Στο φως της δημοσιότητας ήρθε το σχέδιο των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με έγγραφα που διέρρευσαν μέσω του Nexta και επικαλούνται τον Ουκρανό βουλευτή Ολέξι Χοντσαρένκο.
Το σχέδιο περιλαμβάνει εδαφικές, στρατιωτικές και οικονομικές ρυθμίσεις, με στόχο την αποκατάσταση της ειρήνης στην περιοχή και την ενίσχυση της διεθνούς θέσης της Ρωσίας.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οι ΗΠΑ πιέζουν τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να υπογράψει τη συμφωνία έως τις 27 Νοεμβρίου, Ημέρα των Ευχαριστιών στις ΗΠΑ.
Τα κύρια σημεία της Συμφωνίας
Εδαφικά Ζητήματα
- Η Κριμαία, το Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ αναγνωρίζονται de facto ως ρωσικά εδάφη.
- Η Χερσώνα και η Ζαπορίζια παραμένουν σε «παγωμένο» καθεστώς, χωρίς αλλαγή των συνόρων.
- Δημιουργούνται αποστρατικοποιημένες ζώνες υπό ρωσικό έλεγχο.
Στρατιωτικές Ρυθμίσεις
- Το ΝΑΤΟ δε θα αναπτύξει στρατεύματα στην Ουκρανία, ενώ μαχητικά αεροσκάφη θα σταθμεύουν στην Πολωνία.
- Ιδρύεται διάλογος ασφάλειας ΗΠΑ–ΝΑΤΟ–Ρωσίας με ειδική ομάδα εργασίας.
- Η Ρωσία δεσμεύεται νομικά για πολιτική μη επίθεσης προς Ουκρανία και Ευρώπη.
Οικονομική Στήριξη και Ανάπτυξη
- Πακέτο $200 δισεκατομμυρίων για ανασυγκρότηση της Ουκρανίας, με $100 δισ. από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία και ισόποση συνεισφορά από ΗΠΑ και ΕΕ.
- Δημιουργία Ταμείου Ανάπτυξης για υποδομές, πόρους και τεχνολογία.
- Η λειτουργία του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια θα εποπτεύεται από την IAEA, με διαμοιρασμό ηλεκτρικής ενέργειας 50-50 μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας.
Ρωσία
- Σταδιακή άρση κυρώσεων και επιστροφή στην G8.
- Μακροπρόθεσμη οικονομική συνεργασία με ΗΠΑ.
Εφαρμογή και εποπτεία
- Η συμφωνία είναι νομικά δεσμευτική και θα εποπτεύεται από το «Συμβούλιο Ειρήνης» υπό την ηγεσία του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
- Προβλέπεται άμεση εκεχειρία με υποχώρηση των στρατιωτικών δυνάμεων στις συμφωνημένες θέσεις.
Κερδισμένοι και χαμένοι της Συμφωνίας
Ουκρανία
- Χάνει: Κριμαία, Ντονμπάς, περιορισμένη στρατιωτική ισχύ, απουσία από ΝΑΤΟ.
- Κερδίζει: Μεγάλη χρηματοδότηση για ανασυγκρότηση, ενεργειακή ασφάλεια, διεθνή στήριξη, επιστροφή κρατουμένων και απαγωγμένων παιδιών, πλήρης αμνηστία, εκλογές εντός 100 ημερών.
Ρωσία
- Χάνει: Κάποια παγωμένα περιουσιακά στοιχεία.
- Κερδίζει: Νομιμοποίηση εδαφών, άρση κυρώσεων, επιστροφή στη διεθνή σκηνή, νομική δέσμευση για μη επίθεση.
Η διαρροή αυτή εγείρει σειρά ερωτημάτων για την πολιτική και στρατιωτική ισορροπία στην Ανατολική Ευρώπη, αλλά και για τη διαχείριση της εφαρμογής μιας συμφωνίας με τόσο περίπλοκα συμφέροντα.
Λευκός Οίκος: «Είναι καλό σχέδιο τόσο για τη Ρωσία όσο και για την Ουκρανία»
Να σημειωθεί ότι ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ εργάζονται σε ένα ειρηνευτικό σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, με τον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ και τον γερουσιαστή Μάρκο Ρούμπιο να έχουν επαφές τόσο με τη Ρωσία όσο και με το Κίεβο.
O Λευκός Οίκος ανέφερε πως είναι «ένα καλό σχέδιο τόσο για τη Ρωσία όσο και για την Ουκρανία», προσθέτοντας πως η αμερικανική πλευρά «εργάζεται πολύ σκληρά» ώστε να γίνει αποδεκτό και από τις δύο χώρες.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι παρέλαβε το προσχέδιο και δηλώνει πρόθυμος να μιλήσει με τον Ντόναλντ Τραμπ για την προοπτική διπλωματικής επίλυσης.
Ωστόσο, το σχέδιο προκαλεί ανησυχίες στην Ευρώπη και στο Κίεβο, καθώς -όπως αποκαλύφθηκε- προβλέπει παραχώρηση του Ντονμπάς, μείωση του ουκρανικού στρατού και τερματισμό της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας, γεγονός που μοιάζει με συνθηκολόγηση για την ουκρανική πλευρά.
Παρά τις αντιδράσεις, η Ουκρανία δηλώνει έτοιμη για εποικοδομητικό διάλογο, ενώ οι ΗΠΑ επιταχύνουν τις διπλωματικές προσπάθειες σε μια κρίσιμη στιγμή για το Κίεβο.