Ο Μάρκο Ρούμπιο, ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, σπεύδει γρήγορα στο Ισραήλ για να προλάβει τυχόν ενέργειες που θα υπονομεύσουν τις ειρηνευτικές προσπάθειες στην περιοχή.
Ο Ρούμπιο, προειδοποίησε την Τετάρτη ότι η πρόσφατη ψήφος της ισραηλινής βουλής, της Κνεσέτ, υπέρ της προσάρτησης τμημάτων της Δυτικής Όχθης ενδέχεται να υπονομεύσει το σχέδιο του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό της σύγκρουσης Ισραήλ–Χαμάς στη Γάζα. Η παρέμβασή του έρχεται σε μια ευαίσθητη στιγμή, καθώς η Ουάσιγκτον επιχειρεί να σταθεροποιήσει τη νέα εκεχειρία και να προωθήσει ένα ευρύτερο πλαίσιο ειρήνης στη Μέση Ανατολή.
H Kνεσέτ κινεί διαδικασίες για προσάρτηση της Δυτικής Όχθης
«Η ψηφοφορία στην Κνεσέτ είναι κάτι που παρακολουθούμε στενά, αλλά ο πρόεδρος έχει καταστήσει σαφές ότι η προσάρτηση δεν είναι κάτι που θα υποστηρίξουμε αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Ρούμπιο προτού αναχωρήσει για το Ισραήλ. «Πιστεύουμε ότι η κίνηση αυτή μπορεί να αποδειχθεί αντιπαραγωγική, ακόμη και απειλητική για την ειρηνευτική συμφωνία που χτίζουμε», πρόσθεσε.
Η Κνεσέτ ενέκρινε σε προκαταρκτική ανάγνωση δύο αμφιλεγόμενα νομοσχέδια. Το πρώτο προβλέπει την επέκταση της ισραηλινής κυριαρχίας σε όλους τους εβραϊκούς οικισμούς της Δυτικής Όχθης, ενώ το δεύτερο αφορά την προσάρτηση μιας μεγάλης πόλης–οικισμού. Η πρωτοβουλία μάλιστα ήρθε σε αντίθεση με τη γραμμή του πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου και της πλειοψηφίας του κόμματός του, του Λικούντ, το οποίο επέλεξε να μποϊκοτάρει την ψηφοφορία. Μοναδική εξαίρεση αποτέλεσε ο βουλευτής Γιούλι Έντελσταϊν, του οποίου η ψήφος υπέρ υπήρξε καθοριστική ώστε το πρώτο νομοσχέδιο να περάσει οριακά, με 25 υπέρ και 24 κατά.
Η νομοθετική διαδικασία βρίσκεται ακόμη στα αρχικά της στάδια, καθώς απαιτούνται τρεις επιπλέον ψηφοφορίες για να εγκριθεί πλήρως. Ωστόσο, η κίνηση προκάλεσε άμεση αντίδραση τόσο εντός Ισραήλ όσο και διεθνώς. Το Λικούντ απέρριψε τα νομοσχέδια χαρακτηρίζοντάς τα «προβοκάτσια της αντιπολίτευσης» με στόχο να πλήξουν τις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες και να υπονομεύσουν τα επιτεύγματα του Ισραήλ στη Γάζα.
Οι αντιδράσεις στον αραβικό κόσμο ήταν επίσης έντονες. Η Σαουδική Αραβία καταδίκασε απερίφραστα την κίνηση της Κνεσέτ, χαρακτηρίζοντάς την «προσπάθεια νομιμοποίησης παράνομου αποικιακού ελέγχου». Το Ριάντ τόνισε ότι η προσάρτηση θα αποτελούσε «κόκκινη γραμμή» και θα έθετε τέλος στις προσπάθειες περιφερειακής ενσωμάτωσης του Ισραήλ. Παρόμοια προειδοποίηση απηύθυνε και ανώτερος αξιωματούχος των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, λέγοντας στους Times of Israel ότι «η προσάρτηση θα τινάξει στον αέρα ό,τι έχει επιτευχθεί στην αραβοϊσραηλινή εξομάλυνση».
Ο υπουργός Οικονομικών του Ισραήλ Μπεζαλέλ Σμότριτς είχε ζητήσει νωρίτερα φέτος «την εφαρμογή της ισραηλινής κυριαρχίας στο 82% της Δυτικής Όχθης», ενώ στελέχη όπως ο υπουργός Άμυνας Ισραέλ Κατζ και ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιαρίβ Λεβίν έχουν επίσης εκφραστεί υπέρ της προσάρτησης.
Η Ουάσιγκτον «συγκρατεί» το Ισραήλ
Στην Ουάσιγκτον, ωστόσο, επικρατεί σαφής αντίθεση. O πρόεδρος Τραμπ είχε δηλώσει ότι δεν θα στηρίξει σε αυτήν τη φάση στο Ισραήλ να προχωρήσει σε μονομερή προσάρτηση, χαρακτηρίζοντας μια τέτοια ενέργεια «παράγοντα αποσταθεροποίησης» εν μέσω των προσπαθειών του Λευκού Οίκου να εδραιώσει το νέο σχέδιο για τη Γάζα.
Η Ουάσιγκτον θεωρεί το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ –μια αναθεωρημένη εκδοχή του πλαισίου «Συμφωνίες της Μέσης Ανατολής»– ως την πιο φιλόδοξη προσπάθεια για περιφερειακή εξομάλυνση εδώ και δεκαετίες. Ο Ρούμπιο, που πραγματοποιεί την πρώτη του επίσκεψη στο Ισραήλ ως επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, αναμένεται να συναντήσει τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζέι Ντι Βανς, ο οποίος βρίσκεται ήδη στην Ιερουσαλήμ, καθώς και ανώτατους Ισραηλινούς αξιωματούχους. Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρίσκεται η εφαρμογή των όρων της κατάπαυσης του πυρός με τη Χαμάς και η επόμενη φάση του σχεδίου ανοικοδόμησης της Γάζας με διεθνή χρηματοδότηση.
Σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Ρούμπιο θα επιδιώξει «να επαναβεβαιώσει την ακλόνητη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών για την ασφάλεια του Ισραήλ» και «να αξιοποιήσει τη δυναμική προς μια διαρκή ειρήνη και ολοκλήρωση στη Μέση Ανατολή».