Η Βουλγαρία τίμησε σήμερα την 80ή επέτειο της διάσωσης των Βουλγάρων Εβραίων στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η Ημέρα της Διάσωσης των Βουλγάρων Εβραίων και Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος και των Εγκλημάτων κατά της Ανθρωπότητας εορτάζεται από το 2003, με κυβερνητική απόφαση της 13ης Φεβρουαρίου 2003.
Στις 17 Μαρτίου 1943, ο αντιπρόεδρος της 25ης Εθνοσυνέλευσης Ντιμίταρ Πέσεφ έστειλε αιχμηρή επιστολή διαμαρτυρίας στον πρωθυπουργό Μπόγκνταν Φίλοφ κατά της απέλασης των Βουλγάρων Εβραίων που υπογράφηκε από συνολικά 43 νομοθέτες. Με τις ενέργειες του Μητροπολίτη Φιλιππούπολης Κυρίλλου και του Έξαρχου Σόφιας Στεφάνου και την παρέμβαση του κόσμου, σχεδόν 50.000 Βούλγαροι Εβραίοι σώθηκαν από την απέλαση.
Στη Σόφια, η 80ή επέτειος τιμήθηκε με πολλές εκδηλώσεις. Στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Αγίου Κυρίλλου και Μεθοδίου, ο πρόεδρος Ρούμεν Ράντεφ εγκαινίασε έκθεση εγγράφων, βιβλίων, περιοδικών και αναμνήσεων συγχρόνων των διασωθέντων.
Έχοντας επιζήσει από δύο εθνικές καταστροφές, η Βουλγαρία κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να μην παρασυρθεί σε έναν άλλο πόλεμο στη Γηραιά Ήπειρο. Παρά την πίεση της ναζιστικής Γερμανίας επί των βουλγαρικών θεσμών, ο λαός μας απέρριψε τον αντισημιτισμό και μόνος του, κατακερματισμένος και διωκόμενος, αναζήτησε τον δρόμο του διαλόγου για την ειρηνική αναθεώρηση της άδικης Συνθήκης του Νεϊγύ, δήλωσε ο Βούλγαρος πρόεδρος εγκαινιάζοντας την έκθεση που παρουσιάζει τεκμηριωμένες μαρτυρίες της ζωής των Εβραίων στα βουλγαρικά εδάφη, και κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όπως μεταδίδει το BTA.
«Η διάσωση των Βουλγάρων Εβραίων παραμένει το ισχυρό ηθικό μας θεμέλιο στον αγώνα κατά του μίσους»
Ο Ρούμεν Ράντεφ πρόσθεσε ότι 80 χρόνια μετά τα γεγονότα αυτά, η άνευ προηγουμένου πράξη της διάσωσης των Βουλγάρων Εβραίων παραμένει "το ισχυρό ηθικό μας θεμέλιο στον αγώνα κατά του μίσους, της ξενοφοβίας και των τωρινών ενεργειών αντισημιτισμού".
Αργότερα πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων μπροστά στο μνημείο αυτών των Διέσωσαν τους Βούλγαρους Εβραίους στη Βασιλική της Αγίας Σοφίας στη Σόφια. Οι συμμετέχοντες στην τελετή έφτασαν στο σημείο αυτό με πομπή που άρχισε από την Εθνική Βιβλιοθήκη των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου.
Στην πορεία συμμετείχαν ο πρόεδρος Ράντεφ, ο πρωθυπουργός Γκάλαμπ Ντόνεφ, η αντιπρόεδρος Ιλιάνα Γιότοβα, ο πρώην πρωθυπουργός Συμεών Σαξ-Κόμπουργκ-Γκότα, ο πρεσβευτής του Ισραήλ στη Σόφια Γιοράμ 'Ελρον, ο εξέχων Ισραηλινός ιστορικός Μίχαελ Μπαρ-Ζοχάρ, δημόσια πρόσωπα, κληρικοί και απλοί πολίτες.
Το Βουλγαρικό Πρακτορείο Ειδήσεων, σε συνεργασία με το Κέντρο Εβραϊκής-Βουλγαρικής Συνεργασίας Alef, έθεσε ως καθήκον του να απαντήσει στα πολλά ιστορικά ερωτήματα που τέθηκαν με αφορμή την επέτειο, με τη βοήθεια εξεχόντων μελετητών, δημοσίων προσώπων και ειδικών στο θέμα με σειρά άρθρων για την ανάμνηση των γεγονότων αυτών και όσων συμμετείχαν σε αυτά, καθώς και να παρουσιάσει τη σημασία της διάσωσης και αυτών που διέσωσαν.
Σύμφωνα με πληροφορίες από την ιστοσελίδα του Κέντρου Μνήμης του Ολοκαυτώματος Γιαντ Βασέμ, η Βουλγαρία είχε 50.000 Εβραίους πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και κανένα θύμα. Είναι η μόνη χώρα με μηδενικά θύματα.