Με τη μεσολάβηση του Ντόναλντ Τραμπ, Αζερμπαϊτζάν και Αρμενία υπέγραψαν μια ιστορική ειρηνευτική συμφωνία, τερματίζοντας δεκαετίες συγκρούσεων και εντάσεων στην περιοχή του Καυκάσου.
Η συμφωνία υπογράφηκε στο Λευκό Οίκο, όπου οι ηγέτες των δύο χωρών, Ιλχάμ Αλίγιεφ από το Αζερμπαϊτζάν και Νικόλ Πασινιάν από την Αρμενία, συναντήθηκαν με τον Αμερικανό πρόεδρο.
Τί περιλαμβάνει η συμφωνία Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν
Η συμφωνία αυτή επιδιώκει να εξασφαλίσει μια μόνιμη εκεχειρία, να αποκαταστήσει τις διπλωματικές και εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών και να προστατεύσει την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της κάθε πλευράς. Ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε την ιστορική αυτή συμφωνία ως "επίτευγμα για την παγκόσμια ειρήνη" και ανέφερε ότι αυτή θα διαρκέσει "για πάντα".
Η αμερικανική ηγεσία στην επίτευξη αυτής της συμφωνίας είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς οι δύο χώρες είχαν βρεθεί σε ανοιχτές συγκρούσεις για πάνω από 30 χρόνια, κυρίως για τον έλεγχο της αμφισβητούμενης περιοχής του Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Η πρόσφατη κατάληψη της περιοχής από το Αζερμπαϊτζάν το 2023 και η έξοδος περισσότερων από 100.000 Αρμενίων είχαν προκαλέσει ανησυχία για την περαιτέρω κλιμάκωση της βίας στην περιοχή.
Τραμπ για... Νόμπελ Ειρήνης
Η υπογραφή της συμφωνίας συνοδεύτηκε από τη δημόσια πρόταση των δύο ηγετών να προταθεί ο Τραμπ για το Νόμπελ Ειρήνης, αναγνωρίζοντας τη συμβολή του στη διαμόρφωση ενός ειρηνικού μέλλοντος. Ο Αρμένιος πρωθυπουργός, Νικόλ Πασινιάν, δήλωσε ότι η "επανάσταση" αυτή δεν θα ήταν εφικτή χωρίς την αμερικανική μεσολάβηση.
Η συμφωνία περιλαμβάνει επίσης τη δημιουργία ενός στρατηγικού διαδρόμου μέσω του Νότιου Καυκάσου για την ενίσχυση των εξαγωγών ενέργειας και πόρων, με τις Ηνωμένες Πολιτείες να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες στην ανάπτυξη συνεργασιών στους τομείς της ενέργειας, του εμπορίου και της τεχνολογίας, ιδιαίτερα στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης.
Επιπλέον, η συμφωνία άρει περιορισμούς στην αμυντική συνεργασία μεταξύ Αζερμπαϊτζάν και ΗΠΑ, κάτι που ενδέχεται να προκαλέσει αντιδράσεις από τη Ρωσία, η οποία παραδοσιακά στηρίζει το Αζερμπαϊτζάν στην περιοχή.
Νέα εποχή για τις δύο χώρες
Ο Αλίγιεφ και ο Πασινιάν δήλωσαν ότι η συμφωνία ανοίγει το δρόμο για μια νέα εποχή ειρηνικής συνεργασίας και αμοιβαίου σεβασμού, ενώ το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας εξέφρασε τη στήριξή του προς αυτή την πρόοδο, θεωρώντας τη ως κρίσιμο βήμα για τη σταθερότητα της περιοχής.
Με την υπογραφή αυτής της συμφωνίας, παραμένει όμως ασαφές πόσο δεσμευτική θα είναι η εφαρμογή της, καθώς οι δύο χώρες συνεχίζουν να έχουν ανοιχτές πληγές από τις δεκαετίες διαρκούς έντασης και συγκρούσεων. Παρά τις καλές προθέσεις, το μέλλον της ειρήνης στον Καύκασο εξαρτάται από την εφαρμογή των όρων της συμφωνίας και από την ικανότητα των ηγετών να υπερνικήσουν τις βαθιές ιστορικές διαφορές και τις γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή.