Στο πρόβλημα που υπάρχει στη διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, εστιάζει την προσοχή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Το πρόβλημα γίνεται πιο πιεστικό την εποχή της τεχνητής νοημοσύνης που απαιτεί συγκεκριμένες δεξιότητες των εργαζομένων, συμφωνα με το φθινοπωρινό πακέτο του European Semester για το 2026.
Εκπαίδευση και δεξιότητες που χρειάζεται η αγορά εργασίας
Για πρώτη φορά, η Επιτροπή διατυπώνει στο πλαίσιο του Semester, το οποίο αφορά στις οικονομικές πολιτικές των κρατών-μελών, συστάσεις για το ανθρώπινο κεφάλαιο, εστιάζοντας στην εκπαίδευση και τις δεξιότητες που χρειάζεται η αγορά εργασίας.
Ο λόγος είναι ότι οι ελλείψεις κρίσιμων δεξιοτήτων είναι ένας βασικός λόγος που η παραγωγικότητα στην ΕΕ μένει στάσιμη, ενώ στις ΗΠΑ αυξάνεται σταθερά χάρη στην ταχύτατη ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών. Και η υστέρηση της Ευρώπης στην παραγωγικότητα αντανακλάται σε υστέρηση ανταγωνιστικότητας και ανάπτυξης.
Υπολογίζεται ότι το 2027 θα χρειάζονται 7 εκατομμύρια εργαζόμενοι για να εφαρμόζουν μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν βασικές γνώσεις για να αποκτήσουν αυτή τη δεξιότητα.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε τη θέσπιση Παρατηρητηρίου Δεξιοτήτων, το οποίο θα συγκεντρώνει τα στοιχεία για τις ελλείψεις που υπάρχουν σε διάφορες ειδικότητες. Επίσης, ανακοίνωσε ότι προχωρά στη σύσταση Επιτροπής Υψηλού Επιπέδου που θα αποτελείται από εκπροσώπους επιχειρήσεων και εκπαιδευτικών φορέων, ώστε να υπάρχει έγκαιρη ενημέρωση για το πού υπάρχουν τα πιο επείγοντα κενά.
Από την πλευρά τους, τα κράτη-μέλη θα πρέπει να λάβουν τέσσερα μέτρα:
1) Να αντιστρέψουν την τάση μείωσης των παιδιών με βασική δεξιότητα στα μαθηματικά, χωρίς την οποία δεν θα έχουν και δεξιότητες στην τεχνητή νοημοσύνη.
2) Ανάπτυξη των STEM (αρκτικόλεξο των Science, Technology, Engineering, Mathematics), τα οποία θα πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
3) Να επενδύσουν από κοινού με επιχειρήσεις στην εκπαίδευση καθώς πρόκειται για επενδύσεις που αποφέρουν κέρδη στην κοινωνία, τις εταιρείες και τους πολίτες.
4) Να καλύπτουν πραγματικές ανάγκες.
Οι συστάσεις αυτές θα συζητηθούν τον Μάρτιο στο ανώτατο πολιτικό όργανο, το Συμβούλιο Εκπαίδευσης, με στόχο να τεθούν και στο Συμβούλιο Κορυφής της ΕΕ τον ίδιο μήνα.
Αφού εγκριθούν από το Συμβούλιο Εκπαίδευσης, οι συστάσεις θα αποτελέσουν μέρος των συζητήσεων της Κομισιόν με τα κράτη-μέλη για την προετοιμασία του Εαρινού Πακέτου για το Semester και τις σχετικές συστάσεις.
Το Semester 2026 έχει μεγάλη σημασία για τον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ (Multiannual Financial Framework, MFF) καθώς οι συστάσεις που θα γίνουν προς τα κράτη-μέλη θα αποτελέσουν τη βάση των εθνικών σχεδίων τους. «Συνεπώς, οι συστάσεις για το ανθρώπινο κεφάλαιο είναι ουσιαστικής σημασίας για να διασφαλίσουμε ότι οι πολιτικές για την εκπαίδευση και τις δεξιότητες θα παίξουν επίσης κεντρικό ρόλο στις συζητήσεις για τον επόμενο MFF», δήλωσε η αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Ροξάνα Μινζάτου.
Αναφερόμενη στην έκθεση για την απασχόληση (Joint Employment Report), η αντιπρόεδρος είπε ότι έδειξε πως υπάρχει πρόβλημα με την ποιότητα των θέσεων εργασίας στην ΕΕ καθώς ένας στους πέντε εργαζόμενους είναι χαμηλά αμειβόμενος και απασχολείται σε κλάδους που δεν συμβάλλουν στην ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Επιπλέον, περίπου 50 εκατομμύρια άτομα παραμένουν εκτός της αγοράς εργασίας - κυρίως γυναίκες, μετανάστες και νέοι.
ΑΠΕ-ΜΠΕ