Στα «κόκκινα» είναι η Μ. Ανατολή μετά από την επίθεση των ΗΠΑ στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ενώ η Τεχεράνη έχει δεσμευτεί να απαντήσει.
Ο πλανήτης βρίσκεται σε κατάσταση αυξημένης ανησυχίας μετά την εκτεταμένη επίθεση των Ηνωμένων Πολιτειών στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, με επίκεντρο το υπόγειο συγκρότημα στο Φορντό.
Οι αμερικανικές μεγαβόμβες προκάλεσαν σοβαρές ζημιές, ορατές ακόμα και από δορυφόρους, οδηγώντας την Τεχεράνη σε σκληρές απειλές για αντίποινα, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι «τους πήραμε την βόμβα από τα χέρια».
Ιράν και Ισραήλ υπό τον φόντο της εμπλοκής των ΗΠΑ
Το Ιράν απάντησε με πυραυλικές επιθέσεις κατά του Ισραήλ, προκαλώντας δεκάδες τραυματισμούς και καταστροφές στο Τελ Αβίβ. Οι ΗΠΑ ενίσχυσαν τα μέτρα ασφαλείας στο εσωτερικό και συνέστησαν αποχώρηση του διπλωματικού προσωπικού από τον Λίβανο, ενώ εκφράζονται φόβοι για τρομοκρατικές ή κυβερνοεπιθέσεις από το Ιράν.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν Αμπάς Αραγτσί, ξεκαθάρισε ότι δεν θα υπάρξει επιστροφή στη διπλωματία χωρίς απάντηση. Ο σύμβουλος του Αγιατολάχ Χαμενεΐ προανήγγειλε περισσότερες «εκπλήξεις» στους εχθρούς της Τεχεράνης, μετέδωσε το Reuters.
Το ιρανικό κοινοβούλιο σε μια τελευταία ανησυχητική εξέλιξη ενέκρινε το ενδεχόμενο κλεισίματος των Στενών του Ορμούζ, εξέλιξη που θα μπορούσε να προκαλέσει πετρελαϊκή κρίση και ευρύτερη σύγκρουση.
«Εντυπωσιακή» επιχείρηση αλλά άγνωστο το μέγεθος της επιτυχίας
Ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε την επίθεση «εντυπωσιακή στρατιωτική επιτυχία», με τους Αμερικανούς να επιμένουν ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει υποστεί σημαντικό πλήγμα. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις για το μέγεθος της καταστροφής παραμένουν ασαφείς, ενώ ο ΙΑΕΑ (Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας) δεν διαπίστωσε διαρροή ακτινοβολίας.
To Politico σε δημοσίευμά του επισήμανε ότι οι ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ, δήλωσε ότι οι πρόσφατες αεροπορικές επιθέσεις σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις προκάλεσαν «σοβαρότατες ζημιές», όμως είναι νωρίς για πλήρη αξιολόγηση. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η επιχείρηση «Midnight Hammer» δεν στοχεύει στην ανατροπή του καθεστώτος στην Τεχεράνη, αλλά στη μείωση των πυρηνικών δυνατοτήτων του Ιράν.
Η επιχείρηση περιλάμβανε μαζικές αεροπορικές επιδρομές με B-2 Spirit και υποβρύχια με πυραύλους, και χρησιμοποίησε για πρώτη φορά την υπερ-βόμβα GBU-57 κατά του υπόγειου εργοστασίου στο Φορντό. Παρά τους ισχυρισμούς του προέδρου Τραμπ περί «ολοκληρωτικής καταστροφής», ο στρατηγός Νταν Κέιν σε συνέντευξη Τύπου τόνισε ότι απαιτείται χρόνος για να διαπιστωθεί αν το Ιράν διατηρεί πλέον πυρηνικές δυνατότητες.
Τα επόμενα κρίσιμα βήματα -Η μπάλα στο γήπεδο του Ιράν
Εντωμεταξύ όπως επισημαίνει το Politico, το Πεντάγωνο επιχειρεί να περιορίσει τις εντυπώσεις περί κλιμάκωσης, διαβεβαιώνοντας ότι η επιχείρηση ήταν στοχευμένη και δεν προβλέπονται περαιτέρω ενέργειες. Το ίδιο επισήμανε και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάρκο Ρούμπιο. Ωστόσο, παραμένει ο φόβος ιρανικών αντιποίνων στην περιοχή, όπου βρίσκονται δεκάδες χιλιάδες Αμερικανοί στρατιώτες.
Ο Κέιν δεν διευκρίνισε ποια πρόσθετα μέτρα λαμβάνει η κυβέρνηση για την προστασία του στρατιωτικού προσωπικού, αλλά δήλωσε ότι η Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ έχει «αυξήσει τα μέτρα προστασίας των δυνάμεων», ιδίως στο Ιράκ, τη Συρία και τον Περσικό Κόλπο. «Οι δυνάμεις μας παραμένουν σε υψηλή επιφυλακή και είναι πλήρως προετοιμασμένες για να ανταποκριθούν σε οποιαδήποτε ιρανικά αντίποινα ή επιθέσεις μέσω ''αντιπροσώπων'', οι οποίες θα ήταν μια απίστευτα κακή επιλογή», είπε. «Θα υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας».
Το NBC, από την πλευρά του, επικαλούμενο δύο αξιωματούχους του Υπουργείου Άμυνας και έναν ανώτερο αξιωματούχο του Λευκού Οίκου, σημείωσε ότι οι επόμενες 48 ώρες είναι ιδιαίτερα κρίσιμες. Δεν είναι σαφές αν τυχόν αντίποινα θα στοχεύσουν τοποθεσίες στο εξωτερικό ή στο εσωτερικό της χώρας, ή και στα δύο, ανέφεραν οι αξιωματούχοι.
Η στρατιωτική επιχείρηση και το Κογκρέσο
Οι Χέγκσεθ και Κέιν και υπογράμμισαν τον άκρως μυστικοπαθή χαρακτήρα της επιχείρησης. Δύο βομβαρδιστικά B-2 κατευθύνθηκαν δυτικά στον Ειρηνικό τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου ως αντιπερισπασμός, είπε ο Κέιν, ενώ τα αεροσκάφη που πραγματοποίησαν το χτύπημα ταξίδευαν στη Μέση Ανατολή από άλλη κατεύθυνση. Ο Κέιν δήλωσε ότι ήταν «ιδιαίτερα υπερήφανος» για την ασφάλεια και τη μυστικότητα γύρω από τα σχέδια, σημειώνοντας ότι ήταν «μεγάλης σημασίας» για τον πρόεδρο.
Ο Χέγκσεθ επιβεβαίωσε ότι το Κογκρέσο ενημερώθηκε αφού ξεκίνησε η επιχείρηση, σύμφωνα με το Νόμο περί Πολεμικών Αρμοδιοτήτων.
Ωστόσο η πολιτική σκηνή στις ΗΠΑ παραμένει διχασμένη ενώ Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές στηρίζουν τη στρατιωτική δράση, προσωπικότητες του κινήματος MAGA και Δημοκρατικοί αντέδρασαν μιλώντας για εμπλοκή σε έναν πόλεμο που «δεν είναι δικός τους», ενώ άλλοι υποστήριξαν ότι η επιχείρηση των ΗΠΑ σε ιρανικό έδαφος συνιστά συμμετοχή σε στρατιωτική σύγκρουση την οποία θα έπρεπε να είχε εγκρίνει πρώτα το κογκρέσο.
Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση του Τραμπ με το μεγαλύτερο ρίσκο στην εξωτερική του πολιτική, τον θέτει αντιμέτωπο με νέες προκλήσεις τόσο στο εσωτερικό των ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό. Ήδη με τις πρώτες του δηλώσεις θέλει να χτίσει το πολιτικό του κεφάλαιο για μια στρατιωτική επιχείρηση που στέφθηκε με επιτυχία ακόμα και αν τον βασικό της στόχο -την καθολική καταστροφή του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος- παραμένει άγνωστο αν τον εκπλήρωσε, ενώ οι γεωπολιτικές συνέπειες της επίθεσης δεν είναι άμεσα ορατές.