Σε μια ακόμη κίνηση για την αντιμετώπιση της δημογραφικής κρίσης η Κίνα αποφάσισε να επιβάλει ΦΠΑ στα προφυλακτικά και λοιπά αντισυλληπτικά, για πρώτη φορά μετά από πάνω από τρεις δεκαετίες.
Το μέτρο εντάσσεται στη στρατηγική της κινεζικής κυβέρνησης για αύξηση των γεννήσεων, σε μια χώρα όπου ο πληθυσμός συρρικνώνεται σταθερά.
Κίνα: ΦΠΑ 13% στα προφυλακτικά από την 1η Ιανουαρίου
Από την 1η του νέου έτους θα επιβληθεί ΦΠΑ 13% στα προφυλακτικά και τα αντισυλληπτικά, παρότι ήταν αφορολόγητα από το 1993, όταν η Κίνα εισήγαγε το ενιαίο σύστημα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας.
Η ρύθμιση περιλαμβάνεται σε νόμο για τον ΦΠΑ που ψηφίστηκε το 2024, με στόχο τον εκσυγχρονισμό του φορολογικού πλαισίου, από το οποίο προέρχεται σχεδόν το 40% των φορολογικών εσόδων της Κίνας.
Από τα «κίνητρα» στα «αντικίνητρα»
Μετά από δεκαετίες αυστηρής πολιτικής του ενός παιδιού, το Πεκίνο τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί σε πολιτικές ενθάρρυνσης της τεκνοποίησης.
Το ανώτατο όριο παιδιών ανά ζευγάρι έχει αυξηθεί στα τρία, ενώ σε επαρχιακό επίπεδο εφαρμόζονται επιδοτήσεις, εκπτώσεις σε θεραπείες εξωσωματικής γονιμοποίησης και πρόσθετες ημέρες άδειας για νεόνυμφους.
Ωστόσο, η προοπτική ακριβότερων αντισυλληπτικών προκάλεσε ειρωνικά και επικριτικά σχόλια στα κινεζικά κοινωνικά δίκτυα. «Φτάνουν πραγματικά στα άκρα μόνο και μόνο για να μας κάνουν να αποκτήσουμε παιδιά», έγραψε χαρακτηριστικά χρήστης στο Weibo.
Παράλληλα μέτρα στήριξης της οικογένειας
Ο νέος νόμος για τον ΦΠΑ περιλαμβάνει, την ίδια στιγμή, φοροαπαλλαγές για υπηρεσίες παιδικής φροντίδας και «υπηρεσίες γνωριμιών για γάμο». Επιπλέον, η κινεζική κυβέρνηση έχει διαθέσει 90 δισ. γιουάν για το πρώτο εθνικό πρόγραμμα επιδότησης παιδικής φροντίδας, προσφέροντας 3.600 γιουάν ετησίως για κάθε παιδί κάτω των τριών ετών, ενώ πρόσφατα ανακοίνωσε ότι η κρατική ασφάλιση υγείας θα καλύπτει όλα τα έξοδα που σχετίζονται με τον τοκετό.
Παρά τα κίνητρα, τα αποτελέσματα παραμένουν περιορισμένα. Το 2024, ο δείκτης γεννήσεων στην Κίνα ανήλθε σε 6,77 ανά 1.000 κατοίκους, ελαφρώς αυξημένος σε σχέση με το 2023, αλλά πολύ χαμηλότερος από τα ιστορικά επίπεδα. Την ίδια στιγμή, η γήρανση του πληθυσμού οδηγεί σε περισσότερους θανάτους, με αποτέλεσμα τη συνεχή μείωση του συνολικού πληθυσμού.
Ανησυχίες για αυστηρότερη κρατική παρέμβαση
Η αύξηση της φορολογίας στα αντισυλληπτικά ενισχύει τις ανησυχίες ότι οι κινεζικές Αρχές ενδέχεται να στραφούν και σε πιο κατασταλτικά μέτρα.
Σε ορισμένες περιοχές, γυναίκες καταγγέλλουν ότι δέχονται τηλεφωνήματα από τοπικούς αξιωματούχους με ερωτήσεις για τον εμμηνορροϊκό τους κύκλο και τα σχέδια τεκνοποίησης, ενώ έχουν υπάρξει αναφορές για υποχρεωτική δήλωση της ημερομηνίας της τελευταίας περιόδου.