Η Κομισιόν αναζητά τρόπο να παρακάμψει το βέτο του Βίκτορ Όρμπαν που αντιτίθεται στη δέσμευση και αξιοποίηση 140 δισ. ευρώ από ρωσικά περιουσιακά στοιχεία υπέρ της Ουκρανίας.
Κανονικά, μια τέτοια απόφαση απαιτεί ομοφωνία μεταξύ των 27 κρατών-μελών, δίνοντας στην Ουγγαρία δικαίωμα βέτο. Ωστόσο, οι νομικοί της ΕΕ επεξεργάζονται νομική «φόρμουλα» ώστε η έγκριση να μπορεί να δοθεί με ειδική πλειοψηφία, χωρίς την ανάγκη συναίνεσης της Βουδαπέστης.
Η βάση αυτής της ερμηνείας βρίσκεται σε κοινή δήλωση των Ευρωπαίων ηγετών στις 19 Δεκεμβρίου 2023, στην οποία συμφώνησε και ο Όρμπαν, ότι «τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία πρέπει να παραμείνουν δεσμευμένα έως ότου η Ρωσία τερματίσει τον πόλεμο και αποζημιώσει την Ουκρανία».
Η Κομισιόν υποστηρίζει ότι αυτή η διατύπωση αρκεί για να αλλάξουν οι κανόνες και να ληφθεί η απόφαση με ειδική πλειοψηφία, αναφέρει το Politico.
Δεν είναι μόνο ο Ορμπαν εμπόδιο
Πέρα από την Ουγγαρία, υπάρχουν και άλλες χώρες που εμφανίζονται επιφυλακτικές, όπως η Σλοβακία.
Εμπόδιο αποτελεί και το Βέλγιο, αφού μεγάλο μέρος των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων βρίσκεται στην Euroclear, στις Βρυξέλλες. Ο Βέλγος πρωθυπουργός Μπαρτ ντε Βέβερ εξέφρασε φόβους για πιθανές νομικές προσφυγές της Μόσχας, προειδοποιώντας ότι η κίνηση αυτή θα μπορούσε να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη τρίτων χωρών στο ευρώ.
Ωστόσο, η Κομισιόν εξετάζει «αντιστάθμισμα» για τις βελγικές ανησυχίες, με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη να εγγυηθούν την αντικατάσταση των κεφαλαίων μέσω κοινοπρακτικών ομολόγων.
Στρατηγική απομόνωσης του Όρμπαν στην Κοπεγχάγη
Η επόμενη κρίσιμη συζήτηση θα γίνει στην Κοπεγχάγη την επόμενη εβδομάδα, χωρίς ακόμη να ληφθεί τελική απόφαση – αυτό αναμένεται στη Σύνοδο Κορυφής στα τέλη Οκτωβρίου, μετά από συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών στις 10 Οκτωβρίου στο Λουξεμβούργο.
«Στόχος στην Κοπεγχάγη είναι να εξασφαλιστεί η μέγιστη δυνατή στήριξη ώστε να απομονωθεί ο Όρμπαν», σχολίασε Ευρωπαίος διπλωμάτης.
Υπέρ της πρότασης τάσσονται Γερμανία, Ισπανία, Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής, ενώ Γαλλία και Ιταλία εμφανίζονται πιο διστακτικές.
Τα περισσότερα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία πάγωσαν μετά την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022. Σημαντικό μέρος τους έχει ήδη μετατραπεί σε μετρητά και παραμένει κατατεθειμένο στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η Κομισιόν σκοπεύει να τα αξιοποιήσει μέσω του λεγόμενου «Δανείου Επανορθώσεων» (Reparation Loan), που θα καλύψει ανάγκες στον αμυντικό τομέα και τον ουκρανικό προϋπολογισμό.
Η Βουδαπέστη επιμένει ότι έχει ισχυρά νομικά επιχειρήματα για να προσβάλει μια τέτοια διαδικασία. Ωστόσο, στις Βρυξέλλες ελπίζουν ότι, αν εξασφαλιστεί η συναίνεση της πλειοψηφίας, ο Όρμπαν θα μείνει τελικά απομονωμένος.