Επέζησαν από τις θηριωδίες του Ολοκαυτώματος, βγήκαν ζωντανές από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τώρα βρέθηκαν στην προσφυγιά, εξαιτίας του πολέμου στηνΟυκρανία.
Τρεις ηλικιωμένες γυναίκες, κουβαλώντας ό,τι μπόρεσαν να πάρουν μαζί τους, τα απολύτως απαραίτητα αλλά και κάποια αντικείμενα συναισθηματικής αξίας, βρέθηκαν σε λεωφορείο του Ερυθρού Σταυρού για να απομακρυνθούν από έναν ακόμα πόλεμο, αυτόν της Ρωσίας στα ουκρανικά εδάφη.
Κουρασμένες, γεμάτες με τραγικές μνήμες που ήρθαν και πάλι στην επιφάνεια, οι γυναίκες φεύγουν από την Ουκρανία για να βρουν καταφύγιο στη Γερμανία και να ξεφύγουν από τη φρικαλεότητα του πολέμου, του δεύτερου που βιώνουν στη μακρά ζωή τους.
Ρεπορτάζ της Deutsche Welle καταγράφει τις συγκλονιστικές στιγμές που ζουν οι τρεις γυναίκες στο ταξίδι τους αυτό, προς το Βερολίνο, όπου καλωσορίστηκαν στο νέο, προσωρινό τους σπίτι, μια δομή για ηλικιωμένους ανθρώπους στη γερμανική πόλη. Το όνομα της δομής, «Πλήρης ζωή».
Η Liliya Vaksman κάλεσε αμέσως τον εγγονό της, τον Dan, που ζει και εργάζεται στο Βερολίνο εδώ και αρκετούς μήνες. Εκείνος έτρεξε να τη βρει και να την αγκαλιάσει. «Σε αγαπώ τόσο πολύ», είπε η γυναίκα στον εγγονό της, ενώ και οι δύο είχαν βουρκώσει, συγκινημένοι.
«Δεν μπορώ να πιστέψω ότι συμβαίνει το ίδιο ξανά»
Η ηλικιωμένη Vaksman απομακρύνθηκε σε επιχείρηση εκκένωσης από την πόλη Ντνίπρο, στην οποία είχαν ξεσπάσει συγκρούσεις. Στα παιδικά της χρόνια βίωσε τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και στη συνέχεια τη φυγή. Τώρα, στα 82 της χρόνια, ζει την ίδια κατάσταση, για ακόμα μία φορά.
«Είμαι σοκαρισμένη από αυτά που γίνονται στην Ουκρανία τώρα», είπε η Vaksman. «Δεν μπορώ να πιστέψω ότι συμβαίνει το ίδιο ξανά, όπως όταν ήμουν παιδί».
Στην Ουκρανία, η επιβίωση γίνεται όλο και πιο δύσκολη για τους ηλικιωμένους ανθρώπους. Χωρίς επαρκείς ποσότητες νερού, με ελλείψεις σε τρόφιμα και βλάβες στην παροχή ρεύματος, οι άνθρωποι αυτοί δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν χωρίς την παροχή βοήθειας. Ωστόσο, οι συγγενείς τους και το προσωπικό των νοσοκομείων πλέον δεν μπορούν να προσφέρουν βοήθεια, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις βομβαρδίζουν τις κατοικημένες περιοχές.
«Μετανιώνω που είμαι ακόμη ζωντανή, επειδή αυτή είναι η δεύτερη φορά που πρέπει να βιώσω έναν πόλεμο», είπε η 90χρονη Alla Senelnikova, μια συνταξιοδοτημένη γιατρός από τη χτυπημένη ουκρανική πόλη Χάρκοβο.
Μέσα σε αυτήν την κατάσταση, εβραϊκές οργανώσεις αρωγής και πρόνοιας ήθελαν να βοηθήσουν γρήγορα τους Εβραίους επιζώντες του Ολοκαυτώματος να φύγουν από την Ουκρανία.
Η περίπτωση της Γερμανίας
Η επιχείρηση εκκένωσης, στην οποία συμμετέχουν γερμανικά υπουργεία, οι Αρχές της χώρας αλλά και οργανώσεις παροχής βοήθειας, ξεκίνησε αυτήν την εβδομάδα.
«Ως τώρα έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 30 εκκενώσεις και ακόμα 20 προετοιμάζονται, άρα μιλάμε για περίπου 50 επιχειρήσεις εκκένωσης», είπε στην Deutsche Welle ο Aron Schuster, επικεφαλής της Κεντρικής Εβραϊκής Πρόνοιας, που είναι επίσης ένας από τους διοργανωτές της προσπάθειας αυτής για την απομάκρυνση των ανθρώπων από την Ουκρανία. Ο ίδιος δήλωσε πως υπάρχουν 400 άνθρωποι που χρειάζονται βοήθεια, ενώ περίπου 10.000 επιζώντες του Ολοκαυτώματος εκτιμάται πως ζουν στην Ουκρανία, μερικοί από τους οποίους έχουν βγει ζωντανοί από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης των ναζί.
Οι επιζώντες του Ολοκαυτώματος έφυγαν από την Ουκρανία για να γλιτώσουν από την εισβολή που εξαπέλυσαν οι ρωσικές δυνάμεις του Βλαντίμιρ Πούτιν, και βρήκαν καταφύγιο στη Γερμανία.
Στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο η Ρωσία ήταν ο απελευθερωτής και ο Αδόλφος Χίτλερ επιχείρησε να εξαφανίσει τη ζωή και την κουλτούρα των Εβραίων. Οι ναζί, εξάλλου, δολοφόνησαν έξι εκατομμύρια Εβραίους.
Για κάποιους επιζώντες του Ολοκαυτώματος, η μετανάστευση στη Γερμανία αποτελεί μια σημαντική πρόκληση, αλλά, με δεδομένη την κατάσταση στην Ουκρανία, οι περισσότεροι εκφράζουν ευγνωμοσύνη που τους δίνεται η ευκαιρία να ξεφύγουν.
«Είναι χαρούμενη που είναι ασφαλής τώρα» είπε η Larysa Sheherbyna για τη μητέρα της, η οποία πάσχει από άνοια. Ακόμη και κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος, είπε η Sheherbyna, «υπήρχαν άνθρωποι που έκρυβαν Εβραίους και διακινδύνευαν τη ζωή τους: Δεν είναι ότι όλοι ήταν φασίστες στη Γερμανία κατά τα χρόνια των ναζί».
Η δομή ηλικιωμένων έχει καλωσορίσει οκτώ επιζώντες του Ολοκαυτώματος και κάποιους συγγενείς τους. Δεν υπάρχει χώρος για περισσότερο κόσμο, αλλά, όπως είπε ο Thomas Böhlke, ο επικεφαλής της δομής, γίνεται μεγάλη προσπάθεια για να εξυπηρετηθούν περισσότεροι άνθρωποι. «Έχουμε ιστορική ευθύνη», είπε.
Οι επιζώντες, πάντως, δεν επιθυμούν να παραμείνουν στη Γερμανία. Οι περισσότεροι θα ήθελαν να μπορέσουν να γυρίσουν στην πατρίδα τους, την Ουκρανία.