Οι ηγέτες των 20 μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη φθάνουν σήμερα στο Μπαλί της Ινδονησίας για μια σύνοδο κορυφής μετά την πανδημία, που επισκιάζεται από την σινο-αμερικανική αντιπαλότητα και τη συνάντηση του Τζο Μπάιντεν με τον Σι Τζινπίνγκ, την πρώτη αφότου ανήλθε στο ύπατη αξίωμα των ΗΠΑ.
Ο Μπάιντεν, ενισχυμένος από τη διατήρηση του ελέγχου της Γερουσίας από τους Δημοκρατικούς και τις στρατιωτικές επιτυχίες της Ουκρανίας, είπε ότι θα επιδιώξει να καθορίσει κόκκινες γραμμές στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Κίνα, ενώ ο Σι εξασφάλισε τον περασμένο μήνα μια ιστορική, τρίτη θητεία στην ηγεσία της Κίνας.
Σε σύνοδο κορυφής την Κυριακή στην Ασία, ενόψει της πρώτης διμερούς συνάντησής του με τον Σι ο Μπάιντεν παρουσίασε κάποιες παραμέτρους για την ελευθερία της ναυσιπλοϊας στη Νότια Σινική Θάλασσα και προειδοποίησε την Κϊνα να μην αποπειραθεί εισβολή στην Ταϊβάν, την οποία διεκδικεί. Είπε, όμως, ότι θέλει να κρατήσει ανοικτούς τους διαύλους της επικοινωνίας με το Πεκίνο.
«Κόκκινες γραμμές»
«Γνωρίζω τον Σι Τζινπίνγκ, κι εκείνος με γνωρίζει», είπε ο Μπάιντεν σημειώνοντας ότι πάντα οι δύο τους είχαν «ευθείς συζητήσεις».
Οι δυο τους γνωρίζονται για περισσότερο από μια δεκαετία, από την εποχή που ο Μπάιντεν ήταν αντιπρόεδρος των ΗΠΑ επί Μπαράκ Ομπάμα, αλλά η σημερινή θα είναι η πρώτη τους ενώπιος ενωπίω συνάντηση ως ηγέτες. «Έχουμε πολύ μικρές παρανοήσεις. Απλώς πρέπει να καταλάβουμε ποιες είναι οι κόκκινες γραμμές», είπε ο Μπάιντεν. Οι συνεργάτες του λένε ότι αναζητούν μια φόρμουλα με την Κίνα που να επιτρέπει τον ανταγωνισμό και τη συνύπαρξη. Εκθέτοντας το όραμά του για την περιοχή, που καθοδηγείται από το σεβασμό στο κράτος δικαίου, ο Μπάιντεν είπε: «Θα οικοδομήσουμε έναν Ινδο-Ειρηνικό που είναι ελεύθερος και ανοιχτός, σταθερός και ευημερής και ασφαλήςς».
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ μίλησε στη λήξη της συνόδου κορυφής της Ανατολικής Ασίας στην Καμπότζη, της πρώτης από τις τέσσερις που συμμετέχει στην περιοχή. Μετά τη συνάντηση με τον Σι στο Μπαλί, θα παραστεί στη διήμερη σύνοδο κορυφής της G20 την Τρίτη και την Τετάρτη, ενώ θα ακολουθήσει συνάντηση του φόρουμ Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού στην Μπανγκόκ.
Με τους Δημοκρατικούς να διατηρούν τον έλεγχο της Γερουσίας και τους Ρεπουμπλικάνους να βυθίζονται σε μια οργισμένη έρευνα σχετικά με την αποτυχία τους να επιτύχουν αποτελεσματική πλειοψηφία στο Κογκρέσο, ο Μπάιντεν απέφυγε τον κίνδυνο της παράλυσης και της πλήρους αδυναμίας να προωθεί την ατζέντα του. «Το ξέρω ότι πηγαίνω ενισχυμένος αλλά δεν το χρειάζομαι αυτό. Γνωρίζω τον Σι Τζινπίνγκ, έχω περάσει μαζί του περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι με οποιοδήποτε άλλο παγκόσμιο ηγέτη», δήλωσε.
Πιέσεις Μπάιντεν στην Κίνα για τη Βόρεια Κορέα
Ο Μπάιντεν πιθανώς θα πιέσει την Κίνα να κάνει περισσότερα για να περιοριστούν οι πυρηνικές φιλοδοξίες της Βόρειας Κορέας και να θέσει πιο φιλόδοξους στόχους για τον περιορισμό των εκπομπών άνθρακα. Τον Αύγουστο η Κίνα ανέστειλε τις συνομιλίες για την κλιματική αλλαγή με τις ΗΠΑ μετά την επίσκεψη της προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι, στην Ταϊβάν.
Ο Σι Τζινπίνγκ, από την πλευρά του, πιθανώς θα διαμαρτυρηθεί για τον γύρο νέων ελέγχων στις εξαγωγές των ΗΠΑ, που εφαρμόστηκαν τον Οκτώβριο και αποσκοπούν στο να περιορίσουν την ικανότητα της Κίνας να αποκτά προηγμένα τσιπ, να αναπτύσσει και να συντηρεί υπερυπολογιστές και να κατασκευάζει προηγμένους ημιαγωγούς για στρατιωτικές εφαρμογές. Η Κίνα αντιτίθεται σε αυτό που θεωρεί ως εργαλειοποίηση του εμπορίου, ενώ το υπουργείο Εξωτερικών της κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι προσπαθούν να δημιουργήσουν μια έκδοση του ΝΑΤΟ για την Ασία-Ειρηνικό με την Αυστραλία, την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, προκειμένου να «διαταράξουν την ασφάλεια και τη σταθερότητα» στην περιοχή.
Από τη συνάντηση είναι απίθανο να προκύψουν απτά αποτελέσματα και δεν αναμένεται κάποια κοινή δήλωση, όπως έχει ανακοινώσει ο Λευκός Οίκος, αλλά θα μπορούσε να βοηθήσει να σταθεροποιηθεί μια σχέση που έχει σημαδευτεί από αυξανόμενη ένταση τα τελευταία χρόνια αναφορικά με σειρά θεμάτων –από το Χονγκ Κονγκ και την Ταϊβάν έως τη Νότια Σινική Θάλασσα, τις εμπορικές πρακτικές και τους αμερικανικούς περιορισμούς στην κινεζική τεχνολογία.
Η απουσία Πούτιν και οι σινο-ρωσικές σχέσεις
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, αν και επιδιώκει στενές σχέσεις με την Κίνα, αλλά φοβάται την απομόνωση στις συνόδους κορυφής, αποφάσισε να μην πάει στη G20, στέλνοντας αντ' αυτού τον βετεράνο υπουργό Εξωτερικών του, Σεργκέι Λαβρόφ.
Ο φόβος της Ρωσίας είναι ότι ο Σι Τζινπίνγκ δείχνει ολοένα και πιο πρόθυμος να αποστασιοποιηθεί από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και τουλάχιστον πρόθυμος να επαναλάβει ότι αντιτίθεται στην απειλή ή τη χρήση πυρηνικών όπλων, όπως τόνισε και στη συνάντησή του με τον Γερμανό καγκελάριο, Όλαφ Σολτς, νωρίτερα αυτό το μήνα.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν είναι αβέβαιη αναφορικά με το προς τα πού οδεύει η σχέση Πούτιν-Σι Τζινπίνγκ. Ο υφυπουργός Άμυνας Κόλιν Καλ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι οι Κινέζοι ηγέτες «ήταν πολύ πιο πρόθυμοι να σηματοδοτήσουν ότι αυτό το πράγμα οδεύει προς μια συμμαχία σε αντίθεση με μια απλώς επιφανειακή συνεργασία». Ο Μπάιντεν, αντίθετα, είπε: «Δεν νομίζω ότι η Κίνα τρέφει μεγάλο σεβασμό για τη Ρωσία ή τον Πούτιν».