Το Ισραήλ βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση μετά την πρωτοφανή δολοφονική επίθεση της εξτρεμιστικής παλαιστινιακής ομάδας Χαμάς.
Όπως αναφέρει το NDTV, πάνω από 5.000 ρουκέτες εκτοξεύθηκαν προς το Ισραήλ από τη Λωρίδα της Γάζας, που ελέγχει η Χαμάς, μέσα σε μόλις 20 λεπτά αφότου κήρυξε την επιχείρηση «Al-Aqsa Flood».
Οι σειρήνες αεροπορικής επιδρομής σε όλο το Ισραήλ έσπασαν την πρωινή σιωπή και το σύστημα Iron Dome, ένα από τα καλύτερα συστήματα αεράμυνας στον κόσμο, τέθηκε και πάλι σε λειτουργία.
Το Iron Dome κατέστρεψε ρουκέτες στον αέρα και ο ουρανός φωτίστηκε από εκρήξεις φωτοβολίδων. Αυτή τη φορά, ωστόσο, η κλίμακα της επίθεσης ήταν πρωτοφανής.
Tι είναι το σύστημα Iron Dome
Το σύστημα Iron Dome είναι ένα σύστημα αεράμυνας εδάφους-αέρος, μικρού βεληνεκούς, που έχει αναπτυχθεί σε διάφορες περιοχές της χώρας για την αντιμετώπιση επιθέσεων με ρουκέτες, όλμους, βλήματα πυροβολικού και μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) σε μικρή απόσταση.
Το σύστημα αεράμυνας έχει βεληνεκές περίπου 70 χιλιομέτρων και διαθέτει τρία κεντρικά στοιχεία που αποτελούν μια ενιαία μονάδα: το ραντάρ ανίχνευσης και εντοπισμού, το ραντάρ διαχείρισης μάχης και ελέγχου όπλων και τον εκτοξευτή πυραύλων, οπλισμένο με 20 πυραύλους Tamir.
Το σύστημα αυτό προφυλάσσει το Ισραήλ από το 2011. Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης του Λιβάνου το 2006, χιλιάδες ρουκέτες εκτοξεύτηκαν από τη Χεζμπολάχ και αρκετές βόρειες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Χάιφα, δέχθηκαν επιθέσεις, με συνέπεια να σκοτωθούν πολλοί άνθρωποι. Οι επιθέσεις του 2006 ώθησαν το Ισραήλ να αναπτύξει το δικό του σύστημα αεράμυνας.
Πώς λειτουργεί το Iron Dome, η αντιπυραυλική ομπρέλα του Ισραήλ
Όταν ένας πύραυλος εκτοξεύεται προς το Ισραήλ, το ραντάρ ανίχνευσης και εντοπισμού ανιχνεύει την εισερχόμενη τροχιά και διαβιβάζει τις πληροφορίες στο σύστημα ελέγχου των όπλων, το οποίο εκτελεί γρήγορους, πολύπλοκους υπολογισμούς για να ανιχνεύσει την τροχιά, την ταχύτητα και τον αναμενόμενο στόχο του πυραύλου.
Εάν ο εισερχόμενος πύραυλος κατευθύνεται προς μια κατοικημένη περιοχή ή μια στρατηγική εγκατάσταση, ο εκτοξευτής πυροδοτεί αυτόματα τον πύραυλο Tamir και ο πύραυλος καταστρέφεται στον αέρα.
Μια ενιαία πυροβολαρχία αποτελείται από τρεις-τέσσερις εκτοξευτές και το Ισραήλ διαθέτει τουλάχιστον 10.
Ο κατασκευαστής του συστήματος Iron Dome, η εταιρεία Rafael Advanced Defence System, ισχυρίζεται ότι έχει ποσοστό επιτυχίας 90% και ότι μέχρι σήμερα έχει πραγματοποιήσει πάνω από 2.000 αναχαιτίσεις.
Τι πήγε στραβά με το Iron Dome -Πώς εξουδετερώθηκε από τις ρουκέτες της Χαμάς
Το σχεδόν τέλειο σύστημα αεράμυνας εξουδετερώθηκε μετά από καταιγισμό ρουκετών από τη Χαμάς. Εδώ και αρκετά χρόνια, η Χαμάς, η οργάνωση που διαχειρίζεται τη Λωρίδα της Γάζας, προσπαθεί να βρει μια αδυναμία στο σύστημα Iron Dome.
Το έχουν πετύχει σε μεγάλο βαθμό με το να κατακλύζουν το σύστημα με επίθεση με ρουκέτες Salvo (πολλαπλές ρουκέτες που εκτοξεύονται σε σύντομο χρονικό διάστημα), καθιστώντας δύσκολο για το σύστημα ελέγχου να αναχαιτίσει όλους τους στόχους. Αυτή τη φορά, πάνω από 5.000 ρουκέτες εκτοξεύτηκαν μέσα σε μόλις 20 λεπτά.
Η Χαμάς αναπτύσσει συνεχώς την τεχνολογία των πυραύλων της και με την πάροδο των ετών έχει αυξήσει το βεληνεκές τους, ώστε να καλύπτει την απόσταση σε μεγάλες πόλεις του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων του Τελ Αβίβ και της Ιερουσαλήμ.
Κοστοβόρος η εξουδετέρωση των πυραύλων από το Iron Dome
Ένας πύραυλος που εκτοξεύεται από τη Χαμάς είναι πολύ φθηνότερος από τον πύραυλο Tamir που εκτοξεύεται για να τον αναχαιτίσει, καθώς ο πύραυλος αυτός κοστίζει περίπου 100.000-150.000 δολάρια. Το Ισραήλ έχει αποδείξει στο παρελθόν, παρά το όποιο χρηματικό κόστος, ότι μπορεί να εξουδετερώνει στόχους και να σώζει ζωές.
Κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης με τη Χαμάς το 2012, το Ισραήλ ισχυρίστηκε ότι το 85% των 400 ρουκετών που εκτοξεύτηκαν από τη Λωρίδα της Γάζας προς αμάχους και στρατηγικές περιοχές εξουδετερώθηκαν.
Κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης του 2014, πάνω από 4.500 ρουκέτες εκτοξεύθηκαν από τη Χαμάς επί αρκετές ημέρες. Πάνω από 800 αναχαιτίστηκαν και περίπου 735 καταρρίφθηκαν, φτάνοντας σε ποσοστό επιτυχίας 90%.
Το Ιράν παρέχει τεχνογνωσία και όπλα στη Χαμάς και την Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ (PIJ) στη Γάζα
Το Ιράν δημιούργησε για πρώτη φορά δεσμούς με τη Χαμάς και την PIJ τη δεκαετία του 1980, όπως αναφέρει το weilsoncenter.org. Έκτοτε, το Ιράν παρέχει χρηματοδότηση, όπλα και εκπαίδευση στις μαχητικές ομάδες. Το Ιράν έχει μεταφέρει στη Γάζα διάφορους τύπους ρουκετών πυροβολικού, συμπεριλαμβανομένων των ρουκετών Fajr 3 και Fajr 5, καθώς και ρουκετών M302 που κατασκευάστηκαν αρχικά στη Συρία.
Από το 2006, η Τεχεράνη έχει επικεντρωθεί όλο και περισσότερο στον εφοδιασμό των περιφερειακών συμμάχων και πληρεξουσίων της, συμπεριλαμβανομένων των παλαιστινιακών φατριών, με την τεχνογνωσία και τον εξοπλισμό για την τοπική παραγωγή ρουκετών.
Οι διοικητές του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) έχουν δηλώσει δημοσίως ότι οι προτεραιότητές τους είναι να βελτιώσουν την ικανότητα των συμμάχων τους να χειρίζονται ρουκέτες που παραδίδονται από το Ιράν και να κατασκευάζουν ρουκέτες και πυραύλους.
«Αντί να τους δώσουμε ένα ψάρι ή να τους μάθουμε να πιάνουν ένα ψάρι, διδάξαμε στους συμμάχους και τους φίλους μας πώς να φτιάχνουν ένα αγκίστρι, και τώρα έχουν στην κατοχή τους πυραυλικές δυνατότητες και τεχνολογίες» δήλωσε ο στρατηγός Amir Ali Hajizadeh, διοικητής της Αεροδιαστημικής Δύναμης του IRGC, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τον Ιανουάριο του 2021. «Σήμερα, οι Παλαιστίνιοι εκτοξεύουν ρουκέτες, αντί να πετούν πέτρες».
Υπάρχουν επίσης ενδείξεις ότι το Ιράν σχεδιάζει κατά παραγγελία απλά συστήματα πυραύλων για παραγωγή σε μέρη όπως η Γάζα και το Ιράκ.
Τα όπλα που χρησιμοποιούν Χαμάς και PIJ (Παλαιστινιακή Τζιχάντ)
Οι παλαιστινιακές ομάδες παρουσίασαν μερικά νέα συστήματα πυραύλων, αλλά κανένα από αυτά δεν φαίνεται να είναι σε θέση να αλλάξει τα δεδομένα του παιχνιδιού. Η Χαμάς παρουσίασε τον πύραυλο Ayyash 250 με βεληνεκές 250 χιλιομέτρων, τον πύραυλο με το μεγαλύτερο βεληνεκές που έχει παρουσιαστεί ποτέ στη Γάζα. Ενώ η παραγωγή του είναι τεχνικά εντυπωσιακή, η στρατιωτική του αξία περιορίζεται από την εξαιρετικά χαμηλή ακρίβεια και το γεγονός ότι οι σημαντικότεροι στόχοι στο Ισραήλ βρίσκονται πολύ πιο κοντά στη Γάζα. Η Ιερουσαλήμ, για παράδειγμα, απέχει μόλις 77 χιλιόμετρα από τη Γάζα.
Η PIJ (Παλαιστινιακή Τζιχάντ) έχει χρησιμοποιήσει τον πύραυλο Badr 3, ο οποίος φαίνεται να σχεδιάστηκε και να δοκιμάστηκε στο Ιράν, κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης του 2021. Ο πύραυλος φέρει κεφαλή βάρους μεταξύ 300 κιλών και 400 κιλών, η οποία είναι πολύ πιο ενισχυμένη από τις κεφαλές των περισσότερων παλαιστινιακών ρουκετών.
Επίσης, στο οπλοστάσιό τους περιλαμβάνονται πύραυλοι τύπου Sejjil, καθώς και SH-85, J-80, SA-120, S-40 και Q-20, ενώ, παράλληλα, χρησιμοποιούν μια νέα, ειδική τακτική για να εκτοξεύσουν τους εξαιρετικά καταστροφικούς πυραύλους Sejjil, με στόχο να αποφύγουν την αναχαίτιση από την «αμυντική ομπρέλα» Iron Dome του Ισραήλ.
Τέλος, η PIJ διαθέτει και έναν μικρό αριθμό πυραύλων Boraq-70 με εμβέλεια 70-80 χιλιομέτρων και πυραύλους Boraq-100 και Βoraq-120, με εμβέλεια άνω των 100 χλμ., ενώ η Χαμάς διαθέτει απόθεμα δεκάδων πυραύλων με βεληνεκές 100-160 χλμ. (R-160, A-120, SH-85, ιρανικών M-302, and Ayyash 250).