Σε συσσώρευση ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών επιδίδονται πολλοί Ευρωπαίοι, χωρίς να κάνουν την απαραίτητη ανακύκλωση, δείχνουν τα στοιχεία της Eurostat.
Από πλυντήρια μέχρι smartphones και από τηλεοράσεις μέχρι αποχυμωτές, οι Ευρωπαίοι φαίνεται πως δεν σταματούν να αγοράζουν ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, χωρίς οι αγορές αυτές να συνιστούν αντικατάσταση παλαιότερου εξοπλισμού, με ό, τι αυτό συνεπάγεται για την οικονομία των νοικοκυριών και κυρίως, για το περιβάλλον.
Τα νούμερα είναι αμείλικτα. Το 2023 διατέθηκαν στην αγορά 32,2 κιλά νέου ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού ανά κάτοικο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ το αντίστοιχο βάρος των συσκευών που ανακυκλώθηκε ήταν μόλις 11,6 κιλά.
Όπως σημειώνουν οι συντάκτες της αναφοράς, αυτή η διαφορά των 20,6 κιλών ανά άτομο αντιπροσωπεύει την αύξηση του αποθέματος συσκευών, είτε επειδή αυτές εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται, είτε γεμίζουν δωμάτια και αποθήκες ή χάνονται στο λόγω άτυπης, μη ελεγχόμενης επεξεργασίας αποβλήτων (βλ. παλιατζήδες).
Σχεδόν 80% πάνω το βάρος των νέων συσκευών σε 8 χρόνια, 60% η αύξηση στην ανακύκλωση
Εντυπωσιακή είναι η σύγκριση μεταξύ του μέσου βάρους των συσκευών που διατέθηκαν στην ευρωπαϊκή αγορά από το 2015 έως το 2023. Το 2015 το βάρος των νέων συσκευών ανά κάτοικο της ΕΕ ήταν 18,1 κιλά και μετά από μόλις 8 χρόνια έφτασε τα 32,2, δηλαδή αυξήθηκε κατά 78%.
Η Ολλανδία κατέγραψε την υψηλότερη ποσότητα νέων συσκευών που διατέθηκε στην αγορά, με 45,4 κιλά ανά άτομο, ακολουθούμενη από τη Γερμανία (38,9 κιλά) και την Αυστρία (35,1 κιλά). Αντίθετα, οι λιγότερες συσκευές ανά κάτοικο το 2023 αγόρασαν στην Κύπρο, μόνο 14,8 κιλά. Ακολούθησαν η Σλοβακία με 15,8 κιλά και η Βουλγαρία με 17,9 κιλά.
Όσον αφορά στην ανακύκλωση, η αύξηση του βάρους ήταν μεγάλη αλλά όχι αρκετή για να «ρεφάρει» την αγορά των νέων συσκευών. Μεταξύ 2015 και 2023, τα ηλεκτρονικά απόβλητα που συλλέχθησαν αυξήθηκαν κατά 60%, από 7,3 κιλά σε 11,6 κιλά ανά κάτοικο.
Μεταξύ των χωρών της ΕΕ, η Βουλγαρία (17,9 κιλά ανά άτομο), η Τσεχία (16,8 κιλά) και η Αυστρία (15,9 κιλά) κατέγραψαν τις υψηλότερες τιμές ηλεκτρονικών αποβλήτων που συλλέχθησαν ανά άτομο, ενώ οι χαμηλότερες ποσότητες που συλλέχθηκαν σημειώθηκαν στην Κύπρο (3,8 κιλά ανά άτομο), τη Μάλτα και την Πορτογαλία (5,8 κιλά ανά άτομο έκαστη).
Καλύτερα από τον ευρωπαϊκό μ.ο. η Ελλάδα
Τα σχετικά νούμερα για τη χώρα μας δείχνουν πως οι Έλληνες αγοράζουν μικρότερο βάρος συσκευών από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και σημειώνουν κάποια πρόοδο στην ανακύκλωση. Συγκεκριμένα το 2023 αγοράστηκαν 26,5 κιλά συσκευών ανά κάτοικο και ανακυκλώθηκαν 8,1 κιλά. Η διαφορά είναι 18,4 κιλά, μικρότερη δηλαδή του ευρωπαϊκού μέσου όρου (20,6).
Η Βουλγαρία είναι η μόνη χώρα της ΕΕ στην οποία η συλλογή ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών αποβλήτων ισούται με τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά, με 17,9 κιλά ανά άτομο σε κάθε κατηγορία. Αντίθετα, στην Ολλανδία, το βάρος των ηλεκτρονικών προϊόντων που διατίθενται στην αγορά είναι σχεδόν 4 φορές υψηλότερο από αυτό που συλλέγεται ως απόβλητο, 45,4 κιλά έναντι 12,3 κιλών.