντογάν ερείσματα για τη συνέχιση της αδιάλλακτης στάσης του.
Παρόλο που η σουηδική κυβέρνηση καταδίκασε την καύση αντιτύπου του Κορανίου, χαρακτηρίζοντάς τη «ισλαμοφοβική» ενέργεια, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι αυτό το συμβάν ενδεχομένως να αποτελέσει άλλο ένα εμπόδιο στην προσπάθεια της χώρας για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Με πρωτοβουλία του Στόλτενμπεργκ, ο Ερντογάν και ο Σουηδός πρωθυπουργός, Ουλφ Κρίστερσον, θα συναντηθούν τη Δευτέρα 10 Ιουλίου στο Βίλνιους, παραμονή της έναρξης της Συνόδου Κορυφής, σε μια ύστατη προσπάθεια άρσης του τουρκικού βέτο.
Την Παρασκευή (7/7) ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ είπε ότι υπάρχουν ακόμη «κενά» που πρέπει να γεφυρωθούν, ώστε η Τουρκία να δώσει το πράσινο φως.
Ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ: Καταλυτική η πίεση που θα ασκήσουν οι ΗΠΑ
Δεδομένη πρέπει να θεωρείται και η πίεση που θα ασκήσουν οι ΗΠΑ στην Τουρκία για να άρει τα εμπόδια. Την Τετάρτη (5/7) ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, δήλωσε ότι περιμένει με ανυπομονησία την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, κατά τη διάρκεια συνομιλίας που είχε με τον Ουλφ Κρίστερσον στον Λευκό Οίκο.
Ακολούθησε την Πέμπτη (6/7) ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, ο οποίος κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής του με τον Τούρκο ομόλογό του, Χακάν Φιντάν, πρότεινε στην κυβέρνηση της Άγκυρας να ταχθεί υπέρ της εισδοχής της Σουηδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Είχε προηγηθεί βέβαια η δήλωση Φιντάν, ότι δεν θα επηρεαστεί από τις πιέσεις και θα αντιταχθεί στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, αν αυτή αποτελεί «βάρος» για τη Συμμαχία.
«Δεν είναι σαφές από στρατηγική άποψη και από άποψη ασφάλειας αν η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ θα ήταν επωφελής για τη συμμαχία ή θα αποτελούσε βάρος», δήλωσε χαρακτηριστικά Τούρκος ΥΠΕΞ.