Συνολικά 26 Κράτη-Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πέντε χώρες σε προενταξιακό καθεστώς καθώς και η Ελβετία συμμετέχουν στη φετινή καμπάνια #PlantHealth4Life.
Η καμπάνια πραγματοποιείται για τρίτη συνεχόμενη χρονιά και λαμβάνει μέρος και η Ελλάδα.
Στόχος της καμπάνιας για τα φυτα
Στην Ελλάδα υπεύθυνος φορέας είναι η Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που αποτελεί και την Εθνική Αρχή Προστασίας Φυτών (National Plant Protection Organization, NPPO) της χώρας μας.
Στόχος της καμπάνιας όπως είπε ο γενικός γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων του ΥΠΑΑΤ Σπύρος Πρωτοψάλτης, μιλώντας στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων είναι «να θυμίσει σε όλους μας πόσο σημαντικά είναι τα φυτά για τη ζωή, την υγεία και το περιβάλλον. Θέλουμε να ενημερώσουμε τους πολίτες για τους κινδύνους από ασθένειες και επιβλαβείς οργανισμούς, αλλά και να δείξουμε ότι με απλές καθημερινές πρακτικές μπορούμε όλοι να συμβάλουμε στην προστασία τους».
Κατά την επίσκεψή του στον δικτυακό τόπο της εκστρατείας (https://www.efsa.europa.eu/grEL/plh4l) ο πολίτης έχει τη δυνατότητα να μάθει μεταξύ άλλων ότι η υγεία των φυτών είναι ζωτικής σημασίας για την επισιτιστική ασφάλεια, την προστασία της βιοποικιλότητας, την ανθεκτικότητα στην κλιματική κρίση και την οικονομία, ότι απειλείται από οργανισμούς καραντίνας που μπορεί να ταξιδέψουν μαζί μας, στις αποσκευές ή τα εμπορεύματα, και να πλήξουν σοβαρά τις καλλιέργειες και τη φύση αλλά και ότι η προστασία των φυτών είναι ευθύνη όλων μας, για παράδειγμα να μην μεταφέρουμε φυτά ή σπόρους ή καρπούς από άλλες χώρες χωρίς έλεγχο.
Η καμπάνια φέτος, αν και αφορά όλους τους Ευρωπαίους πολίτες, έχει ως στόχο τρεις ομάδες:
- Τους ταξιδιώτες, που συχνά μεταφέρουν -χωρίς να το γνωρίζουν- φυτά ή σπόρους από τα ταξίδια τους, διευκολύνοντας τη διασπορά επιβλαβών οργανισμών.
- Τους ερασιτέχνες καλλιεργητές και κηπουρούς, οι οποίοι φροντίζουν φυτά σε κήπους και μπαλκόνια και έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία για την υγεία τους.
- Τους γονείς, που ενδιαφέρονται για την ποιότητα των τροφίμων που καταναλώνουν τα παιδιά τους και θέλουν να μεταδώσουν αξίες προστασίας του περιβάλλοντος στις νέες γενιές.
Κοινός παρονομαστής είναι ότι οι συμπεριφορές αυτών των ομάδων επηρεάζουν σημαντικά την εξάπλωση ή τον περιορισμό των εχθρών και ασθενειών που απειλούν τα φυτά.
«Η υγεία των φυτών αφορά όλους μας, όχι μόνο τους γεωπόνους και τους παραγωγούς. Επηρεάζει την επισιτιστική ασφάλεια, την οικονομία, το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής και ακόμη και τον τουρισμό», σημείωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Πρωτοψάλτης.
Συγκεκριμένα στη διατροφή, τα υγιή φυτά σημαίνουν περισσότερα και ασφαλέστερα τρόφιμα, στην οικονομία οι προσβολές από ασθένειες μπορούν να προκαλέσουν τεράστιες ζημιές στις καλλιέργειες και στο εισόδημα των παραγωγών, στο περιβάλλον. Η εισαγωγή ξένων οργανισμών απειλεί τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα, στο κλίμα, τα φυτά που είναι υγιή και ανθεκτικά ανταπεξέρχονται καλύτερα στις πιέσεις της κλιματικής αλλαγής. Τέλος, στη ποιότητα ζωής τα φυτά επηρεάζουν τον αέρα που αναπνέουμε, το τοπίο γύρω μας και την ψυχική μας ευεξία.
Τι γίνεται στην Ελλάδα
Όμως ποιοι και πόσοι είναι οι βασικοί κίνδυνοι που απειλούν τα φυτά στη χώρα μας;
Σύμφωνα με τον κ. Πρωτοψάλτη η Ευρωπαϊκή νομοθεσία καταγράφει πάνω από 250 επιβλαβείς οργανισμούς καραντίνας, από τους οποίους οι 20 είναι προτεραιότητας.
Στην Ελλάδα, έχουν ήδη εντοπιστεί και γίνονται οι κατάλληλες ενέργειες για την αντιμετώπισή τους: ή παρακολουθούνται:
- Το έντομο Spodoptera frugiperda, που προσβάλλει καλαμπόκι, βαμβάκι, ρύζι και κηπευτικά.
- Ο ιός Citrus Tristeza Virus, που προκαλεί καταστροφές στα εσπεριδοειδή.
- Ο μύκητας Ceratocystis platani, που έχει ήδη νεκρώσει εκατοντάδες πλατάνια στην Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα.
Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εφαρμόζει συστηματικό πρόγραμμα επιτήρησης και μέτρα για την έγκαιρη ανίχνευση και καταπολέμηση τέτοιων κινδύνων, όπως το βακτήριο Xylella fastidiosa, που ακόμη δεν έχει εμφανιστεί στη χώρα μας, αλλά αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για τις ελιές και άλλες καλλιέργειες, όπως δείχνει η εμπειρία της Ιταλίας και της Ισπανίας.
Κομβικός στην όλη προσπάθεια είναι ο ρόλος της Διεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ. Συγκεκριμένα, μέσω της επιτήρησης της χώρας, των ελέγχων στα σημεία εισόδου και στην εσωτερική αγορά, αλλά και του συντονισμού των επιχειρησιακών σχεδίων όταν εμφανίζεται πρόβλημα επιτυγχάνεται η προστασία του φυτικού κεφαλαίου και της παραγωγής της χώρας. Επίσης, μέσα από ολοκληρωμένες μεθόδους φυτοπροστασίας και γεωργικές προειδοποιήσεις μειώνεται το κόστος και επιτυγχάνεται περιβαλλοντική προστασία, ενώ με ποιοτικό έλεγχο φυτοπροστατευτικών και έλεγχο υπολειμμάτων στα τρόφιμα παράγονται ασφαλή προϊόντα.
«Με λίγα λόγια, θωρακίζουμε την ελληνική γεωργία και προστατεύουμε τον καταναλωτή» καταλήγει ο κ. Πρωτοψάλτης.
ΑΠΕ-ΜΠΕ