Ακόμα κι αν ο πόλεμος στην Ουκρανία τερματιστεί, η ρωσική οικονομία δύσκολα θα γυρίσει σελίδα.
Τα τελευταία χρόνια οι τεράστιες αμυντικές δαπάνες έχουν μεταμορφώσει εργοστάσια, έχουν απορροφήσει εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους και έχουν κρατήσει την οικονομία όρθια. Η επιστροφή στην «κανονικότητα» μοιάζει πλέον επικίνδυνη, όπως σημειώνει το Bloomberg.
Το Κρεμλίνο δεν δείχνει διάθεση για υποχώρηση. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν θεωρεί ότι η Ρωσία χρειάζεται μακροπρόθεσμα έναν ισχυρό στρατό, ικανό να σταθεί απέναντι στο ΝΑΤΟ. Έτσι, η αμυντική βιομηχανία έχει μπει στον «πυρήνα» του στρατηγικού του οράματος.
Εντυπωσιακή αύξηση παραγωγής
Η στρατιωτική παραγωγή έχει εκτιναχθεί. Πριν την εισβολή, η Ρωσία σχεδίαζε την παράδοση 400 τεθωρακισμένων σε έναν χρόνο, ενώ τώρα παραδίδει 10 φορές περισσότερα. Παράλληλα, έχει στήσει δικές της γραμμές παραγωγής drones, φτάνοντας το 2024 στο 1,5 εκατ. τεμάχια.
Όμως, το κόστος είναι τεράστιο: από το 2022 έως το 2024 οι στρατιωτικές δαπάνες ξεπέρασαν τα 22 τρισ. ρούβλια (263 δισ. δολάρια), με τον προϋπολογισμό να «στενάζει» κάτω από τις κυρώσεις.
Από το πεδίο της μάχης στις εξαγωγές
Ο Πούτιν βλέπει τη λύση στις εξαγωγές όπλων. Ήδη η Rosoboronexport έχει ανεβάσει το βιβλίο παραγγελιών στα 60 δισ. δολάρια, ενώ εκτιμάται ότι η Ρωσία θα μπορούσε να εξάγει 17-19 δισ. ετησίως μετά τον πόλεμο. Η Μέση Ανατολή, η Αφρική και η Ασία δείχνουν ενδιαφέρον, με την τιμή να αποτελεί βασικό πλεονέκτημα.
Ωστόσο, η στρατηγική έχει ρίσκα: οι παραγγελίες δεν φτάνουν για να καλύψουν το σύνολο των δαπανών, ενώ αρκετές χώρες ίσως δεχθούν πιέσεις από τη Δύση να αποφύγουν τις αγορές.
Διπλή χρήση
Ο Πούτιν προωθεί και τη λεγόμενη «διπλή χρήση» της παραγωγής – εξαρτήματα που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν και σε πολιτικούς τομείς, όπως ναυπηγική, αεροπορία, ιατρικός εξοπλισμός και γεωργία.
Παρά τα ανοίγματα, ο βασικός στόχος παραμένει ένας: να διατηρηθεί ένας μάχιμος στρατός, έτοιμος για το μέλλον. Η στρατιωτικοποίηση της ρωσικής οικονομίας, όπως όλα δείχνουν, ήρθε για να μείνει.