Ως κεραυνός εν αιθρία έπεσε στις Βρυξέλλες η είδηση της οριακής επικράτησης, μετά από μια εκλογική βραδιά-θρίλερ στην Πολωνία, του εθνικιστή υποψήφιου προέδρου Κάρολ Ναβρότσκι.
Υποστηριζόμενος από το εθνολαϊκιστικό, υπερδεξιό κόμμα «Νόμος και Δικαιοσύνη» (PiS), ο 42χρονος πατέρας τριών παιδιών και ερασιτέχνης πυγμάχος Ναβρότσκι επικράτησε στον β΄ γύρο των προεδρικών εκλογών της Πολωνίας, με ποσοστό μόλις 50,9%, του φιλελεύθερου ευρωπαϊστή δημάρχου της Βαρσοβίας, Ράφαλ Τρασκόφσκι, συμμάχου της κεντρώας κυβέρνησης του πρώην προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.
«Μια νίκη με γεύση εκδίκησης για το PiS, το οποίο είχε ηττηθεί στις βουλευτικές εκλογές του 2023, αλλά και καταστροφή για τον κεντροδεξιό συνασπισμό του Τουσκ, που αναμένει πλέον μια πολύ πιο δύσκολη συγκατοίκηση στην εξουσία απ' ό,τι με τον απερχόμενο πρόεδρο της Πολωνίας, Αντρέι Ντούντα», σχολιάζει η γαλλική εφημερίδα Le Monde.
«Ο Ναβρότσκι είναι δογματικός, είναι έτοιμος και το έχει πει: Η κύρια αποστολή του θα είναι να μπλοκάρει την κυβέρνηση Τουσκ», είχε προειδοποιήσει πριν από τις πολωνικές προεδρικές εκλογές ο πολιτικός επιστήμονας Βαβριζίνιετς Κονάρσκι, πρύτανης του Πανεπιστημίου Βιστούλα.
Τα σκάνδαλα που βαρύνουν τον εκλεγμένο πρόεδρο της Πολωνίας
Γεννημένος στο Γκνασκ, γόνος μεσοαστικής οικογένειας, ο νέος επικεφαλής της Πολωνίας είναι κάτοχος διδακτορικού στην Ιστορία και μεταπτυχιακού διπλώματος στη στρατηγική και διοίκηση επιχειρήσεων. Ο Ναβρότσκι είχε διατελέσει πρόεδρος του Ινστιτούτου Εθνικής Μνήμης, το οποίο ήδη πριν την άφιξή του είχε μετατραπεί σε αιχμή του δόρατος της πολιτικής του PiS να ξαναγράψει τις ιστορικές μνήμες. Με την εργασία του για τον ρόλο της ΕΣΣΔ στη μεταπολεμική Πολωνία και την αποφασιστικότητά του να απομακρυνθούν σοβιετικά μνημεία, μπήκε στο μάτι της Μόσχας.
Στα νεανικά του χρόνια, παράλληλα με την αγάπη του για την πυγμαχία και το ποδόσφαιρο, κι ενώ έκανε διάφορες, περίεργες δουλειές -μεταξύ άλλων ως μπράβος σε νυχτερινά κέντρα- για να χρηματοδοτήσει τις σπουδές του, ο Ναβρότσκι είχε εστιάσει την έρευνά του στη δράση του ιστορικού συνδικάτου «Αλληλεγγύη» (Solidarnosc) στη βόρεια Πολωνία.
Η προεκλογική καμπάνια του εκλεγμένου προέδρου της Πολωνίας επισκιάστηκε από σειρά σκανδάλων, με πρώτο εκείνο τής, υπό σκιώδεις συνθήκες, αγοράς σε πολύ χαμηλή τιμή από ηλικιωμένο άτομο ΑμεΑ ενός δεύτερου διαμερίσματος, μολονότι ο Ναβρότσκι είχε υποστηρίξει στην τηλεμαχία πριν τον α΄ γύρο ότι είχε μόνον ένα στην κατοχή του «όπως η πλειονότητα των Πολωνών».
Ακολούθησε το σκάνδαλο με τις ιερόδουλες. Σύμφωνα με έρευνα του ιστότοπου Onet, ο Ναβρότσκι φέρεται να συμμετείχε σε κύκλωμα διακίνησης ιερόδουλων ενώ εργαζόταν ως φύλακας σε μεγάλο ξενοδοχείο στο Σοπότ, ένα παραθαλάσσιο θέρετρο στη Βαλτική Θάλασσα. Και παρά τις διαψεύσεις του και τις απειλές του να προσφύγει στη Δικαιοσύνη, το Onet επέμεινε στους ισχυρισμούς του.
Τα επεισόδια μεταξύ των χούλιγκαν
Η τελευταία αποκάλυψη αφορούσε στη συμμετοχή του εκλεγμένου προέδρου της Πολωνίας το 2009 σε επεισόδια μεταξύ χούλιγκαν αντίπαλων ποδοσφαιρικών ομάδων, ενώ εργαζόταν στο Πολωνικό Ινστιτούτο Εθνικής Μνήμης. Από τους 140 χούλιγκαν που μετείχαν στα επεισόδια, αρκετοί καταδικάστηκαν με βαριές ποινές, για κατοχή όπλων και ναρκωτικών, βίαιες επιθέσεις και σε μία περίπτωση για τον φόνο με ματσέτα ενός εφήβου στην Κρακοβία.
Ερωτηθείς σχετικά στη διάρκεια της καμπάνιας του, ο Ναβρότσκι δεν αρνήθηκε τη συμμετοχή του στη συμπλοκή των χούλιγκαν, την οποία περιέγραψε ως «ευγενή και αρρενωπή μάχη».
Το Pis παρουσίασε στην κοινή γνώμη της Πολωνίας τον άπειρο πολιτικά και σχετικά άγνωστο στους συμπατριώτες του Ναβρότσκι τον περασμένο Νοέμβριο, όπως είχε κάνει το 2015 με τον ελάχιστα γνωστό, τότε, δικηγόρο Αντρέι Ντούντα, που εξασφάλισε δύο θητείες στο ύπατο αξίωμα της Πολωνίας, από το οποίο θα αποχωρήσει τον Αύγουστο.
Οι σχέσεις του Ναβρότσκι με τον Τραμπ
Ο διάδοχός του βάδισε στα βήματά του, καθώς επιδίωξε την υποστήριξη του Ντόναλντ Τραμπ, τις στενές σχέσεις με τον οποίο αρέσκεται να επιδεικνύει ο Ντούντα.
Στα τέλη Απριλίου ο Ναβρότσκι μετέβη στην Ουάσιγκτον και εξασφάλισε δύο φωτογραφίες στο πλευρό του προέδρου των ΗΠΑ στον Λευκό Οίκο, ενώ το στρατόπεδο MAGA των Ρεπουμπλικανών έσπευσε να τον στηρίξει, με δηλώσεις της υπουργού Εσωτερικής Ασφάλειας Κρίστι Νόεμ, αλλά και τη διοργάνωση συνεδρίου της CPAC στις 27 Μαΐου στη νότια Πολωνία.
Επικριτής της ΕΕ και υποστηρικτής της «Ευρώπης των εθνών», ο Ναβρότσκι επικράτησε και χάρη στις κρίσιμες ψήφους της πολωνικής Ακροδεξιάς, που εξασφάλισε συναινώντας στους όρους που του έθεσε ο υποψήφιος του κόμματος Konfederacja, Σλάβομιρ Μέντζεν, που βγήκε τρίτος στον α΄ γύρο της 18ης Μαΐου. Μεταξύ των οκτώ όρων που του έθεσε ήταν να δεσμευτεί ότι θα αντιταχθεί στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, ότι δεν θα αυξηθούν οι φόροι και δεν θα περιοριστεί η πρόσβαση της Πολωνίας σε οπλικά συστήματα.
Ο Ναβρότσκι σκοπεύει να διατηρήσει τις παραδοσιακές πολωνικές αξίες και προειδοποιεί κατά της εκχώρησης εξουσιών στις Βρυξέλλες. Στην προεκλογική του καμπάνια είχε, επίσης, δεσμευτεί να διασφαλίσει πως οι οικονομικές και οι κοινωνικές πολιτικές θα ευνοούν τους Πολωνούς έναντι άλλων εθνικοτήτων, περιλαμβανομένων των προσφύγων από τη γειτονική Ουκρανία.