Λίγο πριν το συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας της Ευρώπης την Πέμπτη, τα κορυφαία χρηματιστήρια ενέργειας της περιοχής προειδοποιούν ότι το προτεινόμενο πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου θα αποτελέσει σοβαρή απειλή για την ήπειρο.
Το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προτείνει όριο στις τιμές αναφοράς του φυσικού αερίου αυτή την εβδομάδα θα έχει «δυνητικά αμετάκλητες αρνητικές επιπτώσεις» στη λειτουργία των ενεργειακών αγορών της περιοχής, οι οποίες θα διαρκέσουν πολύ πέρα από την τρέχουσα κρίση, έγραψε σε κοινή επιστολή η Ένωση Ευρωπαϊκών Χρηματιστηρίων Ενέργειας (Europex).
Η Επιτροπή δεν έχει ακόμη αποκαλύψει τις ακριβείς παραμέτρους για τον μηχανισμό έσχατης λύσης, ωστόσο οι ειδικοί της αγοράς εκτιμούν ότι θα υπάρξει κίνδυνος για την ασφάλεια του εφοδιασμού και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα της περιοχής, καθώς και ότι δεν θα κάνει πολλά για να πετύχει τον στόχο της μείωσης του ενεργειακού κόστους.
Επιδείνωση της ασφάλειας του εφοδιασμού από το πλαφόν στο φυσικό αέριο «βλέπουν» τα χρηματιστήρια ενέργειας
Επί του παρόντος, το περίγραμμα του σχεδίου για το πλαφόν στο φυσικό αέριο δεν λαμβάνει υπόψη τον κίνδυνο ώθησης των συμμετεχόντων από τα χρηματιστήρια στην ιδιωτική, εξωχρηματιστηριακή αγορά, όπου υπάρχει λιγότερη διαφάνεια τιμών και υψηλότερος κίνδυνος αθέτησης, δήλωσε η Europex. Σύμφωνα με την ίδια επιστολή, ο μηχανισμός είναι πιθανό να αυξήσει σημαντικά τις απαιτήσεις για εξασφαλίσεις ή περιθώριο κέρδους, μια κατάσταση που μειώνει σημαντικά τη ρευστότητα κατά τη διάρκεια της κορύφωσης της ενεργειακής κρίσης.
Το όριο θα ενεργοποιηθεί όταν τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης στον κόμβο διαπραγμάτευσης φυσικού αερίου TTF θα βρίσκονται πάνω από ένα συγκεκριμένο επίπεδο για έναν καθορισμένο αριθμό εβδομάδων. Όταν ενεργοποιείται ο μηχανισμός διόρθωσης της αγοράς, οι «προληπτικές» εντολές για παράγωγα του TTF με τιμές πάνω από το προκαθορισμένο επίπεδο δεν θα εκτελούνται.
«Ανησυχούμε ότι αυτή η πρόταση έχει το αντίθετο αποτέλεσμα και θα οδηγήσει σε επιδείνωση της ασφάλειας του εφοδιασμού. Ανεξάρτητα από το αν είναι αυστηρό ή ήπιο -ένα ανώτατο όριο περιορίζει τη δυνατότητα των συμμετεχόντων στην αγορά να πραγματοποιήσουν μια συναλλαγή στην τιμή που θα ήταν πρόθυμοι να δεχτούν», δήλωσε σε συνέντευξή του στο πρακτορείο Bloomberg ο Tobias Paulun, επικεφαλής στρατηγικής στο European Energy Exchange AG.
Χρηματιστήρια Ενέργειας ΕΕ: Προτείνουν άλλα μέτρα για τον περιορισμό των υψηλών τιμών
Οι έμποροι και οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας μπορεί να αποφασίσουν να μην αντισταθμίσουν την παραγωγή ή την κατανάλωσή τους στο συμβόλαιο TTF του ερχόμενου μήνα, και αντ' αυτού να εξισορροπήσουν τις θέσεις τους με συναλλαγές στην spot αγορά, ανέφερε η Europex. Αυτό θα ασκούσε σημαντική πίεση στις τιμές spot, χωρίς να είναι βέβαιο ότι θα άφηνε ανεπηρέαστη την ασφάλεια του εφοδιασμού.
Εκτός από την απειλή της μειωμένης ρευστότητας, τα χρηματιστήρια αναμένεται να χάσουν έσοδα εάν οι έμποροι μετακινηθούν σε εξωχρηματιστηριακές αγορές. Σημειώνεται ότι ήδη τον προηγούμενο χρόνο οι συναλλαγές σε ολλανδικά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου στην Intercontinental Exchange Inc. μειώθηκαν, καθώς η ενεργειακή κρίση βάθυνε.
Η ΕΕ υποσχέθηκε εγγυήσεις για να διασφαλίσει ότι το προσωρινό μέτρο μπορεί να ανασταλεί γρήγορα εάν εξελιχθεί σε κίνδυνο για την ασφάλεια του εφοδιασμού. Ωστόσο, ένα τέτοιο μέτρο δεν θα ήταν ποτέ αρκετά άμεσο για να αποτρέψει αυτούς τους κινδύνους, είπε ο Paulun.
Οι εκπρόσωποι των Χρηματιστηρίων Ενέργειας προτείνουν άλλα μέτρα για τον περιορισμό των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου, όπως προγράμματα στήριξης ρευστότητας ή κρατικές εγγυήσεις για τη διασφάλιση των απαιτήσεων εξασφαλίσεων ή ακόμη και άμεση υποστήριξη για τους καταναλωτές.
Το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ σχεδιάζει να προτείνει έναν κανονισμό για τον περιορισμό των τιμών του φυσικού αερίου πριν από τη βασική συνάντηση των υπουργών Ενέργειας στις 24 Νοεμβρίου, καθώς η πλειοψηφία των κρατών μελών ζητά περισσότερη δράση για τον περιορισμό της εκτίναξης των τιμών των καυσίμων.