Η ΕΕ προσπαθεί να πείσει τους εταίρους της στον ινδοειρηνικό ότι αποτελεί παράγοντα ασφάλειας στην περιοχή, μια προσπάθεια που πιθανότατα θα πάρει καιρό, εν μέσω σφοδρών ανταγωνισμών.
Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, δεν θα παρευρεθεί στην κορυφαία ασιατική σύνοδο άμυνας αυτό το Σαββατοκύριακο, καθώς διεγνώσθη θετικός στον κορωνοϊό, αφήνοντας την Ένωση με ένα πιθανό μειονέκτημα, στην εξυπηρέτηση των διεθνών της στόχων.
Με την απουσία του Μπορέλ, η ΕΕ δεν θα μπορεί να εκπροσωπηθεί στα υπουργικά πάνελ, ούτε να δώσει εγγυήσεις και δεσμεύσεις στους ηγέτες της περιοχής, γεγονός που της στερεί σημαντική ευκαιρία να επενδύσει σε πολιτική, αμυντική και οικονομική αναβάθμιση των σχέσεών της με ασιατικά κράτη.
Τι περιλαμβάνει η ατζέντα και ποιοι συμμετέχουν;
Ο «Διάλογος Σάνγκρι-λα», η κορυφαία αμυντική σύνοδος κορυφής της Ασίας, φιλοξενείται κάθε χρόνο στη Σιγκαπούρη από τη δεξαμενή σκέψης του Διεθνούς Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (IISS). Θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 10-12 Ιουνίου.
Κεντρικές ομιλίες θα δώσουν ο υπουργός Εθνικής Άμυνας της Κίνας, Γουέι Φένγκε, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Λόιντ Όστιν και ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Κισίντα Φούμιο. Η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία αναμένεται επίσης να στείλουν αντιπροσωπείες υψηλού προφίλ. Ο υπουργός Ενόπλων Δυνάμεων της Γαλλίας, Σεμπαστιάν Λεκορνού, θα είναι μεταξύ των παρευρισκομένων.
Η ΕΕ ήλπιζε να υποστηρίξει την υπόθεσή της ως σημαντικός παράγοντας ασφάλειας στην περιοχή. Στις 12 Ιουνίου θα πραγματοποιηθεί ολομέλεια με θέμα «Κοινές προκλήσεις για την Ασία-Ειρηνικό και την Ευρωπαϊκή Άμυνα». Η σύνοδος κορυφής θα είχε επίσης δώσει στον Μπόρελ ευκαιρίες να συναντηθεί στο περιθώριο με τους ομολόγους του από τις ΗΠΑ, την Κίνα και άλλους Ασιάτες.
Η Ταϊβάν θα απασχολήσει
Στη σύνοδο κορυφής, η ΕΕ θα θέλει πρωτίστως να διαβεβαιώσει τους περιφερειακούς εταίρους ότι παραμένει προσηλωμένη στην ασφάλεια στον Ινδο-Ειρηνικό, παρά το γεγονός ότι η προσοχή και οι πόροι της «κατακλύζονται» από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Οι αναλυτές δεν αναμένουν από τους εκπροσώπους της ΕΕ να καθυστερήσουν πολύ σε ζητήματα που αφορούν τον πόλεμο της Ουκρανίας, καθώς πολλές χώρες στον Ινδο-Ειρηνικό εκτιμούν ότι η Δύση είναι υπερβολικά εστιασμένη σε αυτή τη σύγκρουση και έχει χάσει το ενδιαφέρον της για προβλήματα στον Ινδο-Ειρηνικό, όπως π.χ. αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν.
Στρατηγική της ΕΕ στον Ινδο-Ειρηνικό
Η Στρατηγική της ΕΕ για τη Συνεργασία στον Ινδο-Ειρηνικό, που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο, ήταν ξεκάθαρη ότι το μπλοκ «προτίθεται να αυξήσει τη δέσμευσή του στην περιοχή».
Η ναυτιλία, ο κυβερνοχώρος και η αντιτρομοκρατία είναι τρία ιδιαίτερα ευρωπαϊκά αμυντικά πκεονεκτήματα στον Ινδο-Ειρηνικό, δήλωσε ο Νίκόλα Λεβέρινγκαους στη γερμανική DW, ειδικός στην ασφάλεια της Ανατολικής Ασίας στο Τμήμα Πολεμικών Σπουδών στο King's College του Λονδίνου.
Μια γερμανική φρεγάτα, η Μπάγερν, επέστρεψε στην πατρίδα της τον Φεβρουάριο μετά από επτάμηνη ανάπτυξη στον Ινδο-Ειρηνικό, όπου διεξήγαγε επιχειρήσεις για την υποστήριξη της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας και κοινές ασκήσεις με τα ναυτικά της Αυστραλίας, της Σιγκαπούρης, της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ. Η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν επίσης αναπτύξει πολεμικά πλοία στην περιοχή τα τελευταία χρόνια.
Η ΕΕ και η Ιαπωνία πραγματοποίησαν κοινή ναυτική άσκηση στα ανοικτά των ακτών του Κόλπου του Άντεν και της Αραβικής Θάλασσας τον περασμένο Οκτώβριο. Στη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ιαπωνίας τον περασμένο μήνα, και οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν να «ενισχύουν περαιτέρω τις ήδη στενές μας διαβουλεύσεις για την ασφάλεια και την άμυνα».
«Η ασφάλεια του Ινδο-Ειρηνικού έχει επίσης μεγάλη σημασία για την ΕΕ λόγω των αντίστοιχων σχέσεών της με την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Λεβερινγκάους.
«Ο πολωμένος γεωπολιτικός ανταγωνισμός ΗΠΑ-Κίνας στην περιοχή περιπλέκει τις προκλήσεις ασφαλείας εκεί και τις συνέπειες για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της», πρόσθεσε.
Σε τεντωμένο σχοινί οι σχέσεις με την Κίνα
Η σχέση της ΕΕ με την Κίνα έχει επιδεινωθεί σημαντικά από το 2020. Και οι δύο πλευρές αντάλλαξαν κυρώσεις σε αξιωματούχους το 2021 και οι Βρυξέλλες ανέστειλαν ένα συμφωνημένο επενδυτικό σύμφωνο.
Ο υπουργός Άμυνας της Κίνας, Γουέι επισκέφτηκε τελευταία φορά τις Βρυξέλλες τον Μάρτιο του 2021. Η σύνοδος κορυφής αυτού του Σαββατοκύριακου θα είχε δώσει στον Μπορέλ την ευκαιρία να συζητήσει βασικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των προθέσεων του Πεκίνου για την Ταϊβάν.
Εκτός από τα μεγάλα ζητήματα ασφάλειας, τα θέματα που η ΕΕ θα θέλει να συζητήσει με τους Ασιάτες εταίρους στη σύνοδο κορυφής περιλαμβάνουν τη διασφάλιση του παγκόσμιου ελεύθερου εμπορίου και την ανθεκτικότητα των αλυσίδων εφοδιασμού. Η ΕΕ θα ελπίζει επίσης να βρει μεγαλύτερη συνεργασία για τη δράση για το κλίμα προωθώντας την πράσινη ανάπτυξη, σημειώνει η DW.
Έχει η ΕΕ κάποια επιρροή στην Ασία;
Στη σύνοδο κορυφής, ο εκπρόσωπος της ΕΕ αναμένεται να μιλήσει για την κεντρική θέση της Ένωσης Εθνών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), τη συνεχή υποστήριξη στην εβμολιαστική εκστρατεία κατά της COVID-19 και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο με περιφερειακούς εταίρους.
Το 2019, το Βιετνάμ έγινε το δεύτερο ασιατικό κράτος, μετά τη Νότια Κορέα, που υπέγραψε Συμφωνία Πλαίσιο Συμμετοχής για την ασφάλεια με την ΕΕ.
Πέρυσι, η Σιγκαπούρη εντάχθηκε στο Enhanced Security Cooperation In and With Asia (ESIWA) της ΕΕ, ένα έργο ασφάλειας που χρηματοδοτείται από το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών και το Γαλλικό Υπουργείο Ευρώπης και Εξωτερικών. Περιλαμβάνει επίσης την Ινδία, την Ινδονησία, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και το Βιετνάμ.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η ΕΕ έχει πολύ δρόμο να διανύσει για να πείσει τους περιφερειακούς εταίρους ότι είναι ένας πραγματικός παράγοντας ασφάλειας στην περιοχή, ειδικά εν μέσω αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας. Περιμένει να δούμε πώς η απουσία του Μπορέλ στην κορυφαία σύνοδο κορυφής της άμυνας αυτής της εβδομάδας επηρεάζει αυτό το μήνυμα τη στιγμή που το παγκόσμιο βάρος, το επίκεντρο του ενδιαφέροντος για τους ισχυρότερους διεθνούς παίκτες μετατοπίζεται στην συγκεκριμένη περιοχή.