Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο διέταξε μια πτήση της Ryanair στην οποία επέβαινε ένας σημαντικός μπλόγκερ της αντιπολίτευσης και κατευθυνόταν στη Λιθουανία να προσγειωθεί στο Μινσκ, και τον συνέλαβε κατά την άφιξή του, δήλωσαν αξιωματούχοι και ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Μέλη των δυνάμεων επιβολής του νόμου συνέλαβαν τον ακτιβιστή Ρόμαν Προτάσεβιτς, το όνομα του οποίου βρισκόταν σε κατάλογο καταζητουμένων μετά τις μαζικές διαδηλώσεις πέρυσι έπειτα από εκλογές τις οποίες ο Λουκασένκο ισχυρίστηκε ότι κέρδισε με μεγάλη διαφορά. Το αεροπλάνο, που πετούσε πάνω από τη Λευκορωσία σε μια πτήση από την Αθήνα στο Βίλνιους, είχε σχεδόν φθάσει στη Λιθουανία όταν άλλαξε κατεύθυνση και συνοδεία μαχητικού οδηγήθηκε στο Μινσκ εν μέσω πληροφοριών ότι στο αεροσκάφος υπήρχαν εκρηκτικά, σύμφωνα με διαδικτυακό ιστότοπο εντοπισμού πτήσεων και το BelTA. Δεν βρέθηκαν εκρηκτικά, ανέφερε το BelTA.
Το τμήμα για τον έλεγχο του οργανωμένου εγκλήματος στη Λευκορωσία ανέφερε επίσης πως ο Προτάσεβιτς συνελήφθη αλλά στη συνέχεια διέγραψε τη δήλωση από το κανάλι του στο Telegram. Ο Λουκασένκο διέταξε προσωπικά το πολεμικό αεροσκάφος να συνοδεύσει το Μπόινγκ της Ryanair στο Μινσκ, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων BelTA.
Μητσοτάκης: «Ανευ προηγουμένου η κίνηση της Λευκορωσίας να αναγκάσει σε προσγείωση αεροπλάνο -Αρκετά»
Σκληρή κριτική άσκησε με ανάρτησή του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην κίνηση της Λευκορωσίας να αναγκάσει σε προσγείωση ένα αεροπλάνο με προορισμό τη Λιθουανία για να συλλάβει έναν δημοσιογράφο.
Η ανάρτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη για το περιστατικό στη Λευκορωσία: «Η αναγκαστική προσγείωση ενός επιβατικού αεροπλάνου, προκειμένου να τεθεί υπό κράτηση ένας δημοσιογράφος, είναι μία άνευ προηγουμένου σοκαριστική ενέργεια. Απαιτούμε την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών. Το αυριανό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο πρέπει να ανταποκριθεί στην ανάγκη να κλιμακωθεί η πίεση στη Λευκορωσία. Αρκετά».
Σκληρή ανακοίνωση του ελληνικού ΥΠΕΞ
Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση, στην οποία αναφέρει: «Η Ελλάδα καταδικάζει με τον πιο έντονο τρόπο την πράξη κρατικής αεροπειρατείας που έλαβε χώρα σήμερα και είχε ως αποτέλεσμα την αναγκαστική προσγείωση της πτήσης Ryanair FR 4978, που εκτελούσε το δρομολόγιο Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ της Λευκορωσίας.
Στο αεροπλάνο επέβαιναν συνολικά 171 επιβαίνοντες, 11 εκ των οποίων είναι Έλληνες πολίτες. Η πράξη αυτή, η οποία έθεσε σε κίνδυνο την ζωή όλων των επιβαινόντων είναι απαράδεκτη. Καλούμε για την άμεση απελευθέρωση του αεροσκάφους και του συνόλου των επιβαινόντων προκειμένου να φτάσουν στον τελικό προορισμό τους.
Καταδικάζουμε την παράνομη σύλληψη του Λευκορώσου ακτιβιστή Roman Protasevich, ο οποίος απειλείται με την θανατική ποινή.
Ο κ. Protasevich ήταν μέλος της αντιπροσωπείας της ηγέτιδας της Λευκορωσικής Αντιπολίτευσης Svetlana Tikhanovskaya, η οποία είχε συμμετάσχει στο Φόρουμ των Δελφών πρόσφατα.
Για την Ελλάδα, η προάσπιση των θεμελιωδών αξιών όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ζήτημα αρχής.
Θεωρούμε ότι παρόμοιες πρακτικές, οι οποίες παραπέμπουν σε άλλες εποχές και που δεν αρμόζουν σε κανένα πολιτισμένο κράτος, δεν θα πρέπει να μείνουν αναπάντητες.
Η Ελληνική πλευρά βρίσκεται σε στενό συντονισμό με τα υπόλοιπα Κράτη-Μέλη της ΕΕ και αναμένει ότι το ζήτημα αυτό θα εξετασθεί ενδελεχώς κατά το προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο».
Οι πρακτικές του Αλεξάντερ Λουκασένκο
Ο Λουκασένκο, ο οποίος βρίσκεται στην εξουσία από το 1994, ξεκίνησε μια βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων του 2020. Περίπου 35.000 άνθρωποι έχουν συλληφθεί από τον περασμένο Αύγουστο, σύμφωνα με οργανώσεις για την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Δεκάδες έχουν καταδικαστεί σε ποινές φυλάκισης. Οι αρχές λένε ότι έχουν ανοίξει περισσότερες από 1.000 ποινικές υποθέσεις. Εκπρόσωπος της αρχής λιθουανικού αεροδρομίου δήλωσε στο Reuters πως το αεροπλάνο, που είχε προγραμματιστεί να προσγειωθεί στο Βίλνιους στις 14:00 ώρα Ελλάδας, εξετράπη για το Μινσκ λόγω διαφωνίας ανάμεσα στο πλήρωμα και έναν επιβάτη. Το αεροσκάφος αναμένεται να φθάσει από το Μινσκ στο Βίλνιους στις 18:00 ώρα Ελλάδας, είπε η εκπρόσωπος.
Ο Προτάσεβιτς είναι ένας από τους ιδρυτές της αντιπολιτευόμενης υπηρεσίας ειδήσεων NEXTA, ένα κανάλι στο Telegram που έχει γίνει μια από τις κύριες πηγές ειδήσεων για τις διαδηλώσεις στη Λευκορωσία. Είναι εχθρικό προς τον Λουκασένκο και βοηθά στον συντονισμό διαδηλώσεων. Η αντιπολιτευόμενη πολιτικός Σβετλάνα Τιχανούσκαγια, η κύρια αντίπαλος του Λουκασένκο στις τελευταίες εκλογές, δήλωσε πως οι λευκορωσικές αρχές «έθεσαν σε κίνδυνο την ασφάλεια των επιβατών που επέβαιναν στο αεροσκάφος και του συνόλου της πολιτικής αεροπορίας προκειμένου να τιμωρήσουν τον άνθρωπο που ήταν ένας από τους υπευθύνους του μεγαλύτερου ανεξάρτητου καναλιού της Λευκορωσίας στο Telegram».
Λιθουανία: Άμεση απελευθέρωση του Λευκορώσου ζητά το Βίλνιους
Ο πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα απαίτησε σήμερα η Λευκορωσία να απελευθερώσει τον Λευκορώσο ακτιβιστή της αντιπολίτευσης Ρόμαν Προτάσεβιτς ο οποίος επέβαινε σε ένα αεροπλάνο με προορισμό το Βίλνιους το οποίο όμως εξετράπη της πορείας του για να προσγειωθεί στο Μινσκ.
Η εμπορική πτήση της Ryanair έλαβε εντολή να προσγειωθεί «με τη βία», ανέφερε ο πρόεδρος σε δήλωση που εστάλη μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. «Καλώ τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ να αντιδράσουν αμέσως στην απειλή που έθεσε στη διεθνή πολιτική αεροπορία το καθεστώς της Λευκορωσίας. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να λάβει αμέσως βήματα ώστε αυτό να μην επαναληφθεί», ανέφερε ο Λιθουανός πρόεδρος. Υποσχέθηκε ότι θα συζητήσει το θέμα αύριο, Δευτέρα, σε μια σύνοδο κορυφής της ΕΕ.
Η προεδρική σύμβουλος Άστα Σκαϊσγκιράιτε είπε πως η επιχείρηση για την εκτροπή του αεροσκάφους που μετέφερε περίπου 170 ανθρώπους από 12 χώρες φαίνεται πως ήταν προσχεδιασμένη. Όπως είπε οι λευκορωσικές μυστικές υπηρεσίες γνώριζαν ποιος επέβαινε στο αεροπλάνο, το οποίο αναγκάστηκε να προσγειωθεί με τη βοήθεια ενός μαχητικού MIG-29. Ο Προτάσεβιτς ζούσε στο Βίλνιους από τον Νοέμβριο, είπε η προεδρική σύμβουλος.
Τηλεφωνική επικοινωνία Δένδια με το Λιθουανό ΥΠΕΞ για την υποχρεωτική προσγείωση αεροσκάφους στη Λευκορωσία
Τηλεφωνική συνομιλία με τον Λιθουανό υπουργό Εξωτερικών Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις είχε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Ο κ. Λαντσμπέργκις τον ενημέρωσε για τις συνθήκες υπό τις οποίες έγινε η αναγκαστική προσγείωση του αεροσκάφους της Ryanair στο Μινσκ και για τις προσπάθειες που καταβάλλει η λιθουανική πλευρά για τη μεταφορά των επιβατών στο Βίλνιους, σύμφωνα με σχετική ανάρτηση του υπουργείου Εξωτερικών στο twitter.
«Αμφότεροι τόνισαν την ανάγκη για την άμεση απελευθέρωση όλων των επιβατών και ότι θα συνεχίσουν να συντονίζουν τις προσπάθειες τους και στο πλαίσιο της ΕΕ», σημειώνει.
ΕΕ: Ο Λουκασένκο έχει γίνει απειλή όχι μόνο για τους πολίτες του αλλά και για τη διεθνή ασφάλεια
Tην άμεση και σκληρή αντίδραση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και θεσμών ζητεί ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Ντόναλντ Τουσκ αναφερόμενος στο γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο φέρεται να διέταξε την αναγκαστική προσγείωση αεροσκάφους που εκτελούσε την πτήση Αθήνα-Βίλνιους, στο Μινσκ και τη σύλληψη του ακτιβιστή Ραμάν Προτασέβιτς.
«Ο Λουκασένκο έχει γίνει απειλή όχι μόνο για τους πολίτες του αλλά και για τη διεθνή ασφάλεια» ανέφερε ο Ντόναλντ Τουσκ και προσέθεσε ότι «η πράξη της κρατικής τρομοκρατίας απαιτεί άμεση και σκληρή αντίδραση όλων των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και θεσμών».
Γερμανία: Εξηγήσεις ζητά το Βερολίνο από τη Λευκορωσία
Η Γερμανία ζήτησε από τη Λευκορωσία να δώσει «αμέσως» εξηγήσεις γιατί διέταξε ένα αεροσκάφος της Ryanair που κατευθυνόταν στη Λιθουανία να προσγειωθεί στο Μινσκ.
«Χρειαζόμαστε μια άμεση εξήγηση από την κυβέρνηση της Λευκορωσίας για την εκτροπή της πτήσης, που βρισκόταν εντός της ΕΕ, και τη φερόμενη σύλληψη ενός δημοσιογράφου», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο υφυπουργός Εξωτερικών Μίγκελ Μπέργκερ.
Σύμφωνα με την αντιπολίτευση της Λευκορωσίας, στο αεροσκάφος επέβαινε ο αντιφρονών μπλόγκερ Ρομάν Προτάσεβιτς, ο οποίος συνελήφθη στο αεροδρόμιο του Μινσκ.