Η ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου συζήτησε την Τετάρτη για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης που απειλεί την Ευρώπη η αύξηση των ενεργειακών τιμών. Αυτά είπαν οι Έλληνες Ευρωβουλευτές.
Πέτρος Κόκκαλης (Αριστερά, ΣΥΡΙΖΑ)
Ο Ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ σημείωσε ότι η σύμφωνα με την Κομισιόν το 2018 οι εισαγωγές ορυκτών καυσίμων κόστισαν στην ΕΕ 331 δισ. ευρώ που με τις σημερινές τιμές αυτό το ετήσιο κόστος θα πλησιάσει το ένα τρισ. ευρώ. Αυτό το ποσό τόνισε είναι αρκετά ψηλότερό από τις επενδύσεις μέσω του ταμείου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και για λίγο δεν φτάνει των επταετή κοινοτικό προϋπολογισμό.
Επεσήμανε ότι «η εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, όχι μόνο καταστρέφει το μέλλον των παιδιών μας, όχι μόνο μας κρατά σε γεωπολιτική ομηρία αλλά αποτελεί οικονομική τροχοπέδη». Πρόσθεσε ότι χρειάζεται άμεση και γενναία αύξηση των επενδύσεων στην πράσινη μετάβαση για να παραχθεί φθηνή και καθαρή ενέργεια. Ενώ σημείωσε ότι η ΕΕ χρειάζεται κι άλλα εργαλεία για να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά παγκόσμιες προκλήσεις που τα κράτη μέλη ξεχωριστά δεν μπορούν να διαχειριστούν και οι πολίτες να προστατευτούν πάση θυσία από τις διακυμάνσεις των τιμών, με παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Κώστας Παπαδάκης (ανένταχτοι, ΚΚΕ)
Στην παρέμβασή του, ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ είπε ότι «οι αλματώδεις ανατιμήσεις σε ενέργεια, καύσιμα, είδη λαϊκής κατανάλωσης δεν είναι παροδικές. Το πανάκριβο ρεύμα, λόγω της απελευθερωμένης αγοράς ενέργειας ΕΕ και κυβερνήσεων, γίνεται απλησίαστο».
Επιρρίπτοντας τις ευθύνες στην ακολουθούμενη στρατηγική της πράσινης μετάβασης, ο ευρωβουλευτής ανέφερε ότι «όλα τα πληρώνει ο λαός» και διακήρυξε ως «χρεοκοπημένο το μύθο ότι ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός θα έφερνε μειώσεις στις τιμές ενέργειας, καλές δουλειές και "ανάπτυξη για όλους"».
Προειδοποίησε, τέλος ότι είναι «ορατό το ενδεχόμενο οι λαοί της Ευρώπης περισσότερο από ποτέ να ξεπαγιάσουν αυτόν το χειμώνα»
Μαρία Σπυράκη (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Νέα Δημοκρατία)
Η Σπυράκη υπενθύμισε ότι το 2015 η Ευρωβουλή είχε διακηρύξει ότι πότε ξανά δεν θα επιτρέψει σε κανένα προμηθευτή να βλάψει τον ενεργειακό εφοδιασμό και την ασφάλεια της ΕΕ. Ασκώντας κριτική στο όργανο, επεσήμανε ότι δεν προβλέφθηκε επαρκής διαφοροποιημένος εφοδιασμός για το καύσιμο μετάβασης στο φυσικό αέριο, όπως επιβεβαιώνεται με τη σημερινή κατάσταση, ενώ πρόσθεσε ότι επιβεβαιώνεται η αναγκαιότητα για τις απαραίτητες υποδομές αποθήκευσης πράσινης ενέργειας για την επίτευξη ενεργειακής αυτονομίας.
Η ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας τόνισε ότι οι ενέργειες πρέπει να είναι συντονισμένες σε επίπεδο ΕΕ για να επιτευχθεί ο διαφοροποιημένος εφοδιασμός φυσικού αερίου-δηλαδή η ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία. Επεσήμανε ότι πρέπει να εκμεταλλευτεί η ΕΕ τη δυνατότητά της ως τη «μεγαλύτερη ενιαία αγορά στον κόσμο» και να επιταχύνει την «εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών και υποδομών αποθήκευσης αλλά και την αναβάθμιση των υπαρχόντων υποδομών.»
«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, στην πόλη που μεγάλωσα και ζω, στη Θεσσαλονίκη, σύμφωνα με έρευνα του Αριστοτελείου πανεπιστημίου, το 2018, 6 στα 10 νοικοκυριά εξαρτώνται από το φυσικό αέριο. 1 στα 10 περιμένει να πέσει η θερμοκρασία στους 15 βαθμούς για να θέσει σε λειτουργία το σύστημα θέρμανσης», ανέφερε ενώπιον της ολομέλειας.
«Η αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχιας, με εξειδικευμένα προγράμματα ολιστικής αναβάθμισης, στις ευάλωτες γειτονιές, η προώθηση των ενεργειακών κοινοτήτων και η κινητροδότηση μικρής κλίμακας παραγωγής πράσινης ενέργειας από τα νοικοκυριά επείγουν. Κυρίως τώρα επείγει μια ευρωπαϊκή απάντηση στην εκτόξευση του ενεργειακού κόστους. Η ανάκαμψη, η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, οι θέσεις εργασίας, η ποιότητα ζωής όλων μας βρίσκεται σε κίνδυνο. Δεν μπορούμε να περιμένουμε αύριο. Η ΕΕ πρέπει να δράσει τώρα», κατέληξε η ευρωβουλευτής.
Νίκος Ανδρουλάκης (Σοσιαλδημοκράτες, ΚΙΝΑΛ)
Η δραματική αύξηση των τιμών της ενέργειας έχει πολλές αιτίες σημείωσε ο Ευρωβουλευτής αλλά είπε ότι η βασικότερη είναι «το ράλυ των ορυκτών καυσίμων και του φυσικού αερίου».
Για την Ελλάδα δήλωσε πως η ενεργειακή φτώχια επηρεάζει πάνω από το 20% των πολιτών, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 7%. Με την παρούσα κρίση να ενέχει τον κίνδυνο να αφήσει ακόμα περισσότερα νοικοκυριά χωρίς θέρμανση, ο Ανδρουλάκης εξέφρασε την ανησυχία του ότι το προσωρινό μέτρο της επιδότησης στους λογαριασμούς δεν θα επαρκεί αν συνεχίσει η κατάσταση ως έχει. Σημείωσε πως «η επιδότηση είναι απαραίτητη βραχυπρόθεσμα, δεν μειώνει όμως την εξάρτησή μας στις εισαγωγές, με αποτέλεσμα η Ευρώπη να είναι ευάλωτη στις μεταβολές των τιμών και η οικονομία τρωτή σε γεωπολιτικά παιχνίδια τρίτων χωρών».
Επεσήμανε την ανάγκη διαρθρωτικών αλλαγών πριν το χειμώνα και κοινές πολιτικές για τη στήριξη των πολιτών και μέτρα για την λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Πρότεινε κοινή στρατηγική στην προμήθεια φυσικού αερίου σε προνομιακές τιμές, όπως έκανε η ΕΕ για την προμήθεια των εμβολίων.
Ποιο το κλίμα της συζήτησης στην ολομέλεια;
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στην ολομέλεια, ευρωβουλευτές ζήτησαν τη διεξαγωγή έρευνας σχετικά με τη χειραγώγηση της αγοράς από κρατικούς και μη κρατικούς παράγοντες, καθώς και σχετικά με την κερδοσκοπία στην αγορά άνθρακα της ΕΕ, προκειμένου να μετρηθεί ο αντίκτυπος που έχουν οι δύο αυτοί παράγοντες στις τιμές. Πολλοί επέμειναν στην ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για την προστασία των πλέον ευάλωτων από την αύξηση των λογαριασμών.
Αρκετοί ευρωβουλευτές ζήτησαν να ενισχυθεί η ικανότητα αποθήκευσης φυσικού αερίου και να θεσπιστούν κοινά προγράμματα αγοράς φυσικού αερίου (με βάση το μοντέλο που χρησιμοποιείται για τα εμβόλια) και να χρησιμοποιηθεί η Πράσινη Συμφωνία ως ευκαιρία για τη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας και ανεξαρτησίας της ΕΕ. Άλλοι δήλωσαν ότι η κρίση είναι αποτέλεσμα της προσέγγισης στον τομέα της ενέργειας με επίκεντρο τις αγορές και της δράσης των κερδοσκόπων, και ζήτησαν να τεθούν ανώτατα όρια στις τιμές της ενέργειας.