Συνταγματικός κρίθηκε κατά πλειοψηφία από την Ολομέλεια του ΣτΕ ο νόμος 5094/24 που έφερε την υπογραφή του Κυριάκου Πιερρακάκη για τα μη κρατικά πανεπιστήμια.
Υπενθυμίζεται πως κατά της συνταγματικότητας του νόμου είχαν προσφύγει η ΠΟΣΔΕΠ, επτά πανεπιστημιακοί και ο πρώην υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος, υπό την ιδιότητα του πανεπιστημιακού.
Ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση σχετικά με το αποτέλεσμα των διασκέψεων επί υποθέσεων, οι οποίες συζητήθηκαν στις 11 Απριλίου 2025 στην Ολομέλεια και αφορούν την εγκατάσταση και λειτουργία στην Ελλάδα Παραρτημάτων - Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ).
Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας
Σύμφωνα με το άρθρο 34 παρ. 8 του π.δ. 18/1989, όπως προστέθηκε με το άρθρο 25 του ν. 4786/2021
Ανακοινώνει τα εξής:
Στις 2.6.2025 και 13.6.2025 η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας συνήλθε σε διασκέψεις υποθέσεων σχετικών με την εγκατάσταση και λειτουργία στην Ελλάδα Παραρτημάτων - Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΝΠΠΕ). Οι υποθέσεις αυτές συζητήθηκαν κατά τη δικάσιμο της 11.4.2025, προκειμένου να επιλυθούν τα ζητήματα συνταγματικότητας και συμβατότητας με το ενωσιακό δίκαιο των διατάξεων του ν. 5094/2024.
Το Δικαστήριο έκρινε τα εξής:
Α. Οι διατάξεις των παρ. 5 και 8 του άρθρου 16 του Συντάγματος, ενόψει και του σκοπού τους, που συνίσταται στην παροχή υψηλού επιπέδου ανώτατης εκπαίδευσης, σε συνδυασμό με την παρ. 1 του άρθρου 16, η οποία κατοχυρώνει την ελευθερία της εκπαίδευσης και την ακαδημαϊκή ελευθερία, ερμηνεύονται - σύμφωνα και με την ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 28 του Συντάγματος αλλά και επί τη βάσει των αρχών της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και της καλόπιστης συνεργασίας των κρατών μελών (αρ. 2 και 4 παρ.3 ΣΕΕ) - σε αρμονία με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ειδικότερα, οι ως άνω συνταγματικές διατάξεις ερμηνεύονται ενόψει των νεότερων νομοθετικών και νομολογιακών δεδομένων του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία αφορούν την παροχή ανώτατης εκπαίδευσης (αρ. 165 ΣΛΕΕ), την ελευθερία εγκατάστασης (αρ. 49 ΣΛΕΕ), καθώς και το θεμελιώδες δικαίωμα ίδρυσης εκπαιδευτικών ιδρυμάτων με σεβασμό των δημοκρατικών αρχών (αρ. 14 παρ. 3 του Χάρτη). Επί τη βάσει των ανωτέρω, δεν αποκλείεται κατά το Σύνταγμα η ίδρυση και λειτουργία παραρτημάτων αλλοδαπών πανεπιστημίων προερχομένων από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή από χώρα συμβεβλημένη στην GATS, κατά τους όρους ειδικού νόμου, με τον οποίον διασφαλίζεται υψηλό επίπεδο σπουδών και προστατεύεται η ακαδημαϊκή ελευθερία.
Κατόπιν τούτων, απορρίπτονται, κατά πλειοψηφία, τρεις αιτήσεις ακυρώσεως που έχουν ασκηθεί από Καθηγητές Α.Ε.Ι. και την ΠΟΣΔΕΠ.
Β. Το σύστημα του ως άνω νόμου, ως προς τους όρους αδειοδότησης και λειτουργίας, δεν εισάγει υπέρμετρους περιορισμούς στην ελευθερία εγκατάστασης (άρθρο 49 ΣΛΕΕ).
Κατόπιν τούτου, απορρίπτεται, κατά πλειοψηφία, αίτηση ακυρώσεως των κολλεγίων.
Πιερρακάκης: Με την ιστορική αυτή απόφαση πραγματοποιείται ένα μεγάλο βήμα προόδου και αυτοπεποίθησης
Ο Κυριάκος Πιερρακάκης χαιρέτησε την απόφαση του ΣτΕ να κρίνει συνταγματικό το νόμο για την λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα.
«Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που κρίνει συνταγματικό τον νόμο 5094/24 για την εγκατάσταση και λειτουργία μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων στη χώρα μας, συνιστά δικαίωση της βούλησης μας να γκρεμίσουμε τείχη, να σπάσουμε ριζωμένα ταμπού, να ξεπεράσουμε ιδεοληψίες και να δώσουμε περισσότερες επιλογές και ευκαιρίες στους φοιτητές που θέλουν να σπουδάσουν στη χώρα μας» είπε σε δήλωσή του σχετικά με την απόφαση ο υπουργός Οικονομίας.
«Το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο με την απόφασή του πιστοποιεί ότι η κυβέρνηση λειτούργησε με σεβασμό στους θεσμούς. Όσοι τόσα χρόνια χρησιμοποιούσαν το Σύνταγμα ως πρόσχημα για να μην αλλάξει τίποτα στη χώρα, σήμερα καλούνται να εξηγήσουν στους πολίτες την ακινησία ετών που αποστέρησε από την Ελλάδα φοιτητές, την αποδυνάμωσε από εκείνους που μετανάστευσαν σε χώρες του εξωτερικού για να σπουδάσουν ελλείψει άλλης εναλλακτικής, προκάλεσε ταλαιπωρία στις οικογένειες τους και είχε ως συνέπεια τεράστιες απώλειες στην αναπτυξιακή δραστηριότητα της χώρας μας» πρόσθεσε.
«Η Ελλάδα από σήμερα τελεσίδικα σταματά να αποτελεί εξαίρεση σε έναν παγκόσμιο εκπαιδευτικό κανόνα. Η συνύπαρξη του Δημόσιου πανεπιστημίου με τα μη κρατικά μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια ενισχύει την ακαδημαϊκή ανταγωνιστικότητα, την προσέλκυση επενδύσεων για έρευνα, καινοτομία και διεθνή συνεργασία. Με την ιστορική αυτή απόφαση πραγματοποιείται ένα μεγάλο βήμα προόδου και αυτοπεποίθησης. Ένα βήμα που καταδεικνύει ότι το μέλλον ανήκει σε όσους τολμούν να το οραματιστούν και να το χτίσουν» αναφέρει καταλήγοντας στην ανακοίνωσή του ο Κυριάκος Πιερρακάκης.