Μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του Woody Αllen στην Carole Cadwalladr του Observer που μιλάει για την καινούργια του ταινία, τη σχέση του με το χρόνο και τα παιδιά που απόκτησε με τη Mia Farrow.
Είναι μια υπέροχη ανοιξιάτικη μέρα στη Νέα Υόρκη. Μια μέρα για να περπατήσεις ανέμελα στα πεζοδρόμια της και να νιώσεις ευτυχία στην σκέψη της ύπαρξής σου. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για τον κόσμο του Woody Allen, όπου η κάθε μέρα είναι ίδια με όλες τις άλλες. Μια μέρα για να καθίσει σε ένα σκοτεινό δωμάτιο και να αναλογιστεί την ματαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης και την απουσία νοήματος. Η συνταγή του μηδενισμού του Allen, όπως απεικονίζεται στις ταινίες του, είναι γνωστή –ίσες ποσότητες απελπισίας και λίγη απελπισμένη χαρά –αλλά μπαίνοντας μέσα στο γραφείο του, αναρωτιέμαι αν πρόκειται για κάτι περισσότερο από μια καλλιτεχνική επιλογή. Αν πολύ απλά η φυσιολογία του διαφέρει από αυτή του υπόλοιπου κόσμου.
Ο λόγος αυτής της συνέντευξης είναι η κυκλοφορία του You Will Meet a Tall Dark Stranger, το τέταρτο φιλμ που ο Allen γύρισε στο Λονδίνο και πιθανώς το καλύτερό του μέχρι τώρα. Σε αυτό, ο Alfie που τον υποδύεται ο Anthony Hopkins, εγκαταλείπει τη γυναίκα του, Helena, «γιατί γέρασε και δεν ήμουν προετοιμασμένος να το αποδεχτώ» και φεύγει με μια νεαρή πόρνη.
Όλα τα θέματα της Αλλενικής απελπισίας είναι παρόντα. Αυτό το αίσθημα ότι η ζωή είναι τυραννική, δυσάρεστη και σκληρή, όπως εξηγεί και ο Alvy Singer στην αρχή του Annie Hall. Ότι η ζωή είναι μικρή. Ότι ο θάνατος κυριαρχεί στη ζωή. Και ότι τίποτα ποτέ δεν λειτουργεί.
Θα μπορούσατε να κάνετε αυτήν ταινία αν ήσασταν νεότερος;
Όχι, δεν την είχα σκεφτεί όταν ήμουνα νεότερος. Χρειάστηκαν χρόνια αυταπάτης, αυτή είναι η πραγματικότητα… Από την άλλη πάντοτε πίστευα ότι η πλάνη λειτουργεί, ότι κάνει εξαιρετική δουλειά. Θεωρώ ότι οι άνθρωποι με θρησκευτική πίστη, είναι πολύ πιο ευτυχισμένοι από αυτούς που δεν πιστεύουν. Το πρόβλημα με την πίστη είναι ότι δεν μπορείς απλά να την υιοθετήσεις, πρέπει να σου έρθει με φυσικό τρόπο.
Στο σύμπαν του Woody Allen, δεν υπάρχει λογική εξήγηση γιατί κάποια πράγματα συμβαίνουν, ενώ άλλα δεν συμβαίνουν. Η αθεΐα του δεν του επιτρέπει τέτοιου είδους αυταπάτες. Αλλά πώς αντιμετωπίζει το θέμα της ηλικίας;
Μήπως κι εσείς σαν τον Alfie, αρνείστε να ακούσετε ότι είστε μεγάλος;
Όντως, το αρνούμαι. Πιστεύω ότι η διάσπαση της προσοχής είναι ο μόνος τρόπος για να βγει η ζωή. Και μπορείς να την πετύχεις με ένα σωρό διαφορετικούς τρόπους: ανοίγοντας την τηλεόραση για να δεις ποιος θα κερδίσει έναν ηλίθιο ποδοσφαιρικό αγώνα, πηγαίνοντας στον κινηματογράφο, ακούγοντας μουσική. Αυτά είναι κόλπα που κι εγώ έχω κάνει όπως και πολλοί άλλοι άνθρωποι. Δημιουργείς προβλήματα στη ζωή σου και οι άλλοι πιστεύουν ότι είσαι ανόητα αυτοκαταστροφικός. Αλλά τα δημιουργείς γιατί δεν είναι θανάσιμα προβλήματα. Είναι προβλήματα που μπορούν να λυθούν, μπορεί και να μην λυθούν και μπορεί και είναι και λίγο επώδυνα, αλλά δεν θα σου κοστίσουν τη ζωή σου.
Προβλήματα, όπως το να ερωτευτεί τη Soon-Yi Previn, τη θετή κόρη της συντρόφου του, της Mia Farrow, και την αδερφή των τριών παιδιών του –δύο εκ των οποίων ήταν υιοθετημένα και το ένα βιολογικό. Συνέβη πριν από δύο δεκαετίες σχεδόν και ήταν το μεγαλύτερο σκάνδαλο της εποχής με την Farrow να τον κατηγορεί ότι κακοποίησε σεξουαλικά και την άλλη κόρη. Παρά το γεγονός ότι ο Allen και η Soon-Yi είναι πλέον παντρεμένοι και έχουν υιοθετήσει δύο κόρες, ο θόρυβος δεν έχει ακόμα κοπάσει. Η Soon-Yi που είναι κατά 35 χρόνια νεότερη του Allen δεν έχει καμία σχέση με την Farrow. Ο Allen δεν έχει καμία επαφή με τα άλλα παιδιά του. Διαβάζοντας παλιότερές του συνεντεύξεις, δεν υπάρχει καμία αναφορά στην Dylan, την θετή του κόρη (που πλέον αυτοαποκαλείται Malone) ή στον θετό του γιο, Moshe (που άλλαξε το όνομά του σε Moses), αλλά ούτε και στον βιολογικό του γιο με την Farrow, τον Satchel (που είναι πλέον οικολόγος ακτιβιστής και άλλαξε και αυτός το όνομά του σε Ronan Seamus Farrow).
Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι ότι στη δουλειά σας δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου αναφορές σε παιδιά. Αναρωτιόμουνα ποια είναι η σχέση αυτού με τη ζωή σας;
Ποτέ δεν υπήρχαν παιδιά στις ταινίες μου. Τα παιδιά δεν μ’ ενδιέφεραν –δεν είναι ότι τα αντιπαθούσα, απλά δεν είχα κάποιες ιδιαίτερες σκέψεις γι’ αυτά. Αν η πρώτη σύζυγός μου όταν ήμουνα νέος, είχε θελήσει να κάνει 10 παιδιά μαζί μου, δεν θα είχα πρόβλημα. Αν δεν ήθελε καθόλου παιδιά και πάλι θα ήμουν εντάξει. Θυμάμαι πως όταν έκανα το Manhattan, στο τέλος της ταινίας είχα μια λίστα των πραγμάτων που προσέδιδαν αξία στην ζωή. Τότε έλαβα ένα γράμμα από μια κυρία που μου έλεγε: «Δεν αναφέρατε το παιδί σας!». Στην ταινία είχα ένα μικρό αγόρι με την Meryl Streep. Είχα αναφέρει τον Marlon Brando και τον Louis Armstrong, οπότε σκέφτηκα ότι δεν έτρεχε και τίποτα που ξέχασα το παιδί μου. Έπρεπε να περάσει μια δεκαετία και να αποκτήσω παιδιά για να συνειδητοποιήσω ότι κάποιος που είχε παιδί, φυσικά και θα το ανέφερε. Οπότε, τα παιδιά είναι πολύ σημαντικά για μένα. Προσθέτουν μια απίστευτη διάσταση στη ζωή σου. Ωστόσο, συνειδητοποιώ ότι η φύση είναι πάντα η φύση στην πιο σκληρή μορφή της. Αφοσιώνεσαι στα παιδιά σου, είναι μονόδρομος, είναι μια σχέση απεριόριστης αγάπης ανεξάρτητα από το τι μπορεί να συμβεί και όταν μεγαλώνουν και ανεξαρτητοποιούνται, γίνεσαι λίγο ενοχλητικός.
Ποια είναι η σχέση σας με τα παιδιά που αποκτήσατε με την Mia Farrow;
Με εκείνα τα παιδιά; Δεν μιλάμε. Μιλάω μόνο με τα δικά μου παιδιά.
Υπάρχει περίπτωση να ξεπεραστεί αυτό;
Σίγουρα όχι. Ήταν λυπηρό. Και η απόφαση του δικαστηρίου ήταν πολύ κακή και όχι και πολύ συμφέρουσα για τα παιδιά. Αλλά, ανακάλυψα ότι τα δικαστήρια δεν ενδιαφέρονται ιδιαίτερα να προστατεύσουν τα παιδιά. Η δουλειά τους είναι να προστατεύσουν τα συμφέροντα τους.
Δεν σας θυμώνει αυτό;
Δεν έχω άλλη επιλογή. Υπάρχουν πράγματα στη ζωή που είναι φρικτά, αλλά τα ξεπερνάς. Προχωράς. Δεν υπάρχει κάτι άλλο που να μπορείς να κάνεις. Κάνεις ό,τι περνά από το χέρι σου νομικά. Ξόδεψα μια περιουσία προσπαθώντας και προσπάθησα για χρόνια, αλλά αυτή ήταν η απόφαση. Κάποια στιγμή συνειδητοποιείς ότι έχασες και δεν υπάρχει κάτι άλλο για να κάνεις. Τώρα, είμαι παντρεμένος εδώ και 14 χρόνια και μεγαλώνω τα παιδιά μου και όλα είναι καλά. Το έχω ξεπεράσει.