Η σεληνιακή σκόνη είναι λιγότερο επιβλαβής για τα ανθρώπινα κύτταρα των πνευμόνων και σημαντικά λιγότερο τοξική από την κοινή ατμοσφαιρική ρύπανση στη Γη.
Νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Σίδνεϊ διαπιστώνει τα παραπάνω, καθώς η NASA ετοιμάζεται να στείλει αστροναύτες πίσω στο φεγγάρι για πρώτη φορά έπειτα από περισσότερα από 50 χρόνια.
Μελέτη για ατμοσφαιρικη ρύπανση
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Life Sciences in Space Research», παρέχει καθησυχαστικά δεδομένα για τις επερχόμενες αποστολές Artemis, οι οποίες στοχεύουν στην εγκαθίδρυση μακροχρόνιας ανθρώπινης παρουσίας και μιας βάσης στο φεγγάρι. Οι ερευνητές διερεύνησαν στο εργαστήριο τις επιπτώσεις των προσομοιωτών σεληνιακής σκόνης στα ανθρώπινα κύτταρα των πνευμόνων και συνέκριναν τις επιπτώσεις με εκείνες των αιωρούμενων σωματιδίων που συλλέχθηκαν από έναν πολυσύχναστο δρόμο στο Σίδνεϊ.
Η έρευνα επικεντρώθηκε σε λεπτά σωματίδια σκόνης (≤2,5 μικρόμετρα), τα οποία παρακάμπτουν τις φυσικές άμυνες του σώματος και διεισδύουν βαθιά στις κατώτερες αεροφόρους οδούς των πνευμόνων. Η μελέτη χρησιμοποίησε δύο διαφορετικούς τύπους πνευμονικών κυττάρων, που αντιπροσωπεύουν τις ανώτερες (βρογχικές) και κατώτερες (κυψελιδικές) περιοχές του πνεύμονα.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, ενώ η σεληνιακή σκόνη μπορεί να λειτουργήσει ως φυσικός ερεθιστικός παράγοντας, ωστόσο δεν προκάλεσε τη σοβαρή κυτταρική βλάβη ή φλεγμονή που παρατηρήθηκε από την αστική σκόνη της Γης.
Στις αποστολές Apollo, όπου τα μέλη του πληρώματος αντιμετώπισαν αναπνευστικά προβλήματα, η κύρια οδός έκθεσης συνέβη έπειτα από δραστηριότητα έξω από το διαστημόπλοιο. «Όταν οι αστροναύτες ξαναμπήκαν στη μονάδα προσγείωσης, η λεπτή σκόνη που είχε προσκολληθεί στις διαστημικές τους στολές αιωρήθηκε στην καμπίνα και στη συνέχεια εισπνεύστηκε, οδηγώντας σε αναπνευστικά προβλήματα, φτέρνισμα και ερεθισμό των ματιών», εξηγεί η επικεφαλής ερευνήτρια και υποψήφια διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας του Σίδνεϊ, Μικαέλα Σμιθ.
Τα ευρήματα της έρευνας υποδεικνύουν ότι «ενώ η σεληνιακή σκόνη μπορεί να προκαλέσει κάποιο άμεσο ερεθισμό στις αεροφόρους οδούς, δεν φαίνεται να αποτελεί κίνδυνο για χρόνιες, μακροχρόνιες ασθένειες όπως η πυριτίαση, η οποία προκαλείται από υλικά όπως η σκόνη πυριτίου».
Ενώ τα ευρήματα μειώνουν έναν κρίσιμο παράγοντα κινδύνου, η NASA εξακολουθεί να λαμβάνει σοβαρά υπόψη την απειλή της έκθεσης σε σκόνη. Η Μικαέλα Σμιθ, η οποία πρόσφατα επισκέφθηκε το Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον της NASA στο Χιούστον, περιγράφει για τις νέες μηχανολογικές λύσεις που σχεδιάζονται: «Αυτό που σχεδιάζουν τώρα είναι οι στολές να είναι συνδεδεμένες στο εξωτερικό του ρόβερ. Ο αστροναύτης θα ανεβαίνει και θα κατεβαίνει από το εσωτερικό και η στολή δεν θα μπαίνει ποτέ μέσα, γεγονός που εμποδίζει την σκονισμένη στολή να μολύνει το εσωτερικό περιβάλλον της καμπίνας».
Σ.Σ. Επισυνάπτεται εικόνα από μικροσκόπιο που αποτυπώνει δείγμα προσομοίωσης σεληνιακής σκόνης. CREDIT: MICHAELA B. SMITH