Η επιλογή των κατάλληλων για την πράσινη μετάβαση ενεργειακών έργων που θα χρηματοδοτήσει η ΕΕ με προεξάχουσες τις υποδομές υδρογόνου, πέρασε και από το Ευρωκοινοβούλιο, ενώ απασχόλησε η ενεργειακή κατάσταση στην Κύπρο και τη Μάλτα.
Η νομοθεσία, η οποία συμφωνήθηκε με το Συμβούλιο τον Δεκέμβριο του 2021, καθορίζει τα κριτήρια και τη μεθοδολογία επιλογής ενεργειακών έργων κοινού ενδιαφέροντος (ΕΚΕ), όπως για παράδειγμα γραμμές μεταφοράς υψηλής τάσης, αγωγοί, εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας και έξυπνα δίκτυα. Τα έργα αυτά θα επωφεληθούν από γρήγορες διοικητικές διαδικασίες και θα είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ενωση.
Προώθηση του υδρογόνου και σταδιακή κατάργηση του φυσικού αερίου
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, οι ευρωβουλευτές υποστήριξαν τη συμπερίληψη στο πρόγραμμα χρηματοδότησης έργων που σχετίζονται με την ανάπτυξη υποδομών υδρογόνου και τη δέσμευση και αποθήκευση διοξειδίου του άνθρακα.
Προς το παρόν, το υδρογόνο παίζει ελάσσονα ρόλο στον συνολικό ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ. Εξακολουθούν να υφίστανται προκλήσεις ως προς την ανταγωνιστικότητα του κόστους, την κλίμακα παραγωγής, τις ανάγκες σε υποδομές και την ασφάλεια. Ωστόσο, στο μέλλον, το υδρογόνο αναμένεται να επιτρέψει την ανάπτυξη μεταφορών, θέρμανσης και βιομηχανικών διαδικασιών απαλλαγμένων από εκπομπές αερίων, καθώς και την εποχιακή αποθήκευση ενέργειας.
Επιλέξιμα έργα και ενεργειακή ασφάλεια
Τα επιλέξιμα έργα θα πρέπει να προωθούν την ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής αγοράς και να ενισχύουν την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού ενώ θα πρέπει να συμβάλλουν στην αποδέσμευση των κρατών-μελών από τη χρήση στερεών ορυκτών καυσίμων, όπως είναι ο άνθρακας, ο λιγνίτης, η τύρφη και ο πετρελαιούχος σχιστόλιθος.
Επίσης, οι ευρωβουλευτές εξασφάλισαν τη χρηματοδότηση έργων αναπροσαρμογής υφιστάμενων υποδομών φυσικού αερίου για τη μεταφορά ή την αποθήκευση υδρογόνου κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου. Τα έργα που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία θα είναι επιλέξιμα για τη λήψη ευρωπαϊκής χρηματοδότησης έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2027.
Τερματισμός της ενεργειακής απομόνωσης Κύπρου και Μάλτας
Όσα έργα βασίζονται στο φυσικό αέριο δεν θα είναι πλέον επιλέξιμα για χρηματοδότηση μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων. Ωστόσο, μια προσωρινή παρέκκλιση θα επιτραπεί στην Κύπρο και τη Μάλτα, ώστε να διατηρήσουν ένα χρηματοδοτούμενο έργο φυσικού αερίου η καθεμία, το οποίο θα μπορέσει στη συνέχεια να αποτελέσει τη βάση για μετάβαση στο υδρογόνο. Τα έργα θα χρηματοδοτούνται από την ΕΕ με σκοπό τη σύνδεση των δύο κρατών μελών με το ευρωπαϊκό δίκτυο και θα λειτουργούν υπό αυστηρούς όρους.
«Η ΕΕ έχει κάνει σοβαρά λάθη κατά την αξιολόγηση των αναγκών της»
«Η σημερινή τραγική πραγματικότητα πολέμου στην Ευρώπη και το δραματικά χαμηλό επίπεδο της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας αποδεικνύουν ότι, εδώ και χρόνια, η ΕΕ έχει κάνει σοβαρά λάθη κατά την αξιολόγηση των αναγκών της, μεταξύ άλλων όσον αφορά στις διευρωπαϊκές ενεργειακές υποδομές», δήλωσε ο αρμόδιος ευρωβουλευτής Zdzisław Krasnodębski (ΕΣΜ, Πολωνία).
Με τη νέα νομοθεσία, «δεν βελτιώνουμε μόνο τη διαδικασία σχεδιασμού των υποδομών, αλλά πιέζουμε και για νέους τύπους έργων κοινού ενδιαφέροντος, σύμφωνα με τους κλιματικούς στόχους. Το αναθεωρημένο πλαίσιο ΔΕΔ-Ε θα ενθαρρύνει τις επενδύσεις σε δίκτυα υδρογόνου και CO2, καθώς και την ανάπτυξη υπεράκτιων δικτύων», πρόσθεσε.
Το κείμενο εγκρίθηκε από το Ευρωκοινοβούλιο με 410 ψήφους υπέρ, 146 κατά και 72 αποχές. Τώρα θα πρέπει να εγκριθεί επίσημα από το Συμβούλιο προτού δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ, οπότε και θα τεθεί σε ισχύ.