Οι ΗΠΑ εξαπέλυσαν πολυάριθμα αεροπορικά πλήγματα στη Νιγηρία, στοχεύοντας μαχητές που συνδέονται με το Ισλαμικό Κράτος.
Σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας, οι επιθέσεις έπληξαν στρατόπεδα της οργάνωσης στην πολιτεία Σοκότο, κοντά στα σύνορα με τον Νίγηρα, με την αρχική εκτίμηση να κάνει λόγο για «πολλαπλούς θανάτους» μαχητών.
Οι βομβαρδισμοί πραγματοποιήθηκαν ανήμερα των Χριστουγέννων, γεγονός που προσέδωσε έντονο πολιτικό και συμβολικό φορτίο στην επιχείρηση. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε τα πλήγματα «ισχυρά και θανατηφόρα», αποκαλώντας τους στόχους «τρομοκρατικά αποβράσματα» και υποστηρίζοντας ότι το Ισλαμικό Κράτος «στοχοποιεί και δολοφονεί βάναυσα, κυρίως, αθώους χριστιανούς».
«Κοινή επιχείρηση» λέει η Νιγηρία
Η δήλωση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις στη Νιγηρία, καθώς οι αρχές της χώρας επιμένουν ότι η σύγκρουση με τις τζιχαντιστικές ομάδες δεν έχει θρησκευτικό χαρακτήρα αλλά αφορά την ασφάλεια και τη σταθερότητα του κράτους.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Νιγηρίας, Γιουσούφ Μαϊτάμα Τούγκαρ, δήλωσε στο BBC ότι οι επιθέσεις ήταν αποτέλεσμα «κοινής επιχείρησης» και είχαν σχεδιαστεί εδώ και καιρό, με βάση πληροφορίες που παρείχαν οι νιγηριανές μυστικές υπηρεσίες. Τόνισε δε ότι «δεν είχαν καμία σχέση με τα Χριστούγεννα» και ότι θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν οποιαδήποτε άλλη ημέρα.
Η Νιγηρία μάχεται εδώ και πάνω από μία δεκαετία ένα πολύπλοκο μωσαϊκό ένοπλων ισλαμιστικών οργανώσεων, με πιο γνωστή τη Μπόκο Χαράμ και την Ισλαμική Πολιτεία της Δυτικής Αφρικής (ISWAP), παρακλάδι του ISIS. Μέχρι σήμερα, η κύρια ζώνη δράσης τους βρισκόταν στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας, εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από τη Σοκότο.
Ωστόσο, αναλυτές επισημαίνουν ότι τα τελευταία χρόνια μικρότερες ομάδες που συνδέονται ιδεολογικά ή επιχειρησιακά με το Ισλαμικό κράτος προσπαθούν να εδραιωθούν στη βορειοδυτική Νιγηρία, εκμεταλλευόμενες την πορώδη συνοριακή γραμμή με τον Νίγηρα και το ευρύτερο Σαχέλ.
Παρά τις επίσημες ανακοινώσεις, κάποιοι μάρτυρες και τοπικοί αξιωματούχοι εξέφρασαν αμφιβολίες για το αν οι στόχοι των επιθέσεων ήταν πράγματι στρατόπεδα των τζιχαντιστών.
Επίσης, άφησε να εννοηθεί ότι ενδέχεται να πραγματοποιηθούν και άλλα πλήγματα εναντίον τζιχαντιστικών οργανώσεων.
Ο Τραμπ και οι Χριστιανοί στην Νιγηρία
Η ρητορική του Ντόναλντ Τραμπ περί «σφαγής χριστιανών» εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο πιέσεων που έχει ασκήσει η κυβέρνησή του προς τη Νιγηρία τα προηγούμενα χρόνια. Οι ΗΠΑ έχουν κατηγορήσει επανειλημμένα τη νιγηριανή κυβέρνηση ότι δεν προστατεύει επαρκώς τους χριστιανικούς πληθυσμούς από τζιχαντιστικές επιθέσεις, με τον Τραμπ να κάνει λόγο ακόμη και για «γενοκτονία».
Στο παρελθόν, η Ουάσιγκτον είχε χαρακτηρίσει τη Νιγηρία «χώρα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος», ένας όρος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών που μπορεί να οδηγήσει σε κυρώσεις για σοβαρές παραβιάσεις της θρησκευτικής ελευθερίας. Η νιγηριανή κυβέρνηση απέρριψε τους ισχυρισμούς, επισημαίνοντας ότι τα περισσότερα θύματα της τζιχαντιστικής βίας είναι μουσουλμάνοι.
Πράγματι, σύμφωνα με την Acled, μια διεθνή ομάδα που παρακολουθεί την πολιτική βία, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι οι χριστιανοί σκοτώνονται σε μεγαλύτερο βαθμό από τους μουσουλμάνους στη Νιγηρία, μια χώρα σχεδόν ισόποσα μοιρασμένη μεταξύ των δύο θρησκειών, επισημαίνει το SkyNews.
Το «ευχαριστώ» στις Νιηγριανές Αρχές
Το υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ επιβεβαίωσε τη συνεργασία με τη νιγηριανή κυβέρνηση, με τον υπουργό Άμυνας Πιτ Χέγκσεθ να δηλώνει «ευγνώμων για την υποστήριξη και τη συνεργασία της Νιγηρίας», προσθέτοντας μάλιστα ευχές για «Καλά Χριστούγεννα» σε ανάρτησή του στο X. Το Πεντάγωνο έδωσε στη δημοσιότητα και ένα σύντομο βίντεο που φέρεται να δείχνει την εκτόξευση πυραύλου από πλοίο, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται αν συνδέεται άμεσα με την επιχείρηση στη Νιγηρία.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Νιγηρίας ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι η χώρα «συνεχίζει να συνεργάζεται στενά με διεθνείς εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, για την αντιμετώπιση της επίμονης απειλής του τρομοκρατικού και βίαιου εξτρεμισμού».
Οι επιθέσεις στη Νιγηρία αποτελούν τη δεύτερη μεγάλη αμερικανική στρατιωτική επιχείρηση κατά του Iσλαμικού κράτους μέσα σε λίγες εβδομάδες, μετά τη «μαζική επίθεση» στη Συρία, όπου, σύμφωνα με το Centcom, χτυπήθηκαν περισσότεροι από 70 στόχοι σε αντίποινα για τη δολοφονία τριών Αμερικανών στρατιωτών.
Παρά την κατάρρευση του «χαλιφάτου» του ISIS στο Ιράκ και τη Συρία το 2017, η οργάνωση παραμένει ενεργή μέσω αποκεντρωμένων «θυγατρικών» σε περιοχές της Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας. Ο ΟΗΕ εκτιμά ότι διαθέτει περίπου 10.000 μαχητές παγκοσμίως.