Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δεν βρήκε την Φινλανδία απροετοίμαστη, καθώς έχει ήδη δημιουργήσει καταφύγιο εκτάκτου ανάγκης για ενδεχόμενη επίθεση.
Ακόμη και το θεματικό πάρκο του Άγιου Βασίλη, στην «γενέτειρά» του στον χιονισμένο Βορρά, είναι έτοιμο να παραμερίσει τα ξωτικά του και να επιστρέψει στην αρχική του λειτουργία: καταφύγιο εκτάκτου ανάγκης σε περίπτωση επίθεσης.
Δεκάδες χιλιάδες τουρίστες επισκέπτονται κάθε χρόνο το θεματικό πάρκο του Άγιου Βασίλη στην πόλη Ροβανιέμι στην Λαπωνία και φωτογραφίζονται μαζί με τον ένοικό του.
Στους σπηλαιώδεις υπόγειους διαδρόμους του βρίσκονται το ταχυδρομείο του Άη-Βασίλη, το σχολείο των ξωτικών, καταστήματα με είδη χειροτεχνίας, χριστουγεννιάτικα δέντρα και τάρανδοι.
Ωστόσο, ο βασικός σκοπός του χώρου μόνο εορταστικό χαρακτήρα δεν έχει.
Δυνατότητα φιλοξενίας 3.600 ανθρώπων στο καταφύγιο της Φινλανδίας
Λαξεμένο σε έναν λόφο ύψους 50 μέτρων, το καταφύγιο είναι εξοπλισμένο ώστε να μπορεί να αντέξει βομβαρδισμούς ή επίθεση με χημικά ή πυρηνικά όπλα και δύναται να φιλοξενήσει 3.600 ανθρώπους.
Διαθέτει κρεβάτια εκστρατείας, κουτιά πρώτων βοηθειών, ακόμη και εξοπλισμό για την διάνοιξη σήραγγας που σε βγάζει πάλι στην επιφάνεια σε περίπτωση κατάρρευσης του οικοδομήματος.
Ένα πηγάδι παρέχει νερό παρότι όσοι τυχόν καταφύγουν εκεί θα πρέπει να φέρουν μαζί τους δικά τους τρόφιμα.
Παρότι τα περισσότερα αντικείμενα που αφορούν τον Άη- Βασίλη θα πρέπει να απομακρυνθούν σε περίπτωση που χρειαστεί να χρησιμοποιηθεί ο χώρος ως καταφύγιο, κάποια παιχνίδια από το κατάστημα πώλησης αναμνηστικών δώρων θα παραμείνουν εκεί για τα παιδιά που θα φιλοξενηθούν.
«Σε περίπτωση κρίσης, οι κάτοικοι του Ροβανιέμι θα είναι προστατευμένοι εδώ», λέει ο 54χρονος επικεφαλής ασφαλείας του Ροβανιέμι Τάπιο Χιετακάνγκας.
«Και αν οι οικογένειες έρθουν εδώ και χρειαστεί να παραμείνουν για μεγάλο διάστημα, είναι ένας καλός χώρος αν σκεφτούμε την άνεση για τα παιδιά», συνεχίζει.
Φινλανδία: Διατηρεί πλεόνασμα σε τρόφιμα, καύσιμα και φάρμακα
Το καταφύγιο του Άη-Βασίλη είναι μόλις ένα από τα περίπου 50.000 που κατασκευάστηκαν μετά τους δύο πολέμους με την πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση (Σ.τ.Σ: Το 1939, όταν ξέσπασε ο «χειμερινός πόλεμος» τριών μηνών και το 1941-1944 με τον λεγόμενο «Πόλεμο της συνέχειας»).
Σε καιρό ειρήνης φιλοξενεί πισίνες, αθλητικά κέντρα ή κλειστούς χώρους στάθμευσης: το γιγαντιαίο αυτό δίκτυο αποτελεί τμήμα της καθημερινής ζωής σε όλη την Φινλανδία.
Μπορεί να μετατραπεί σε χώρο για έκτακτη χρήση που θα μπορεί να στεγάσει περίπου το 80% από τα 5,5 εκατομμύρια κατοίκους της χώρας μέσα σε μερικές ώρες σε περίπτωση που μια στρατιωτική σύρραξη απλωθεί πέραν του 1.300 χιλιομέτρων συνόρου Φινλανδίας-Ρωσίας ή ακόμη και σε περίπτωση καταστροφής πυρηνικού εργοστασίου στη Ρωσία.
Ιδιώτες προμηθευτές πληρώνονται από την κυβέρνηση για να διατηρούν πλεόνασμα σε τρόφιμα, καύσιμα και φάρμακα.
Οι «καχύποπτοι» Φινλανδοί
Η στρατιωτική ετοιμότητα είναι ένα ακόμη ζήτημα. Παρότι ο αριθμός των έμμισθων στρατιωτικών στην Φινλανδία ανέρχετο σε 19.000 τον περασμένο χρόνο, η άμυνα της χώρας βασίζεται στην υποχρεωτική στρατιωτική θητεία που σε περίπτωση επίταξης για τις ανάγκες ενός πολέμου αριθμεί 285.000 άνδρες.
Έπειτα από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο η Φινλανδία αποφάσισε να τερματίσει την επί μακρόν πολιτική της στρατιωτικής ουδετερότητας και να θέσει υποψηφιότητα για να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
Η Μόσχα το χαρακτήρισε εχθρική κίνηση που συνιστά απειλή για την ίδια την ασφάλειά της παρότι ακόμη δεν έχει ανακοινώσει τι μέτρα-- και αν--θα λάβει ως απάντηση.
Η ανεξάρτητη Φινλανδία πολέμησε δύο πολέμους με τη Ρωσία μεταξύ 1939 και 1944, αποκρούοντας απόπειρες εισβολής.
Ωστόσο η καχυποψία της Φινλανδίας απέναντι στη Ρωσία, χρονολογείται από την «Isoviha» ή τη «Μεγάλη Οργή», μια περίοδο της ρωσικής κατοχής που κατέστρεψε την περιοχή μεταξύ 1713 και 1721, όταν η χώρα ήταν ακόμη μέρος της Σουηδίας.
Εκπαιδεύονται ακόμα και για πιθανή στρατιωτική επίθεση
Σε απόσταση μεγαλύτερη των 800 χιλιομέτρων νοτίως του Ροβανιέμι, στην πρωτεύουσα Ελσίνκι, ο πολεοδόμος Τόμι Ρασκ έχει περάσει 25 χρόνια προετοιμάζοντας και εκπαιδεύοντας ανθρώπους για μια πιθανή στρατιωτική επίθεση.
Το Ελσίνκι έχει ένα υπόγειο κέντρο διοίκησης που χτίστηκε στα χρόνια του 1980 για την προστασία της διαχείρισης της πόλης από μια ενδεχόμενη πυρηνική έκρηξη, καθώς και περίπου 5.500 καταφύγια για απλούς πολίτες.
Τα περισσότερα καταφύγια στη Φινλανδία είναι ιδιωτικά, καθώς έχει επιβληθεί από το νόμο να χτίζεται ένα καταφύγιο κάτω από κάθε πολυκατοικία ήδη από την περίοδο του 1940. Μόνο αυτά που βρίσκονται στο Ελσίνκι έχουν χώρο για περίπου 900.000 άτομα, για έναν πληθυσμό περίπου 650.000 που μένουν στην πόλη.