Συγκρούσεις σε περιοχή όπου ζουν κυρίως αυτόχθονες, στη δυτική Γουατεμάλα, με φόντο διένεξη για την κυριότητα εδαφών, στοίχισαν τη ζωή σε αρκετούς ανθρώπους προχθές Σάββατο-πέντε, σύμφωνα με την κυβέρνηση, δεκατρείς σύμφωνα με τον δήμαρχο μιας από τις κοινότητες της περιοχής, που επέρριψε την ευθύνη στις ένοπλες δυνάμεις.
Η κυβέρνηση έκανε λόγο για πέντε νεκρούς και κατηγόρησε εγκληματικές οργανώσεις πως υποκινούν τη βία στην περιοχή και διέπραξαν επιθέσεις με τη χρήση πυροβόλων όπλων εναντίον στοιχείων του στρατού.
Όμως ο Μανουέλ Γουαρτσάχ, δήμαρχος στην κοινότητα Ναουαλά, έκανε λόγο για 13 νεκρούς, επιρρίπτοντας την ευθύνη στον στρατό. «Δεκατρείς άνθρωποι δολοφονήθηκαν βάρβαρα σε ενέδρα που έστησαν ο στρατός (…) και κάτοικοι στη Σάντα Καταρίνα Ισταουακάν», αντίπαλη κοινότητα, κατήγγειλε ο αιρετός.
Ο δήμαρχος του χωριού Ναουαλά είχε αρχικά κάνει λόγο για «τέσσερις νεκρούς, έξι αγνοούμενους και πάνω από εκατό τραυματίες».
Το υπουργείο Άμυνας από την πλευρά του αναφέρθηκε σε «ανταλλαγή πυρών ανάμεσα σε ένοπλες ομάδες» αντίπαλων κοινοτήτων, όπου κατοικούν κατά πλειονότητα αυτόχθονες Μάγια.
Κατά τη διάρκεια του επεισοδίου αυτού, διευκρίνισε σε βίντεο που διένειμε μέσω ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης, απόσπασμα των ενόπλων δυνάμεων στην περιοχή υπέστη επίσης επίθεση με «ισχυρά πυροβόλα όπλα», με αποτέλεσμα να τραυματιστούν επτά στρατιωτικοί, ανάμεσά τους τρεις σοβαρά.
Διένεξη για την ιδιοκτησία εκτάσεων ανάμεσα σε κατοίκους δυο χωριών όπου ζουν κοινότητες αυτοχθόνων Μάγια διαρκεί πάνω από εκατό χρόνια κι έχει προκαλέσει επανειλημμένα αιματηρά επεισόδια.
Δολοφονίες σε χωριά της Γουατεμάλας
Στα τέλη του 2021, δεκατρείς άνθρωποι, ανάμεσά τους τρία παιδιά, είχαν δολοφονηθεί στο χωριό Τσικίς, δίπλα στο Ναουαλά, ωθώντας την κυβέρνηση να κηρύξει κατάσταση πολιορκίας στην περιοχή.
Τον Μάιο του 2020, έπειτα από κλιμάκωση της βίας στην περιοχή, η προεδρία είχε ήδη κηρύξει κατάσταση εκτάκτου ανάγκης κι είχε αποπειραθεί να προωθήσει διάλογο μεταξύ κοινοτήτων, εγχείρημα που χαρακτηρίστηκε «αποτυχία» από κατοίκους στη Σάντα Καταρίνα Ισταουακάν.
Στη Γουατεμάλα οι κοινότητες των αυτοχθόνων, που είναι στην πλειονότητά τους βυθισμένοι στη φτώχεια, αποτελούν πάνω από το 40% των σχεδόν 19 εκατομμυρίων κατοίκων.