Φως στην περίπλοκη οικογενειακή ιστορία του διασημότερου ίσως δεινοσαύρου, του Τυραννόσαυρου Ρεξ, έρχονται να ρίξουν τα απολιθώματα ενός μακρινού συγγενή του που είχαν «ξεχαστεί» επί μισό αιώνα στα συρτάρια ενός ινστιτούτου της Μογγολίας.
Αυτός ο πρόγονος του T-Rex ήταν πολύ μικρότερος σε μέγεθος, καθώς έμοιαζε με «πολύ μεγάλο άλογο», ανέφερε η Ντάρλα Ζελενίτσκι, παλαιοντολόγος στο Πανεπιστήμιο του Κάλγκαρι, στον Καναδά, και μία εκ των συγγραφέων της μελέτης που δημοσιεύθηκε σήμερα στην επιστημονική επιθεώρηση Nature. Είχε μήκος περίπου τέσσερα μέτρα και ζύγιζε 750 κιλά.
Τα απολιθώματα βρέθηκαν στη νοτιοανατολική Μογγολία, στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Όμως εκείνη την εποχή αποδόθηκαν κατά λάθος στον Αλεκτρόσαυρο, ένα άλλο μέλος της οικογένειας των τυραννοσαυρίδων.
Επί μισό αιώνα έμειναν κρυμμένα στα αρχεία του ινστιτούτου παλαιοντολογίας της Ακαδημίας Επιστημών της Μογγολίας, στην Ουλάν Μπατόρ, μέχρι που ένας διδακτορικός φοιτητής, ο Τζάρεντ Βόρις, που επισκεπτόταν τη χώρα, αντιλήφθηκε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με την «ταυτοποίηση» των οστών, είπε η Ζελενίτσκι.
«Είναι πιθανό και άλλα τέτοια ευρήματα να βρίσκονται σε άλλα μουσεία και να μην έχουν αναγνωριστεί σωστά», εκτίμησε.
Ο «συγγενής» του T-Rex, ο δεινόσαυρος Khankhuuluu mongoliensis
Προς τιμήμ του «βασιλιά» T-Rex, το νέο είδος βαπτίστηκε Khankhuuluu mongoliensis, δηλαδή «πρίγκιπας δράκοντας της Μογγολίας».
Η ανακάλυψη «επέτρεψε να αποσαφηνίσουμε πολλά στοιχεία της οικογενειακής ιστορίας των τυραννοσαυρίδων», της οποίας ο T-Rex είναι ο τελευταίος εκπρόσωπος, εξήγησε η Ζελενίτσκι.
Ο T-Rex ήταν το κυρίαρχο αρπακτικό της Βόρειας Αμερικής μέχρι και πριν από 66.000.000 χρόνια, όταν ένας αστεροειδής μεγαλύτερος από το όρος Έβερεστ έπεσε στον Κόλπο του Μεξικού. Τα τρία τέταρτα της ζωής στη Γη εξαφανίστηκαν και μεταξύ αυτών των ειδών ήταν και όλοι οι δεινόσαυροι, εκτός από εκείνους που εξελίχθηκαν στα σημερινά πουλιά.
Περίπου 20.000.000 χρόνια πριν από αυτό, ο Khankhuuluu mongoliensis -ή κάποιος στενός συγγενής του- μετανάστευσε από την Ασία στη Βόρεια Αμερική, περνώντας από τη χερσαία δίοδο που συνέδεε τότε τη Σιβηρία με την Αλάσκα. Έτσι εξελίχθηκαν οι τυραννοσαυρίδες στην αμερικανική ήπειρο.
Οι παλαιοντολόγοι πιστεύουν ότι ένα από αυτά τα βορειοαμερικανικά είδη επέστρεψε αργότερα στην Ασία, όπου εμφανίστηκαν δύο υποείδη: το ένα ζύγιζε λιγότερο από έναν τόνο και είχε πολύ μακρύ ρύγχος, εξ ου και η ονομασία «Πινόκιο Ρεξ» που του δόθηκε. Το άλλο ήταν γιγαντιαίο, σαν τον Ταρμπόσαυρο, ελάχιστα μικρότερο από τον T-Rex. Κάποιος από αυτούς τους μεγάλους δεινοσαύρους ξαναπήρε μετά τον δρόμο της επιστροφής προς τη Βόρεια Αμερική, όπου εξελίχθηκε στον T-Rex, το είδος που κυριάρχησε επί δύο εκατομμύρια χρόνια.