Πολλά «γκρίζα σημεία» και διατήρηση παθογενειών περιλαμβάνει το νέο Εθνικό Σύστημα Πολιτικής Προστασίας που δόθηκε σε δημόσια διαβούλευση μετά από εννέα μήνες αναμονής και με την τραγωδία στο Μάτι να παραμένει ακόμα νωπή στη μνήμη.
Το σχέδιο νόμου αναρτήθηκε ήδη στην Διαύγεια και η υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Όλγα Γεροβασίλη, καλεί τους πολίτες και κάθε ενδιαφερόμενο κοινωνικό εταίρο να συμμετάσχει από σήμερα στην δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση για το σχέδιο νόμου «Εθνικό Σύστημα Πολιτικής Προστασίας» προκειμένου να καταθέσουν τις απόψεις τους, οι οποίες θα συμβάλλουν στην οριστική διαμόρφωση του νέου πλαισίου πολιτικής προστασίας. Λόγω του ότι πρόκειται για επείγουσες ρυθμίσεις, η διαβούλευση θα ολοκληρωθεί στις 9 το πρωί της 16ης Μαΐου 2019.
Ωστόσο, είναι προφανές ότι ένα νέο σύστημα διαχείρισης και αντιμετώπισης των πυρκαγιών χρειάζεται χρόνο για να κατανοηθεί και να αφομοιωθεί από τους εμπλεκόμενους.
Πολλώ μάλλον που οι νέοι δήμαρχοι οι οποίοι θα αναλάβουν καθήκοντα σε λίγες εβδομάδες, καλούνται, βάσει των διατάξεων του νομοσχεδίου, να εκδώσουν μια σειρά σχετικών αποφάσεων, μέσα σε τρεις μήνες. Με άλλα λόγια, αυτό μπορεί να συμβεί ακόμη και στο τέλος της αντιπυρικής περιόδου...
Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις οι διαδικασίες διαχείρισης θυμίζουν σε πολλά το ισχύον σύστημα διαχείρισης.
Μεταξύ άλλων, στην Εθνική Αρχή Πολιτικής Προστασίας, θα υπάγεται το 24ωρο Εθνικό Συντονιστικό Κέντρο Πολιτικής Προστασίας που καλείται να συντονίζει το σύνολο του κρατικού μηχανισμού, εθελοντές και μη κυβερνητικές οργανώσεις τόσο στις περιφέρειες όσο και τους Δήμους. Περίπου 30 άτομα προβλέπεται να αναλάβουν τον συντονισμό. Μέχρι πρότινος, η Πυροσβεστική είχε ρόλο σε αυτή την ευθύνη.
Θεσμοθετούνται επίσης και 19 Λειτουργίες Έκτακτης Ανάγκης μεταξύ άλλων για την ενημέρωση των πολιτών, και τη μεταφορά των πληγέντων, ενώ προβλέπονται περίπου 200 προσλήψεις προσωπικού σε περιφέρειες και δήμους.
Επίσης θεσπίζονται Τοπικές, Περιφερειακές αλλά και η Εθνική Επιτροπή Έκτακτης Ανάγκης, στις οποίες συμμετέχουν οι Αρχές Πολιτικής Προστασίας κάθε επιπέδου (Δήμαρχος, Αντιδήμαρχος/ Περιφερειάρχης, Θεματικός, Χωρικός Αντιπεριφερειάρχης / Διοικητής Εθνικής Αρχής αντίστοιχα κλπ) καθώς και εκπρόσωποι του Πυροσβεστικού Σώματος, της Ελληνικής Αστυνομίας, του Λ.Σ.-ΕΛΛ.ΑΚΤ και των Ενόπλων Δυνάμεων του αντίστοιχου επιπέδου. Οι Επιτροπές αυτές συγκαλούνται σε περιπτώσεις καταστάσεων εκτάκτων αναγκών όταν από την εκτίμηση της κατάστασης προκύπτουν αυξημένες ανάγκες διαχείρισής τους στο αντίστοιχο διοικητικό επίπεδο. Ακόμη, διευκρινίζονται τα προληπτικά μέτρα, όπως η «οργανωμένη προληπτική απομάκρυνση πληθυσμού» σε σχέση με τα μέτρα αντιμετώπισης, όπως οι «επιχειρήσεις απεγκλωβισμού και διάσωσης».
Νομοθετείται το «Σύστημα Ετοιμότητας και Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας», προσδιορίζονται τα «Επίπεδα Κλιμάκωσης» με βάση την «Εκτίμηση Κατάστασης», ενώ προβλέπεται η απευθείας ενεργοποίηση σε κεντρικό επίπεδο σε εξαιρετικές περιπτώσεις ή για νησιωτικές περιοχές, όπου δεν επαρκούν τα υπάρχοντα μέσα αντιμετώπισης.
Εξειδικεύονται οι «Καταστάσεις Έκτακτης Ανάγκης και Ειδικής Κινητοποίησης». Η δε Κατάσταση Ειδικής Κινητοποίησης Πολιτικής Προστασίας, ανάλογα με την εκτίμηση της κατάστασης και ιδιαίτερα των συνεπειών του καταστροφικού φαινομένου, μπορεί να κλιμακώνεται σε Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Πολιτικής Προστασίας ή σε Κατάσταση Έκτακτης Ανάγκης Εθνικής Σημασίας.
Προβλέπεται η κατάρτιση «Εθνικού Καταλόγου Κινδύνων και Απειλών», αναβαθμίζεται και οργανώνεται η συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα καθώς και το σύστημα εθελοντισμού.