Έφτασε η ώρα των αποφάσεων για την ΕΕ, ενώ διοχετεύονται πληροφορίες, σύμφωνα με διεθνή ΜΜΕ, για το τελικό σχέδιο της Κομισιόν με έκτακτη εισφορά στα υπερκέρδη των διυλιστηρίων, μεταξύ άλλων.
Η ΕΕ απομακρύνεται από την επιλογή για επιβολή ανώτατου ορίου τιμής στο ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά προωθεί έκτακτους φόρους στα «πλεονάζοντα» κέρδη των ενεργειακών εταιρειών, σύμφωνα με έγγραφο που διέρρευσε.
Ένα σχέδιο για τον «μηχανισμό έκτακτης ανάγκης για την ηλεκτρική ενέργεια» που είδε ο Guardian δεν περιέχει ανώτατο όριο τιμής για το ρωσικό φυσικό αέριο, ούτε για το εισαγόμενο αέριο, αφού τα κράτη-μέλη δεν μπόρεσαν να συμφωνήσουν για περιορισμούς την περασμένη εβδομάδα.
Η ΕΕ όμως αναμένεται να επιβάλει απροσδόκητους φόρους στα υπερκέρδη των εταιρειών ορυκτών καυσίμων που θα αφορά το 33% των υπερκερδών τους, με χωριστό ανώτατο όριο 180-200 ευρώ ανά μεγαβατώρα στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας με χαμηλές εκπομπές άνθρακα (ΑΠΕ, πυρηνικά), σύμφωνα με το Bloomberg.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναμένεται να δημοσιεύσει το σχέδιο της Ευρώπης για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων τιμών του ηλεκτρικού ρεύματος κατά την ετήσια ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης αύριο, Τετάρτη, στις 10 π.μ. ώρα Ελλάδας.
Δύσκολα θα μπει πλαφόν στην τιμή του ρωσικού αερίου
Το τελικό κείμενο θα μπορούσε ακόμα να αλλάξει, αλλά το προσχέδιο αποκαλύπτει τις αμφιβολίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την απόκτηση αρκετής υποστήριξης από τα κράτη-μέλη της ΕΕ για την προτιμώμενη επιλογή της να βάλει ανώτατο όριο στο ρωσικό φυσικό αέριο που αναφέρει η Κομισιόν ότι το χρησιμοποιεί ως όπλο το Κρεμλίνο.
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ που εισάγουν μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου από τη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της Ουγγαρίας, της Σλοβακίας και της Αυστρίας, έχουν ταχθεί κατά του ανώτατου ορίου στο ρωσικό φυσικό αέριο επειδή φοβούνται ότι το Κρεμλίνο θα σταματήσει όλες τις ροές φυσικού αερίου, βυθίζοντας τις χώρες τους σε ύφεση. Ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, έχει ήδη απειλήσει να σταματήσει τις εξαγωγές ενέργειας προς την Ευρώπη εάν συμφωνηθεί ένα τέτοιο σχέδιο.
Περίπου 12 χώρες -συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας- θα ήθελαν να επιβάλουν ανώτατο όριο τιμών σε όλο το εισαγόμενο φυσικό αέριο, το οποίο θεωρούν καλύτερο τρόπο για τον περιορισμό των αυξανόμενων τιμών. Η Κομισιόν όμως δεν ενθουσιάζεται με αυτήν την ιδέα, επειδή φοβάται ότι η ΕΕ θα χάσει τις χώρες που είναι έτοιμες να πληρώσουν περισσότερα στην εξαιρετικά ανταγωνιστική αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου.
Η Ολλανδία και η Δανία είναι επιφυλακτικές για οποιοδήποτε ανώτατο όριο τιμών, ενώ η Γερμανία φοβάται ότι ένα ανώτατο όριο τιμής στο ρωσικό φυσικό αέριο θα ήταν διχαστικό.
«Εισφορά αλληλεγγύης» 33% από τα υπερκέρδη των διυλιστηρίων
Με τα κράτη-μέλη διχασμένα, η Επιτροπή, η οποία είναι υπεύθυνη για τη σύνταξη νομικών προτάσεων της ΕΕ, επιδιώκει να βρει τα κατάλληλα μέτρα που θα ενώσουν το μπλοκ των 27 μελών. Οι κυβερνήσεις της ΕΕ υποστηρίζουν σε μεγάλο βαθμό τον περιορισμό της τιμής της ηλεκτρικής ενέργειας από πηγές χαμηλών εκπομπών άνθρακα, όπως οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή η πυρηνική ενέργεια, με τροφοδότηση αυτών των κεφαλαίων σε ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Οι εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου θα αντιμετωπίσουν έναν ξεχωριστό φόρο, που περιγράφεται ως «εισφορά αλληλεγγύης» και ο οποίος, σύμφωνα με το Bloomberg, θα αφορά στο 33% των υπερκερδών τους.
Στο έγγραφο που είδε ο Guardian η Επιτροπή εκτιμά ότι θα υπάρξει πενταπλάσια αύξηση των κερδών των εταιρειών πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα το 2022. Αυτά τα «πλεονάσματα» και «απροσδόκητα» κέρδη δεν προκύπτουν από οικονομικές ή επενδυτικές επιλογές, αναφέρει η Eυρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά από «απρόβλεπτες εξελίξεις στις ενεργειακές αγορές μετά τον συνεχιζόμενο παράνομο πόλεμο στην Ουκρανία».
5% μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας στις ώρες αιχμής
Τα κράτη-μέλη καλούνται επίσης να συμφωνήσουν σε έναν δεσμευτικό στόχο για τη μείωση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά τις ώρες αιχμής, με μείωση της ζήτησης κατά 5%, πάλι σύμφωνα με το Bloomberg. Eπισημαίνεται δε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ένα πλαφόν 180 με 200 ευρώ ανά μεγαβατώρα που εξετάζει η ΕΕ για τις εταιρείες που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πυρηνικά εργοστάσια.
«Η Ευρώπη αντιμετώπιζε τις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου ακόμη και πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία»
Η Ευρώπη αντιμετώπιζε τις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου ακόμη και πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Οι περιορισμοί στην προσφορά έχουν επιδεινωθεί από το ρεκόρ ξηρού καλοκαιριού του 2022 που έχει ωθήσει τη ζήτηση για κλιματισμό, μειώνοντας παράλληλα την υδροηλεκτρική ενέργεια από τα ποτάμια και τις δεξαμενές. Επιπρόσθετα στην πίεση, ο μισός γηρασμένος στόλος πυρηνικών αντιδραστήρων της Γαλλίας έχει τεθεί εκτός σύνδεσης λόγω θεμάτων ασφάλειας, ανατρέποντας τον παραδοσιακό ρόλο της χώρας ως εξαγωγέα ηλεκτρικής ενέργειας στους γείτονές της.
Υπενθυμίζεται ότι οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ θα συνεδριάσουν στις 30 Σεπτεμβρίου, για να εξετάσουν τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έχουν στόχο την παροχή βοήθειας σε ανθρώπους και εταιρείες για να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας.