Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται αντιμέτωπος με μια δύσκολη πολιτική περίοδο στην πατρίδα του, τη στιγμή που η διεθνής του επιρροή δοκιμάζεται σε κρίσιμα ζητήματα, όπως η αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και οι διαπραγματεύσεις για Γάζα και Ουκρανία.
Η κατάσταση στη Γαλλία, ωστόσο, φέρνει σοβαρές προκλήσεις στον Μακρόν, καθώς αντιμετωπίζει πολιτική κρίση μετά την κατάρρευση της κυβέρνησης Μπαϊρού, που δεν πήρε ψήφο εμπιστοσύνης από τη Βουλή.
Σύμφωνα με τον Guardian, η πολιτική αναταραχή αφήνει τον Μακρόν με την ανάγκη να επιλέξει τον τρίτο πρωθυπουργό του σε διάστημα μόλις ενός έτους και τον πέμπτο από την αρχή της δεύτερης προεδρικής του θητείας το 2022.
Η πολιτική αστάθεια στη Γαλλία έγινε ακόμα πιο έντονη μετά τις εκλογές του περασμένου Ιουνίου, όταν ο Μακρόν πήρε την απόφαση να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, οδηγώντας σε μια κατακερματισμένη Βουλή με τρία κυρίαρχα πολιτικά μπλοκ -την Αριστερά, το Κέντρο και την Άκρα Δεξιά-, κανένα από τα οποία δεν έχει την πλειοψηφία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί αδιέξοδο, ιδιαίτερα σε θέματα οικονομικής πολιτικής, όπως η συμφωνία για τον προϋπολογισμό του 2026.
Γαλλία: Αβεβαιότητα για τον προϋπολογισμό του 2026 μετά την αποχώρηση Μπαϊρού
Η απομάκρυνση του Φρανσουά Μπαϊρού, ο οποίος παραιτήθηκε εξαιτίας της δημοσιονομικής πολιτικής λιτότητας που προώθησε, αφήνει ανοιχτό το ερώτημα αν ο επόμενος πρωθυπουργός θα καταφέρει να πετύχει τη συμφωνία για τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους. Υπό το βάρος αυτής της αβεβαιότητας, ο Μακρόν φαίνεται να αντιμετωπίζει δύσκολες αποφάσεις, καθώς η πολιτική του ατζέντα από το 2017, η οποία περιλαμβάνει φορολογικές ελαφρύνσεις για τις επιχειρήσεις και την αύξηση των συνταξιοδοτικών ορίων, παραμένει αμφιλεγόμενη και απορρίπτεται από τα περισσότερα κόμματα.
Σύμφωνα με την Αλεξάντρα Ρουλέ, καθηγήτρια Οικονομικών στη Σχολή Επιχειρήσεων INSEAD, η πολιτική διάσταση γύρω από τη διαχείριση του δημόσιου χρέους είναι το πιο κρίσιμο σημείο. Οι Σοσιαλιστές θεωρούν ότι το υπερβολικό χρέος οφείλεται στις φορολογικές ελαφρύνσεις του Μακρόν, ενώ οι κεντρώοι εκτιμούν ότι η κατάσταση έχει προκύψει από την ανεξέλεγκτη αύξηση των δημοσίων δαπανών και τα προβλήματα του ασφαλιστικού συστήματος. Από την άλλη, η Άκρα Δεξιά κατηγορεί την υπερβολική σπατάλη για τη μετανάστευση.
Η ανησυχία είναι ότι το χρέος συνεχώς αυξάνεται, χωρίς να υπάρχει κάποια αποτελεσματική λύση για τη σταθεροποίησή του. Ειδικά η ανάγκη για έναν ολοκληρωμένο προϋπολογισμό «συγκράτησης», που θα συνδυάζει περιορισμό των δαπανών και πιθανή αύξηση των φόρων, μοιάζει αδύνατο να συμφωνηθεί σε αυτή την πολιτική ατμόσφαιρα.
Ο Μακρόν αντιμέτωπος με το «τέρας» της πολιτικής αστάθειας
Η πολιτική αβεβαιότητα στη Γαλλία, εν μέσω των παγκόσμιων κρίσεων, ενδέχεται να επηρεάσει τη θέση της χώρας σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Ο Μακρόν, ο οποίος προσπαθεί να παίξει ηγετικό ρόλο σε κρίσιμα ζητήματα όπως το Παλαιστινιακό και το Ουκρανικό, μπορεί να βρεθεί σε αδυναμία στο να συντονίσει τις ενέργειες της χώρας του ή να διατηρήσει την παγκόσμια επιρροή του. Η εικόνα μιας χώρας με πολιτική αστάθεια, χωρίς σταθερότητα στο εσωτερικό της, μπορεί να επηρεάσει την αξιοπιστία της Γαλλίας στις διεθνείς διαπραγματεύσεις.
Ο Γάλλος πρόεδρος ενδέχεται να αναγκαστεί να επιλέξει έναν νέο πρωθυπουργό από την Κεντροαριστερά, προκειμένου να επιτύχει έναν συμβιβασμό στο εσωτερικό, αλλά η αντίσταση στα μέτρα του για τη λιτότητα και την οικονομική πολιτική καθιστά δύσκολη τη διαδικασία αυτή. Αν συνεχιστεί η πολιτική αστάθεια, η Γαλλία κινδυνεύει να βρεθεί εγκλωβισμένη σε ένα αδιέξοδο, το οποίο δεν θα είναι μόνο οικονομικό αλλά και πολιτικό, τόσο στο εσωτερικό όσο και στη διεθνή σκηνή.
Τα σενάρια για το μέλλον της Γαλλίας και οι επιλογές που έχει ο Μακρόν
Ο Εμανουέλ Μακρόν καλείται να διαχειριστεί τις πιέσεις και να αποφασίσει ποια κατεύθυνση θα ακολουθήσει η χώρα. Παρότι ο Γάλλος πρόεδρος έχει ήδη αποκλείσει το ενδεχόμενο παραίτησής του και πρόωρων προεδρικών εκλογών, τα σενάρια που συζητούνται για το μέλλον της κυβέρνησης παραμένουν ανοιχτά και ποικίλα.
1. Επιστροφή στο κεντρώο-κεντροδεξιό μπλοκ
Η πρώτη επιλογή που παραμένει στο τραπέζι για τον Μακρόν είναι η νέα ανάθεση της πρωθυπουργίας σε πρόσωπο από το δικό του πολιτικό στρατόπεδο, το κεντρώο-κεντροδεξιό μπλοκ. Παρά την αποτυχία των προηγούμενων πρωθυπουργών αυτού του χώρου να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των Γάλλων πολιτών για να προχωρήσουν σε σημαντικές δημοσιονομικές περικοπές, ο Μακρόν ίσως προσπαθήσει ξανά, θεωρώντας πως μόνο ένα πρόσωπο από αυτόν τον πολιτικό χώρο θα μπορέσει να βρει την αναγκαία κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Ωστόσο, η απογοήτευση των πολιτών από τις προηγούμενες κυβερνητικές επιλογές καθιστά αυτή την προοπτική αβέβαιη.
2. Επιλογή από την Αριστερά
Το σενάριο που θέλει έναν αριστερό πρωθυπουργό είναι επίσης στο προσκήνιο. Η συμμαχία των αριστερών και των Οικολόγων κέρδισε τις περισσότερες έδρες στις βουλευτικές εκλογές του 2024, αλλά δεν έχει την απόλυτη πλειοψηφία. Αν και ο Μακρόν είχε αποκλείσει αυτή την επιλογή στο παρελθόν, οι συνεχείς πολιτικές πιέσεις μπορεί να τον οδηγήσουν να επανεξετάσει τη στρατηγική του. Μια τέτοια κίνηση, αν και θα μπορούσε να προσφέρει ευρύτερη πολιτική στήριξη, ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρές συγκρούσεις εξαιτίας των μεγάλων διαφορών στην οικονομική ατζέντα του Μακρόν και των αριστερών κομμάτων.
3. Τεχνοκράτης πρωθυπουργός από την κοινωνία των πολιτών
Ένα ακόμα ενδιαφέρον σενάριο είναι η επιλογή ενός πρωθυπουργού που θα προέρχεται από την κοινωνία των πολιτών ή τον επιχειρηματικό κόσμο, χωρίς να ανήκει σε κάποιο πολιτικό κόμμα. Η ιδέα ενός τεχνοκράτη πρωθυπουργού υποστηρίζεται από το 39% των Γάλλων, οι οποίοι θεωρούν ότι ένα πρόσωπο με τεχνοκρατικό υπόβαθρο θα μπορούσε να φέρει την αναγκαία ανανέωση στη γαλλική πολιτική σκηνή. Παρ' όλα αυτά, το ρίσκο μιας τέτοιας επιλογής είναι μεγάλο, καθώς θα μπορούσε να προκαλέσει αντιδράσεις από τα συνδικάτα και τα πολιτικά κόμματα, με κάποιους να θεωρούν πως μια κυβέρνηση χωρίς πολιτική νομιμοποίηση θα ήταν επικίνδυνη για τη δημοκρατία.
4. Διάλυση της Βουλής και πρόωρες βουλευτικές εκλογές
Η τελευταία επιλογή που εξετάζεται είναι η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και η προκήρυξη πρόωρων βουλευτικών εκλογών. Αν και ο Μακρόν έχει εκφράσει επιφυλάξεις για αυτή την κίνηση, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία των Γάλλων θα ήθελε να γίνει διάλυση της Βουλής και να γίνουν νέες εκλογές. Ωστόσο, αυτή η επιλογή ενέχει κινδύνους πολιτικής αβεβαιότητας, ενώ αρκετοί βουλευτές φοβούνται ότι δεν θα επανεκλεγούν, κάτι που καθιστά την απόφαση αυτή δύσκολη και επικίνδυνη.
Η πολιτική αβεβαιότητα στη Γαλλία συνεχίζεται
Η Γαλλία παραμένει σε πολιτικό αδιέξοδο, με τον Μακρόν να βρίσκεται μπροστά σε δύσκολες αποφάσεις. Οποιεσδήποτε και αν είναι οι τελικές επιλογές, καθίσταται σαφές ότι η χώρα θα πρέπει να αντιμετωπίσει μεγάλες προκλήσεις, ενώ η πολιτική σταθερότητα θα απαιτήσει σοβαρούς συμβιβασμούς και μια ευρύτερη πολιτική συμφωνία.