Αν και πολλές φορές τις θεωρούμε το ίδιο, ειδικά όταν μας προκαλούν φόβο, οι μέλισσες και οι σφήκες διαφέρουν τόσο στην εμφάνιση όσο και στη συμπεριφορά τους. Με λίγη παρατήρηση, μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε ποιο έντομο έχουμε μπροστά μας.
Η βασικότερη διαφορά μεταξύ των δύο εντόμων εντοπίζεται στο σώμα. Η μέλισσα έχει πιο στρογγυλεμένο και τριχωτό σώμα, ενώ η σφήκα είναι πιο λεπτή, με έντονη «μέση» και πιο έντονα κίτρινα και μαύρα χρώματα.
Τέλος οι σφήκες στο τραπέζι: Ένα φυτό βοηθά
Όταν μιλάμε για μέλισσες, αναφερόμαστε σε μια μεγάλη ομάδα εντόμων που περιλαμβάνει πάνω από 20.000 είδη. Από την άλλη, οι σφήκες δεν αποτελούν μια «φυσική» κατηγορία, αλλά μια πιο γενική ομάδα, που περιλαμβάνει διάφορα έντομα, ακόμα και τις ίδιες τις μέλισσες και τα μυρμήγκια, αφού όλα προέρχονται από κοινούς προγόνους που έμοιαζαν με σφήκες.
Στην καθημερινή γλώσσα όμως, όταν λέμε «μέλισσα», συνήθως εννοούμε τα είδη της οικογένειας «Apidae». Αυτή η οικογένεια περιλαμβάνει περίπου 5.700 είδη, ανάμεσά τους και τις πιο γνωστές «κοινωνικές μέλισσες», δηλαδή αυτές που ζουν σε αποικίες μέσα σε κυψέλες.
Διαφορά και στην τροφή
Οι μέλισσες είναι αποκλειστικά φυτοφάγες, τρέφονται με νέκταρ και γύρη, σε αντίθεση με τις σφήκες, οι οποίες είναι παμφάγες. Κυνηγούν άλλα έντομα, αλλά δεν διστάζουν να τραφούν και με κρέας ή ψάρι, γι’ αυτό συχνά εμφανίζονται στα... τραπέζια μας.
Το τσίμπημα και πώς να το αποφύγετε
Μια ακόμα σημαντική διαφορά εντοπίζεται στο τσίμπημα. Η μέλισσα, όταν τσιμπήσει άνθρωπο, αφήνει το κεντρί της στο δέρμα και πεθαίνει, καθώς το κεντρί της είναι αγκιστρωτό και αποκολλάται μαζί με μέρος των εσωτερικών της οργάνων. Οι σφήκες, ωστόσο, έχουν λείο κεντρί, το οποίο τους επιτρέπει να μας τσιμπήσουν πολλές φορές χωρίς να υποστούν ζημιά.
Ωστόσο και τα δύο έντομα μπορούν να γίνουν επιθετικά, εάν αισθανθούν απειλή.
Αν μία μέλισσα ή σφήκα αρχίσει να πετάει γύρω σας, παραμείνετε ήρεμοι και μην κάνετε απότομες κινήσεις. Ποτέ μην προσπαθείτε να τις σκοτώσετε, εκπέμπουν φερομόνες συναγερμού, προειδοποιώντας τα υπόλοιπα μέλη της αποικίας τους. Επίσης, αποφύγετε τα έντονα αρώματα και τα ζωηρά χρώματα, που τις προσελκύουν.
Το χρώμα τους δεν είναι τυχαίο
Οι μαύρες και κίτρινες ρίγες τους δεν είναι τυχαίες. Είναι μία φυσική «προειδοποίηση», που δείχνει ότι αυτά τα έντομα μπορεί να τσιμπήσουν ή να γίνουν επικίνδυνα. Γι’ αυτό και παρόμοια χρώματα βλέπουμε και σε σήματα κινδύνου παγκοσμίως.