Ένα πρωτοφανές χάος επικράτησε στο αεροδρόμιο Heathrow του Λονδίνου, το μεγαλύτερο του Ηνωμένου Βασιλείου, μετά την κυβερνοεπίθεση που έπληξε την Collins Aerospace, πάροχο κρίσιμων συστημάτων για πολλές αεροπορικές εταιρείες.
Η επίθεση, που σημειώθηκε το βράδυ της Παρασκευής, είχε ως αποτέλεσμα την κατάρρευση των συστημάτων check-in και επιβίβασης σε αρκετά μεγάλα ευρωπαϊκά αεροδρόμια, προκαλώντας καθυστερήσεις, ακυρώσεις και τρίωες ουρές στις αίθουσες αναχωρήσεων. Καθυστερήσεις και ακυρώσεις πτήσεων ανέφεραν μεταξύ άλλων τα αεροδρόμια των Βρυξελλών και του Βερολίνου.
Οι εικόνες που μεταδίδονται από το Χίθροου αποτυπώνουν επιβάτες εγκλωβισμένους σε ατελείωτες ουρές, προσωπικό να προσπαθεί χειροκίνητα να εκδώσει κάρτες επιβίβασης και αποσκευές να συσσωρεύονται λόγω της αδυναμίας του ηλεκτρονικού συστήματος να τις καταγράψει. Η Collins Aerospace, θυγατρική του αμερικανικού κολοσσού RTX (πρώην Raytheon Technologies), ανακοίνωσε πως το πρόβλημα αφορά αποκλειστικά τον ηλεκτρονικό έλεγχο και τη διαχείριση αποσκευών. Ωστόσο, η κατάσταση στα αεροδρόμια παραμένει χαοτική, καθώς ο ρυθμός εξυπηρέτησης των επιβατών είναι εξαιρετικά αργός, μεταδίδει η Daily Mail.
Μαρτυρίες επιβατών για μεγάλη ταλαιπωρία στο αεροδρόμιο
Η απογοήτευση και η οργή των ταξιδιωτών είναι εμφανής. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επιβάτες περιγράφουν την εμπειρία τους ως «εφιάλτη». Η Μαρία Κέισι που ταξίδευε από το Λονδίνο με προορισμό την Ταϊλάνδη ανέφερε πως χρειάστηκε να περιμένει τρεις ώρες για να παραδώσει τις αποσκευές της, ενώ σε έξι γκισέ υπήρχαν μόλις δύο υπάλληλοι.
«Οι ουρές είναι τρομερές», δήλωσε στο Sky News. Σε έξι γκισέ υπήρχαν ίσως μόνο δύο άτομα».
Ένας άλλος επιβάτης περιέγραψε πως βρέθηκε στις Βρυξέλλες καθηλωμένος για ώρες, έχοντας αλλάξει πύλη επτά φορές χωρίς καμία ενημέρωση ή οι έστω κάποιες βασικές παροχές για τον χρόνο που παρέμενε στο αεροδρόμιο.
Μάλιστα στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών καταγράφηκαν τουλάχιστον 14 ακυρώσεις πτήσεων σήμερα.
Η δημοσιογράφος Τερέζα Πουλτάροβα, που ταξίδευε με την KLM, τόνισε πως το check-in γινόταν με ρυθμό 10 λεπτά ανά επιβάτη σε μια διαδικασία που δεν απαιτεί κανονικά παρά μόνο 1-2 λεπτά.
« Οι περισσότεροι άνθρωποι σε αυτή την πτήση έχουν πτήσεις με ανταπόκριση στο Άμστερνταμ από όλο τον κόσμο. Ήμασταν κατά κάποιο τρόπο εγκλωβισμένοι εδώ, επειδή το περίεργο είναι ότι η KLM δεν ήταν σε θέση να μας εκδώσει ψηφιακά τις κάρτες επιβίβασης και μας ζήτησε να τις παραλάβουμε από το γκισέ».
Και συνέχισε σοκαρισμένη; «Και μετά μας είπαν ότι υπάρχει κάποιο παγκόσμιο πρόβλημα με το σύστημα που χρησιμοποιούν για το check-in και την επιβίβαση και πρέπει να τα κάνουν όλα χειροκίνητα. Έτσι, λοιπόν, έκαναν check in με ρυθμό, περίπου, ένα άτομο ανά 10 λεπτά. Δεν υπερβάλλω. Ήταν απλά τρελό, η ουρά δεν κινούνταν».
Το χάος δεν περιορίστηκε στο Χίθροου. Στις Βρυξέλλες, δέκα πτήσεις ακυρώθηκαν και τουλάχιστον δεκαεπτά καθυστέρησαν πάνω από μία ώρα. Το αεροδρόμιο του Βερολίνου-Βρανδεμβούργου ανακοίνωσε «μεγαλύτερους χρόνους αναμονής», ενώ μόνο χειροκίνητο check-in ήταν δυνατό. Αντίθετα, τα αεροδρόμια Φρανκφούρτης, Αμβούργου και Ζυρίχης δήλωσαν πως δεν επηρεάστηκαν.
Η EasyJet, από την πλευρά της, διαβεβαίωσε πως το πρόβλημα δεν θα έχει επίπτωση στο πρόγραμμά της, αν και παραδέχθηκε ότι η κατάσταση παρακολουθείται στενά. Παρόμοια ανακοίνωση εξέδωσε και το Heathrow, προτρέποντας τους ταξιδιώτες να ελέγχουν εγκαίρως την κατάσταση των πτήσεών τους και να προσέρχονται τρεις ώρες πριν από τις διεθνείς και δύο ώρες πριν από τις εσωτερικές πτήσεις.
Υποψίες για ρωσική εμπλοκή, το timing με τα drones
Αν και επίσημα δεν υπάρχει ακόμα απόδοση ευθύνης, τα βλέμματα στρέφονται προς τη Ρωσία σύμφωνα με την Daily Mail. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ του βρετανικού ΜΜΕ, τα τελευταία χρόνια, ρωσικές ομάδες κυβερνοεγκλήματος έχουν πραγματοποιήσει σειρά επιθέσεων εναντίον δυτικών οργανισμών και κρίσιμων υποδομών. Η ομάδα DragonForce είχε πλήξει φέτος μεγάλες βρετανικές αλυσίδες λιανικής όπως η Marks & Spencer και η Harrods, ενώ η ομάδα ransomware BianLian είχε επιτεθεί στην Collins Aerospace ήδη από το 2023.
Η χρονική στιγμή της επίθεσης δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία, καθώς συμπίπτει με νέα επεισόδια έντασης μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας. Τρία ρωσικά μαχητικά εισήλθαν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας την Παρασκευή, προκαλώντας την άμεση απογείωση αμερικανικών F-35 για αναχαίτιση. Παράλληλα, δύο ρωσικά αεροσκάφη παραβίασαν τη ζώνη ασφαλείας πολωνικής πετρελαϊκής πλατφόρμας στη Βαλτική.
Ένας πρώην διοικητής της RAF δήλωσε ότι το ΝΑΤΟ πρέπει να χαράξει «κόκκινη γραμμή» και να καταστήσει σαφές πως μελλοντικές παραβιάσεις μπορεί να οδηγήσουν σε κατάρριψη ρωσικών αεροσκαφών.
Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, σχολιάζοντας το περιστατικό στην Εσθονία, εξέφρασε την ανησυχία του για την κλιμάκωση, λέγοντας πως «θα μπορούσε να είναι μεγάλο πρόβλημα». Οι δηλώσεις αυτές ήρθαν την ίδια στιγμή που η Ρωσία εξαπέλυε νέα νυχτερινά πλήγματα σε εννέα ουκρανικές περιοχές, σκοτώνοντας τουλάχιστον τρεις ανθρώπους και τραυματίζοντας δεκάδες.
Το συνδυαστικό αυτό πλαίσιο –κυβερνοεπιθέσεις, στρατιωτικές προκλήσεις και βομβαρδισμοί– ενισχύει την εντύπωση ότι η Μόσχα χρησιμοποιεί πολλαπλά μέτωπα για να ασκήσει πίεση στη Δύση.
Μια «πολύ έξυπνη» κυβερνοεπίθεση
Ο ειδικός αεροπορικών θεμάτων Paul Charles δήλωσε πως η επίθεση ήταν «πολύ έξυπνη» επειδή έπληξε ταυτόχρονα πολλές εταιρείες και αεροδρόμια. «Η Collins ανήκει στην RTX, τη μεγαλύτερη εταιρεία παγκοσμίως στον τομέα της άμυνας και των αερομεταφορών. Το γεγονός ότι τα συστήματά τους αλλοιώθηκαν με αυτόν τον τρόπο είναι βαθιά ανησυχητικό», τόνισε μιλώντας στο SkyNews.
Σύμφωνα με την Daily Mail, η Collins Aerospace είχε γίνει στόχος και στο παρελθόν. Η ομάδα «Everest» φέρεται να είχε αποκτήσει πρόσβαση στα συστήματά της και να πούλησε τα δεδομένα στο dark web. Μόλις αυτή την εβδομάδα, η ίδια ομάδα ισχυρίστηκε ότι παραβίασε την BMW, με πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες από περισσότερες από τριάντα εγκαταστάσεις παραγωγής.