Σε έναν 32χρονο με στρατιωτική εκπαίδευση, που λατρεύει την αστρονομία αλλά αποφάσισε να τηρήσει την υπόσχεση που έδωσε στον πατέρα του, φημισμένο αντάρτη των Ταλιμπάν, στηρίζουν τις ελπίδες τους για σωτηρία οι Αφγανοί.
Θυμίζει σκηνικό από ταινία του Χόλιγουντ -ένας ορμητικός νεαρός ηγέτης της αντίστασης επικαλείται τον ηρωικό νεκρό πατέρα του, ενώ δεσμεύεται να προσπαθήσει να ελευθερώσει τη χώρα του, μπροστά σε φαινομενικά αδιανόητες πιθανότητες, ενάντια στις δυνάμεις του σκότους που σαρώνουν την πατρίδα του.
«Είμαι ο γιος του Αχμάντ Σαχ Μασούντ -Η λέξη ''παράδοση'' δεν υπάρχει στο λεξιλόγιό μου»
Κι όμως, αυτή είναι η ζωή του Αχμάντ Μασούντ, του 32χρονου γιου του πιο σεβαστού αντάρτη στην ιστορία ενός έθνους που διαμορφώθηκε από αντάρτες και που στρατολογεί τα στρατεύματά του για μια τελευταία μάχη ενάντια στους Ταλιμπάν.
«Είμαι ο γιος του Αχμάντ Σαχ Μασούντ» είπε στο φίλο του, τον Γάλλο φιλόσοφο Μπερνάρ Ανρί Λεβί, σε τηλεφωνική συνέντευξη. «Η παράδοση δεν είναι μέρος του λεξιλογίου μου. Η αντίσταση άρχισε!».
Ο Μασούντ, απόφοιτος του Σάντχουρστ που σπούδασε επίσης στο King’s College του Λονδίνου, έχει το ψευδώνυμο «Κληρονόμος του Λιονταριού» ή «Λιονταράκι», λόγω του πατέρα του, ενός διάσημου διοικητή των μουτζαχεντίν, γνωστό ως «Λιοντάρι του Πανισίρ», από την περιοχή που κυβέρνησε και υπερασπίστηκε με επιτυχία.
Είκοσι χρόνια μετά το θάνατό του, το πορτρέτο του Αχμάντ Σαχ Μασούντ εξακολουθεί να κοσμεί τοίχους, πινακίδες, ακόμη και τη σημαία της Βόρειας Συμμαχίας που αντιπροσώπευε κάποτε.
Τις τελευταίες εβδομάδες, ο γιος του αλωνίζει στη γραφική αλλά αφιλόξενη περιοχή με τα στενά φαράγγια και τα χιονισμένα βουνά, περίπου 160 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Καμπούλ. Δίπλα του έχει μια πιστή δύναμη στρατιωτών και πιλότων εξοπλισμένων με δεκάδες θωρακισμένα οχήματα και τέσσερα ή πέντε ελικόπτερα.
Η τελευταία πραγματική ελπίδα κατά των Ταλιμπάν
Για πολλούς Αφγανούς, ο Μασούντ και η αντάρτικη δύναμή του -που είναι έντονα αντίθετοι στις μεσαιωνικές αντιλήψεις των Ταλιμπάν- πιστεύεται ότι αντιπροσωπεύουν την τελευταία πραγματική ελπίδα της ελευθερίας της χώρας τους.
«Διαθέτουμε αποθήκες πυρομαχικών και όπλων που έχουν συλλέξει υπομονετικά από την εποχή του πατέρα μου, γιατί ξέραμε ότι αυτή η μέρα μπορεί να έρθει», έγραψε στην «Washington Post» την περασμένη εβδομάδα.
«Υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν, το Αφγανιστάν θα γίνει χωρίς αμφιβολία το σημείο μηδέν της ριζοσπαστικής ισλαμιστικής τρομοκρατίας. Ανεξάρτητα από το τι συμβαίνει, οι μουτζαχεντίν μαχητές μου και εγώ θα υπερασπιστούμε το Πανισίρ ως το τελευταίο προπύργιο της αφγανικής ελευθερίας».
Ποιος ήταν ο Αχμάντ Σαχ Μασούντ, θρυλικός ηγέτης ανταρτών του Αφγανιστάν
Στους υποστηρικτές -μαζί με τους φυσικούς συμμάχους στη Δύση- ο Μασούντ θυμίζει τον αείμνηστο πατέρα του, απόφοιτο του Lycée Esteqlal της Καμπούλ, που ανήκε σε μία από τις λίγες πλούσιες οικογένειες της χώρας του, μιλούσε άπταιστα γαλλικά, αγαπούσε την ποίηση και αναφερόταν συχνά στο σπάσιμο του φαινομενικά ατελείωτου κύκλου πολέμου της πατρίδας του.
Ο Αχμάντ Σαχ Μασούντ είχε ουσιαστικά αποστολή στη ζωή του να μετατρέψει το Αφγανιστάν σε μια σύγχρονη, πολυεθνική δημοκρατία. Τον εμπιστεύτηκε και τον υποστήριξε η MI6, η οποία βοήθησε στον οπλισμό των στρατευμάτων του κατά τη διάρκεια της σοβιετικής κατοχής. Μετά την αποχώρηση των Ρώσων, αντιστάθηκε με επιτυχία στους Ταλιμπάν, διασφαλίζοντας ότι η Πανισίρ θα παραμείνει το μόνο μέρος της χώρας που δεν ήταν υπό τον έλεγχό τους.
Το 2001, η τύχη τον εγκατέλειψε: λίγες ημέρες πριν την 11η Σεπτεμβρίου, δολοφονήθηκε με βόμβα αυτοκτονίας που ήταν κρυμμένη σε ψεύτικη βιντεοκάμερα που μεταφερόταν από πράκτορες της Αλ Κάιντα, οι οποίοι είχαν ταξιδέψει από τις Βρυξέλλες προσποιούμενοι τηλεοπτικούς δημοσιογράφους που ήθελαν να του πάρουν συνέντευξη.
Η πρώτη δημόσια εμφάνιση του Μασούντ τζούνιορ ήρθε μόλις λίγες ημέρες μετά την τραγωδία, όταν σε ηλικία 12 ετών εθεάθη με σκυμμένο κεφάλι, δίπλα στο φέρετρο του πατέρα του, έχοντας μόλις δει το σώμα του στο νεκροτομείο. «Ήταν μια μοναδική μορφή στην αφγανική Ιστορία και δεν νομίζω ότι κανείς μπορεί να είναι σαν αυτόν» είπε αργότερα για τον πατέρα του.
Η ζωή του Αχμάντ Μασούντ -Ήθελε να γίνει αστρονόμος
Το μεγαλύτερο από τα έξι παιδιά (και μοναχογιός) μεταφέρθηκε στη σχετική ασφάλεια του Ιράν, όπου στο Γυμνάσιο ονειρευόταν να γίνει αστρονόμος και ήταν τεράστιος θαυμαστής του Στίβεν Χόκινγκ. Πράγματι, μετά την ηλικία των 18 ετών, ετοιμαζόταν να πάει σε Πανεπιστήμιο στη Δύση, για να σπουδάσει Αστροφυσική, όταν ένας από τους παλιούς συντρόφους του πατέρα του τον επισκέφθηκε και τον ρώτησε: «Πιστεύεις πραγματικά ότι μπορείς να βρεις τη λύση για το Αφγανιστάν στα αστέρια και τους πλανήτες;».
Ο Μασούντ αργότερα είπε σε συνέντευξή του: «Μπορούσα να δω τον πατέρα μου νεκρό επάνω σε εκείνο το μεταλλικό τραπέζι και να θυμηθώ την υπόσχεση που είχα δώσει να αφιερώσω τη ζωή μου για να προσπαθήσω να πετύχω αυτό που ήθελε, ένα ειρηνικό Αφγανιστάν».
Στρατιωτική εκπαίδευση και σπουδές σε Πολιτικές Επιστήμες
Αποφάσισε να ακολουθήσει στρατιωτική εκπαίδευση και αφού απέτυχε να διασφαλίσει μια θέση στο West Point, την κορυφαία ακαδημία των ΗΠΑ, πέρασε έναν χρόνο στη Βασιλική Στρατιωτική Ακαδημία Sandhurst, όπου θεωρήθηκε ένας εξαιρετικός μαθητής.
Το 2012 μετακόμισε στο Λονδίνο για να κάνει τις προπτυχιακές του σπουδές στις Πολιτικές Σπουδές στο King’s College, όπου η τελική διατριβή του είχε τίτλο: «Οι Ταλιμπάν: οργανωμένο εγκληματικό δίκτυο ή θρησκευτικό εθνικιστικό κίνημα;» (Σύντομη απάντηση: Και τα δύο).
Πήρε το μεταπτυχιακό του στη Διεθνή Πολιτική από το City University of London, το 2016, πριν επιστρέψει στο Αφγανιστάν για να ασχοληθεί με την πολιτική, επιδιώκοντας να διαπραγματευθεί ειρηνευτικές συμφωνίες με διάφορες αντιμαχόμενες παρατάξεις υπό διαδοχικές κυβερνήσεις που υποστηρίζονται από τη Δύση.
Μέχρι σήμερα, υποστηρίζει ένα ομοσπονδιακό σύστημα διακυβέρνησης ελβετικού τύπου, όπου διάφορες περιοχές της χώρας ελέγχονται από τις τοπικές διοικήσεις.
«Λατρεύω τρία πράγματα σε αυτό τον κόσμο», είπε κάποτε. «Τα βιβλία, τους κήπους και την αστρονομία που έμαθα, προτού μπω στο Sandhurst, που με ενέπνευσαν τη συνήθεια να κοιτάζω κάθε βράδυ τον ουρανό και τους αστερισμούς του… Δεν με απέκοψαν από την πολιτική δράση. Αλλά κάποιος έπρεπε να πάρει τον πυρσό. Η ελπίδα που ενσάρκωσε ο ένδοξος πατέρας μου δεν θα επέτρεπα να πεθάνει».
Η επιστροφή στην πατρίδα του
Μέχρι το 2019 είχε επιστρέψει στο Πανισίρ και πέρυσι άρχισε να εκδίδει προειδοποιήσεις για το ειρηνευτικό σχέδιο που βρισκόταν υπό διαπραγμάτευση μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ, των Ταλιμπάν και της αφγανικής κυβέρνησης στην Ντόχα του Κατάρ.
Στις 5 Σεπτεμβρίου εκείνου του έτους άρχισε να συγκεντρώνει μια πολεμική δύναμη που ονομάζεται Εθνικό Μέτωπο Αντίστασης του Αφγανιστάν, ενώ παράλληλα τόνισε πως ονειρεύεται την ειρήνη και μια μέρα να γίνει καθηγητής Φυσικής.
Αυτό που βοηθά στην ενίσχυση της στήριξής του είναι το γεγονός ότι τώρα μοιάζει σχεδόν ίδιος με τον αείμνηστο πατέρα του, έχοντας γενειάδα και φορώντας ένα παρόμοιο μπεζ πακόλ, ή αφγανικό μάλλινο καπέλο.
Ο Μασούντ δεν εγκατέλειψε πλήρως την ελπίδα του να διαπραγματευθεί έναν ειρηνευτικό διακανονισμό, υπενθυμίζοντας πως ο πατέρας του ήταν ανοιχτός σε συμφωνίες με τους Ταλιμπάν και κατά καιρούς τους συναντούσε άοπλος, προσευχόταν και περνούσε χρόνο μαζί τους, ανακαλύπτοντας ότι δεν μπορούσε να βρει επαρκή κοινή βάση για την κατάπαυση του πυρός.
Προς το παρόν, η δύναμη του Μασούντ -κανείς δεν ξέρει το μέγεθός της και οι εκτιμώμενοι αριθμοί κυμαίνονται από εκατοντάδες έως χιλιάδες- βρίσκεται σε εκείνη τη μεγάλη, απομακρυσμένη κοιλάδα αρκετών εκατοντάδων χωριών.
Η καλύτερη πιθανότητα επιβίωσής του προέρχεται είτε από την τοπική γεωγραφία -με τείχη βουνών 600 μέτρων και από τις δύο πλευρές, είναι προσβάσιμη μόνο μέσω ενός δρόμου που είναι ιδιαίτερα ευάλωτος σε επιθέσεις ανταρτών- είτε από πιθανή βοήθεια από τη Δύση.
Για τον σκοπό αυτό, είπε στην «Washington Post»: «Χρειαζόμαστε περισσότερα όπλα, περισσότερα πυρομαχικά και περισσότερα εφόδια. Η Αμερική και οι δημοκράτες σύμμαχοί της δεν έχουν μόνο τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας με τους Αφγανούς. Έχουμε μια μακρά Ιστορία, που αποτελείται από κοινά ιδανικά και αγώνες. Υπάρχουν ακόμη πολλά που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε για την ελευθερία. Είστε η μόνη μας ελπίδα».
Ακόμη κι αν αυτή η βοήθεια δεν είναι άμεση, το «Λιονταράκι» έχει υποσχεθεί ότι δεν θα κάνει πίσω.
«Θα παλέψουμε για τη δημοκρατία, θα παλέψουμε για τα δικαιώματα των ανθρώπων, θα παλέψουμε για τα δικαιώματα των γυναικών και θα παλέψουμε για πολλές άλλες αξίες που λατρεύονται και αγαπιούνται» είπε στους άνδρες του σε μια συγκινητική ομιλία που ηχογραφήθηκε την περασμένη εβδομάδα. «Θα σταθούμε στο πλευρό του λαού μας μέχρι τέλους».