Η Γαλλία πιθανότατα εισέρχεται σε νέα πολιτική κρίση, με τον πρωθυπουργό Φρανσουά Μπαϊρού να θέτει την κυβέρνησή του ενώπιον της γαλλικής Bουλής, ζητώντας ψήφο εμπιστοσύνης.
Αφού αιφνιδίασε τους πάντες τη Δευτέρα 25 Αυγούστου, καλώντας σε ψήφο εμπιστοσύνης στην Εθνοσυνέλευση στις 8 Σεπτεμβρίου, ο Φρανσουά Μπαϊρού ξεκίνησε από την Τρίτη μια αστραπιαία εκστρατεία για να αποφύγει την προαναγγελθείσα πτώση της κυβέρνησής του, έγραψε χαρακτηριστικά η Le Monde.
Εκστρατεία-αστραπή από τον Μπαϊρού
Ο Μπαϊρού κάνει τα πάντα για να περάσει το μήνυμά του. «Δίνουμε μάχη πειθούς για να έχουμε αυτή την πλειοψηφία στις 8 Σεπτεμβρίου», δήλωσε την Τρίτη ο υπουργός Οικονομίας, Ερίκ Λομπάρ, στο France Inter.
Για τον επικεφαλής της κυβέρνησης, αυτή η ψήφος εμπιστοσύνης αποσκοπεί πρωτίστως στην επικύρωση της διάγνωσής του για τα δημόσια οικονομικά, δηλώνοντας ότι οι περικοπές ύψους 44 δισ. ευρώ είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση της γαλλικής οικονομίας.
Για την αντιπολίτευση, η ψήφος έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός δημοψηφίσματος υπέρ ή κατά της παραμονής του Μπαϊρού στο Ματινιόν. Οι βουλευτές έχουν «δεκατρείς μέρες» για να πουν «αν βρίσκονται στο πλευρό του χάους ή στο πλευρό της ευθύνης», επέμεινε σε δραματικό τόνο ο Γάλλος πρωθυπουργός το απόγευμα της Τρίτης, ενώ η Αριστερά και η ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση ανακοίνωσαν ότι θα καταψηφίσουν. Καθοριστικής σημασίας θα είναι η στάση των Σοσιαλιστών, που μέχρι στιγμής, σύμφωνα με όσα έχει δηλώσει ο επικεφαλής τους, Ολιβιέ Φορ, δεν θα στηρίξουν την κυβέρνηση, με την ψήφο τους. Συνεπώς, με τα τωρινά δεδομένα η γαλλική κυβέρνηση οδεύει σε καταψήφιση, με την απόφαση υψηλού ρίσκου του Μπαϊρού που μοιάζει με παρτίδα πόκερ, λένε Γάλλοι αναλυτές.
Οι προγραμματισμένες κινητοποιήσεις κατά των προτεινόμενων περικοπών αναμένεται να ξεκινήσουν στις 10 Σεπτεμβρίου, ανεξάρτητα από το αν ο Μπαϊρού αναγκαστεί να παραιτηθεί ή όχι, και προβλέπεται να είναι πολύ μαζικές.
Σε μια έσχατη προσπάθεια προσέγγισης της Αριστεράς, ο Μπαϊρού δήλωσε ότι είναι διατεθειμένος να απαιτήσει «ειδική συνεισφορά» από τα άτομα υψηλού πλούτου, μετά τις ευρείες επικρίσεις ότι οι προτάσεις του πλήττουν κυρίως τους φτωχότερους πολίτες και τους συνταξιούχους ενώ αφήνουν ανεπηρέαστους τους πλουσιότερους.
Σε δύσκολη θέση ο Μακρόν
Η πολιτική αυτή κρίση θα έχει σοβαρές επιπτώσεις και για τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος κινδυνεύει να εμπλακεί σε περιπέτειες εν μέσω κρίσιμης διεθνούς συγκυρίας, καθώς επιδιώκει να διαδραματίσει καίριο ρόλο στο μέτωπο της Ουκρανίας και στη Μέση Ανατολή, εξηγεί ο Guardian. Στο γαλλικό πολιτικό σύστημα, ο πρόεδρος ορίζει απευθείας τον πρωθυπουργό, ο οποίος διευθύνει τα εσωτερικά ζητήματα της χώρας. Ωστόσο, ακόμη και αν ο Μακρόν διορίσει νέο πρωθυπουργό, υπάρχει κίνδυνος να αντιμετωπίσει εκ νέου ψήφο δυσπιστίας λόγω του αμφιλεγόμενου προϋπολογισμού.
Πηγή κοντά στην ηγέτιδα της Ακροδεξιάς, Μαρίν Λεπέν, δήλωσε ότι είναι δύσκολο να φανεί πώς ένας νέος πρωθυπουργός θα μπορούσε να αποφύγει μια τέτοια εξέλιξη. Η Λεπέν και το κόμμα της ζητούν τη διάλυση της Βουλής και την προκήρυξη πρόωρων εκλογών, κάτι που ο Μακρόν είχε αποκλείσει το καλοκαίρι, αν και ο υπουργός Δικαιοσύνης, Ζεράλντ Ναρμανέν, τόνισε ότι δεν μπορεί να αποκλειστεί.
Από τις εκλογές του Ιουνίου, η γαλλική Βουλή παραμένει κατακερματισμένη χωρίς απόλυτη πλειοψηφία. Η αριστερή συμμαχία συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων, αλλά δεν έφτασε σε απόλυτη πλειοψηφία. Η κεντριστική ομάδα του Μακρόν υπέστη απώλειες, ενώ η ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση κέρδισε έδρες και θριάμβευσε στον πρώτο γύρο, αλλά ανακόπηκε στον δεύτερο γύρο. Η κεντρώα κυβέρνηση μειοψηφίας συγκροτήθηκε με τον Μπαϊρού επικεφαλής και φαίνεται να αποδειχθεί ιδιαίτερα βραχύβια.
Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν καλείται να κινηθεί σε ένα εξαιρετικά περιορισμένο πεδίο επιλογών: διορισμός νέου πρωθυπουργού, σχηματισμός κυβέρνησης τεχνοκρατών ή ακόμη και διάλυση της Εθνοσυνέλευσης. Ωστόσο, όλες αυτές οι λύσεις φαίνονται επισφαλείς, αφού το πολιτικό τοπίο παραμένει κατακερματισμένο.
Τα δύο πιο απίθανα σενάρια, σύμφωνα με τους αναλυτές, είναι η παραμονή του Μπαϊρού στην πρωθυπουργία ή η παραίτηση του ίδιου του Μακρόν.
Ακόμη κι αν ο Μακρόν ξαναδώσει στον Μπαϊρού την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, η κρίση θα παραμείνει, εκτός εάν αλλάξει ριζικά το σχέδιο του προϋπολογισμού 2026. Μια εναλλακτική λύση θα ήταν να ορίσει άλλον πρωθυπουργό, όπως τον υπουργό Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκορνί, αλλά, χωρίς ουσιαστική στροφή στη δημοσιονομική πολιτική, τίποτα δεν θα αλλάξει μάλλον.
Η Γαλλία μπροστά σε κρίση
Η ιδέα να στραφεί ο Μακρόν στην Αριστερά για έναν πρωθυπουργό θεωρείται πλέον απίθανη, καθώς τα κόμματα γίνονται όλο και πιο αδιάλλακτα ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2027. Κάποιοι μιλούν για κυβέρνηση τεχνοκρατών, που θα μπορούσε να φέρει προσωρινή σταθερότητα και να εφαρμόσει μέτρα για το δημόσιο χρέος.
Η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης, αν και παραμένει συνταγματικά διαθέσιμη επιλογή, μοιάζει απευκταία μετά το φιάσκο του 2024, όταν η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες βύθισε τη χώρα σε πολιτικό χάος. Παρ’ όλα αυτά, εάν μια νέα κυβέρνηση πέσει πριν από την έγκριση του προϋπολογισμού, τότε ίσως να μην υπάρχει άλλος δρόμος.
Στον αντίποδα, η ριζοσπαστική Αριστερά με επικεφαλής τον Ζαν-Λικ Μελανσόν ζητάει ανοιχτά την παραίτηση ή ακόμη και την καθαίρεση του Μακρόν, χαρακτηρίζοντάς τον ως «πηγή του χάους». Ο πρόεδρος, ωστόσο, επιμένει ότι θα ολοκληρώσει κανονικά τη θητεία του μέχρι το 2027, ανεξάρτητα από τις δυσκολίες που θα μεσολαβήσουν.