Ρόλο ρωσικού πολιορκητικού κριού στο ΝΑΤΟ κινδυνεύει να παίξει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, συνδράμοντας ποικιλοτρόπως τη Μόσχα, εφόσον συνεχίσει να υπονομεύει την αποτελεσματικότητα της Συμμαχίας εκ των έσω, προειδοποιούν αναλυτές και δυτικοί διπλωμάτες.
Ο Ερντογάν «θα συνεχίσει να παίζει φθοροποιό ρόλο εντός του ΝΑΤΟ. Κι αυτό τον καθιστά πολύ χρήσιμο στη Ρωσία», εκτιμά ο Τούρκος πρώην βουλευτής Αϊκάν Ερντεμίρ της αμερικανικής δεξαμενής σκέψης «Ίδρυμα για την Προάσπιση των Δημοκρατιών». Ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει καλλιεργήσει συστηματικά τα τελευταία χρόνια μια εταιρική σχέση με τον Ταγίπ Ερντογάν εκμεταλλευόμενος τη δυσαρέσκεια του Τούρκου προέδρου για τη συμμαχία των Αμερικανών με τις κουρδικές πολιτοφυλακές YPG – που η Άγκυρα χαρακτηρίζει «τρομοκράτες» - στον πόλεμο κατά του ISIS στη Συρία.
Ο Ερντογάν βάζει πλάτες στον Πούτιν για το ουκρανικό
Και τώρα ο Ερντογάν δείχνει έτοιμος να βοηθήσει τον Πούτιν σε διάφορα μέτωπα, όχι μόνον με την επίθεση που εξαπέλυσε η Τουρκία κατά των μέχρι πρότινος συμμάχων της Ουάσιγκτον -της οποίας προηγήθηκε η αποχώρηση των Αμερικανικών δυνάμεων από τη βορειοανατολική Συρία - αλλά και στο μέτωπο του ουκρανικού. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ερντογάν υποδέχθηκε – και μάλιστα προσωπικά - την Κυριακή στην Κωνσταντινούπολη δύο μέλη της ρωσικής Βουλής της Κριμαίας, που προσάρτησε η Ρωσία προ πενταετίας σε μια κίνηση που συνιστά κατά την άποψη Ευρωπαίου διπλωμάτη σημαντικό πλήγμα στο ενιαίο μέτωπο υπέρ της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.
Αξιωματούχοι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχουν πλέξει στο παρελθόν το εγκώμιο της Τουρκίας για τον «πολύ εποικοδομητικό» ρόλο που έπαιξε αντιτιθέμενη στη ρωσική επιθετικότητα στην Ουκρανία. Ο Ερντογάν προχώρησε τώρα στην κίνηση αυτή, ενώ είναι σε εξέλιξη η επίθεση που εξαπέλυσε στη βόρεια Συρία μετά τη συμφωνία με τον Ντόναλντ Τραμπ για την αποχώρηση των Αμερικανών, που επιζητούσε εδώ και καιρό ο Πούτιν. Η επίθεση βοήθησε τη Ρωσία να πετύχει έναν από τους σημαντικότερους στόχους της, δηλαδή τη διάσπαση της Δύσης και του ΝΑΤΟ, αναφέρουν διεθνή ΜΜΕ.
Δυσφορία, αλλά και αμηχανία στο ΝΑΤΟ για τη στάση του Ερντογάν
Η επίθεση που διέταξε ο Ερντογάν κατά των Κούρδων προκάλεσε την αντίδραση του ΓΓ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, αν και ο ίδιος έσπευσε να υπογραμμίσει ότι η Συμμαχία δεν έχει αναλάβει κάποιον επίσημο ρόλο στον εμφύλιο της Συρίας. «Πολλοί νατοϊκοί εταίροι έχουν μια πολύ κριτική στάση και καταδικάζουν τη στρατιωτική επιχείρηση στη βόρεια Συρία», είπε χθες ο Στόλτενμπεργκ. «Ανησυχώ για το πόσο αυτή μπορεί να κλιμακώσει τις εντάσεις στην περιοχή, πόσο μπορεί να την οδηγήσει σε περαιτέρω αποσταθεροποίηση και επίταση της ανθρωπιστικής κρίσης. Και φυσικά ανησυχώ και για τις συνέπειες που θα έχει στα όσα πετύχαμε πολεμώντας τον κοινό μας εχθρό, το Ισλαμικό Κράτος».
Την ερχόμενη εβδομάδα ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Μαρκ Έσπερ θα πιέσει στη συνάντηση με τους ομολόγους του ΝΑΤΟ να λάβουν συλλογικά και μεμονωμένα διπλωματικά μέτρα σε απάντηση για τις ενέργειες της Τουρκίας, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε το διάταγμα για κυρώσεις εις βάρος της Άγκυρας και υπουργών του Ερντογάν που εμπλέκονται στην τουρκική επιχείρηση στη βόρεια Συρία. Αλλά οι αμερικανικές πιέσεις έχουν – φυσικά - και τα όριά τους δεδομένης της στρατηγικής σημασίας που έχει για το ΝΑΤΟ η Τουρκία ως δεύτερος μεγαλύτερος στρατός της Συμμαχίας, λόγω της γεωγραφικής της θέσης και του ελέγχου του Βοσπόρου, αλλά και της φιλοξενίας αμερικανικών δυνάμεων στην αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ. Κι όλα αυτά αναμένεται να τα λάβουν υπόψη τους οι νατοϊκοί εταίροι -πολλοί εκ των οποίων περιορίζονται προς το παρόν σε εμπάργκο πώλησης όπλων στην Τουρκία- , έστω κι αν αυτό σημαίνει ότι με τη διατήρηση του Ερντογάν στη συμμαχία θα έχει ο Πούτιν την ευκαιρία να σπέρνει τα ζιζάνια της διαφωνίας στο ΝΑΤΟ. «Αυτόν ακριβώς το ρόλο, νομίζω, ότι θέλει ο Πούτιν να παίζει ο Ερντογάν, να παραμείνει δηλαδή η Τουρκία στο ΝΑΤΟ για να χαλάει το κλίμα», λέει ο Ερντεμίρ. Και καταλήγει: «Το βασικό ερώτημα ως εκ τούτου είναι πώς οι νατοϊκοί εταίροι θα χειριστούν τον Ερντογάν, χωρίς ταυτόχρονα να αποξενώσουν το έτερο ήμισυ της Τουρκίας που ασπάζεται κατά το μάλλον ή ήττον τις διατλαντικές αξίες».