Επιστήμονες αποκαλύπτουν τέσσερα «πρότυπα έγκαιρης προειδοποίησης» που μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη της άνοιας.
Μια πρωτοποριακή μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό The Lancet, φέρνει νέα δεδομένα στην έρευνα για την άνοια, προσφέροντας ελπίδα για πιο αποτελεσματική πρόληψη και θεραπεία, μεταδίδει η Daily Mail.
Οι 4 «διαδρομές» προς την άνοια
Επιστήμονες από τις Ηνωμένες Πολιτείες ανέλυσαν δεδομένα από πάνω από 24.000 ασθενείς και εντόπισαν τέσσερις διαφορετικές «διαδρομές» που μπορούν να οδηγήσουν στην εκδήλωση της νόσου: ψυχιατρικές καταστάσεις, εγκεφαλικές δυσλειτουργίες, ήπιες γνωστικές διαταραχές και καρδιολογικά προβλήματα. Αυτές είναι οι τέσσερις διαδρομές που φέρεται να σχετίζονται με την εκδήλωση της άνοιας.
Αυτό που καθιστά την ανακάλυψη σημαντική είναι το γεγονός ότι κάθε «διαδρομή» είχε διακριτά χαρακτηριστικά και σχετίζεται με συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού.
Για παράδειγμα, ασθενείς με υπέρταση που παρουσίασαν αργότερα κατάθλιψη είχαν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν νόσο Αλτσχάιμερ. Όπως εξηγεί ο επικεφαλής της μελέτης Dr. Timothy Chang, επίκουρος καθηγητής Νευρολογίας στο UCLA Health, «η αναγνώριση αυτών των μοτίβων, αντί της εστίασης σε μεμονωμένες διαγνώσεις, μπορεί να βοηθήσει στην πρώιμη και πιο ακριβή διάγνωση».
Η έγκαιρη παρέμβαση είναι ζωτικής σημασίας, καθώς μπορεί να αυξήσει τις θεραπευτικές επιλογές και να καθυστερήσει την πρόοδο της νόσου.
Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η χρήση φαρμάκων όπως τα GLP-1 (για απώλεια βάρους και μείωση της αρτηριακής πίεσης και χοληστερόλης) ενδέχεται να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου άνοιας, ακόμη και σε άτομα χωρίς εμφανή εγκεφαλική πάθηση, επισημαίνει το βρετανικό δημοσίευμα.
Η άνοια επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο, περισσότεροι από 944.000 άνθρωποι ζουν με τη νόσο, με τις προβλέψεις να δείχνουν αύξηση στα 1,4 εκατομμύρια έως το 2040. Στις ΗΠΑ, οι πάσχοντες ξεπερνούν τα επτά εκατομμύρια. Η νόσος Αλτσχάιμερ αποτελεί την κύρια αιτία άνοιας.
Τρόπος ζωής και πρόληψη
Παράλληλα με την αναγνώριση των τεσσάρων διαδρομών προς την άνοια, οι ειδικοί τονίζουν τη σημασία της πρόληψης μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής.
Η διακοπή του καπνίσματος, η αποφυγή του αλκοόλ, η κοινωνικοποίηση και η νοητική εγρήγορση με δραστηριότητες όπως τα σταυρόλεξα ή η διά βίου μάθηση μπορούν να συμβάλουν στη διατήρηση της εγκεφαλικής υγείας.
Η σωματική άσκηση έχει αναδειχθεί ως κρίσιμος παράγοντας πρόληψης. Έρευνες δείχνουν ότι η μέτρια έως έντονη άσκηση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο άνοιας έως και 41%. Ενδεικτικές μορφές είναι το γρήγορο περπάτημα, η ποδηλασία και το τζόκινγκ. Άλλες μελέτες προτείνουν ακόμα και μόλις πέντε λεπτά άσκησης την ημέρα ως επαρκή για την επιβράδυνση της νοητικής έκπτωσης.
Τέλος, οι επιστήμονες ενθαρρύνουν την παρακολούθηση πρώιμων και λιγότερο γνωστών ενδείξεων άνοιας, όπως μεταβολές στην ακοή, την όραση και την ισορροπία. Η ενσωμάτωσή τους στις διαγνωστικές διαδικασίες θα μπορούσε να ενισχύσει την έγκαιρη διάγνωση και την άμεση παρέμβαση.
Η νέα έρευνα ανοίγει δρόμους για την εξατομίκευση της πρόληψης και της θεραπείας, δίνοντας έμφαση στη σημασία της πρόληψης και του υγιεινού τρόπου ζωής.