Επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Όσλο υποστηρίζουν ότι η μία πλευρά του εσωτερικού της Γης χάνει θερμότητα πολύ πιο γρήγορα από την άλλη πλευρά.
Ειδικότερα, έκαναν μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Geophysical Research Letters, χρησιμοποιώντας υπολογιστικά μοντέλα των τελευταίων 400 εκατομμυρίων ετών για να υπολογίσουν πόσο «μονωμένο» ήταν κάθε ημισφαίριο από τη μάζα της ηπείρου, προκειμένου να συγκρατεί τη θερμότητα στο εσωτερικό της Γης, αντί να την απελευθερώνει.
Η Γη έχει ένα εσωτερικό γεμάτο καυτό υγρό που θερμαίνει ολόκληρο τον πλανήτη από μέσα. Επιπλέον, αυτό περιστρέφεται, δημιουργώντας τόσο τη βαρύτητα όσο και το μαγνητικό πεδίο. Σε εξαιρετικά μακροπρόθεσμο ορίζοντα, αυτό το εσωτερικό θα συνεχίσει να ψύχεται μέχρι η Γη να μοιάζει περισσότερο με τον Άρη.
Ο λόγος που διαχέεται άνισα η θερμότητα στη Γη
Από τη μελέτη προέκυψε ότι η θερμότητα διαχέεται άνισα στο εσωτερικό του πλανήτη, καθώς τμήματα της Γης έχουν μονωθεί από περισσότερη ξηρά, δημιουργώντας κάτι σαν στρώμα θερμός που παγιδεύει τη θερμότητα.
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον τρόπο που η Γη χάνει το μεγαλύτερο μέρος της θερμότητάς της.
«Η θερμική εξέλιξη της Γης ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από τον ρυθμό απώλειας θερμότητας μέσω της ωκεάνιας λιθόσφαιρας», γράφουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Ο μανδύας της Γης μοιάζει με «φούρνο» που τροφοδοτεί έναν διάδρομο. Κάθε μέρα, η επιφάνεια του θαλάσσιου πυθμένα κινείται ελάχιστα και ένας νέος θαλάσσιος πυθμένας γεννιέται από το μάγμα που εκρήγνυται στο ηπειρωτικό όριο, ενώ ο παλιός θαλάσσιος πυθμένας συνθλίβεται και λιώνει κάτω από την υπάρχουσα ηπειρωτική μάζα.
Ο διαχωρισμός της Γης σε δύο ημισφαίρια για τη μελέτη της εσωτερικής θερμότητας
Για να μελετήσουν πώς συμπεριφέρεται η εσωτερική θερμότητα της Γης, οι επιστήμονες δημιούργησαν ένα μοντέλο που χωρίζει τη Γη σε αφρικανικό και ειρηνικό ημισφαίριο, και στη συνέχεια διαιρεί ολόκληρη την επιφάνεια της Γης σε ένα πλέγμα με μισές μοίρες γεωγραφικού πλάτους και μήκους.
Οι επιστήμονες συνδύασαν αρκετά προηγούμενα μοντέλα για πράγματα όπως η ηλικία του θαλάσσιου πυθμένα και οι θέσεις των ηπείρων κατά τα τελευταία 400 εκατομμύρια χρόνια.
Στη συνέχεια, η ομάδα υπολόγισε πόση θερμότητα περιέχει κάθε κυψέλη του πλέγματος κατά τη διάρκεια της μακράς ζωής της. Αυτό άνοιξε τον δρόμο για τον υπολογισμό του συνολικού ρυθμού ψύξης, όπου οι ερευνητές βρήκαν ότι η πλευρά του Ειρηνικού έχει ψυχθεί πολύ πιο γρήγορα.
Ο θαλάσσιος πυθμένας είναι πολύ λεπτότερος από τη μαζική ξηρά, και η θερμοκρασία από το εσωτερικό της Γης «σβήνεται» από τον τεράστιο όγκο του κρύου νερού που βρίσκεται από πάνω του. Σκεφτείτε τον γιγαντιαίο Ειρηνικό Ωκεανό σε σύγκριση με τις απέναντι ηπείρους της Αφρικής, της Ευρώπης και της Ασίας - είναι λογικό ότι η θερμότητα διαφεύγει πιο γρήγορα από τον μεγαλύτερο θαλάσσιο πυθμένα του κόσμου.
Προηγούμενες έρευνες για αυτό το φαινόμενο του θαλάσσιου πυθμένα έφταναν μόνο μέχρι τα 230 εκατομμύρια χρόνια πριν, που σημαίνει ότι το νέο μοντέλο, το οποίο φτάνει πίσω 400 εκατομμύρια χρόνια, σχεδόν διπλασιάζει το χρονικό διάστημα που μελετάται.
Το ψυχρό ειρηνικό ημισφαίριο μπορεί να γίνει θερμότερο από το αφρικανικό
Υπάρχει μια εκπληκτική αντίφαση στα ευρήματα. Το ημισφαίριο του Ειρηνικού έχει ψυχρανθεί περίπου 50 Κέλβιν περισσότερο από το αφρικανικό ημισφαίριο, αλλά οι «σταθερά υψηλότερες ταχύτητες των τεκτονικών πλακών του Ειρηνικού ημισφαιρίου κατά τα τελευταία 400 (σ.σ. εκατομμύρια χρόνια)» υποδηλώνουν ότι ο Ειρηνικός ήταν πολύ πιο θερμός σε κάποια χρονική στιγμή.
Μήπως καλυπτόταν από ξηρά σε κάποιο σημείο στο μακρινό παρελθόν, διατηρώντας περισσότερη θερμότητα μέσα; Υπάρχουν και άλλες πιθανές εξηγήσεις, αλλά σε κάθε περίπτωση η υψηλή τεκτονική δραστηριότητα του Ειρηνικού σήμερα δείχνει μια ανισορροπία θερμότητας. Όσο πιο λιωμένος είναι ο μανδύας τόσο πιο εύκολα μπορούν οι πλάκες να γλιστρούν και να συγκρούονται.