Η Κυπριακή Δημοκρατία, με επιστολή της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της στον ΟΗΕ προς τον Γενικό Γραμματέα, επαναφέρει τις πάγιες θέσεις της για το λεγόμενο «Μνημόνιο Κατανόησης» Τουρκίας - Λιβύης του 2019.
Όπως τονίζει, «δεν συνάδει με το Διεθνές Δίκαιο και ιδίως με τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που αφορούν τη σύναψη Συνθηκών, καθώς και με το Δίκαιο της Θάλασσας, όπως αυτό αποτυπώνεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS)».
Στην επιστολή, που παραπέμπει και σε παλαιότερες επιστολές της Κύπρου προς τον ΟΗΕ (20 Ιανουαρίου, 24 Απριλίου και 20 Ιουλίου 2020), σημειώνεται με έμφαση ότι «το εν λόγω Μνημόνιο δεν παράγει οποιαδήποτε έννομα αποτελέσματα για τρίτα μέρη, ούτε επηρεάζει τα δικαιώματα τρίτων κρατών επί θαλάσσιων ζωνών, συμπεριλαμβανομένων των κυριαρχικών τους δικαιωμάτων βάσει του Διεθνούς Δικαίου».
Η Λευκωσία τονίζει ότι η Λιβύη με αυτό το μνημόνιο «αναφέρεται σε δήθεν οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ δύο κρατών που δεν διαθέτουν αντικριστές ή παρακείμενες ακτές, δημιουργώντας έτσι ένα ανύπαρκτο θαλάσσιο όριο μεταξύ τους, ενώ εσκεμμένα παραγνωρίζει την παρουσία και τα θαλάσσια δικαιώματα των παράκτιων κρατών της περιοχής, περιλαμβανομένων ελληνικών νησιών όπως η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα».
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο άρθρο 121 της UNCLOS, το οποίο, όπως σημειώνεται, «αποτυπώνει εθιμικό διεθνές δίκαιο και, ως εκ τούτου, δεσμεύει και κράτη μη μέρη στη Σύμβαση». Υπογραμμίζεται δε ότι το άρθρο αυτό «προβλέπει ρητώς το δικαίωμα των νησιών σε αιγιαλίτιδα ζώνη, σε συνορεύουσα ζώνη, σε υφαλοκρηπίδα και σε Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη».
Στο έγγραφο επισημαίνεται, επίσης, ότι «η γραμμή που κλείνει τον Κόλπο της Σύρτης, καθώς και η σχετική χάραξη της ευθείας γραμμής βάσης, δεν συνάδουν με τους κανόνες του εθιμικού διεθνούς δικαίου, όπως αυτοί αποτυπώνονται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), και, συνεπώς, δεν παράγουν καμία έννομη συνέπεια».
Η Λευκωσία τονίζει τη σημασία του πλήρους σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου και υπενθυμίζει ότι «οι συμφωνίες οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών πρέπει να συνάπτονται μεταξύ Κρατών με αντικείμενες ή παρακείμενες ακτές, καλή τη πίστει και σύμφωνα με τις παγιωμένες αρχές του Διεθνούς Δικαίου, όπως αυτές έχουν κωδικοποιηθεί στην UNCLOS και καθοδηγούνται από τη διεθνή νομολογία».
Παράλληλα, η Κυπριακή Δημοκρατία καταγράφει «τη διακηρυγμένη ετοιμότητα της Λιβύης να εμπλακεί σε διαπραγματεύσεις με όλα τα γειτονικά Κράτη για την οριοθέτηση θαλασσίων συνόρων σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο».
Κλείνοντας, η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Κυπριακής Δημοκρατίας ζητεί «όπως η παρούσα επιστολή κυκλοφορήσει ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, υπό το θέμα 75 της ημερήσιας διάταξης, και του Συμβουλίου Ασφαλείας, καθώς και όπως δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα της Διεύθυνσης Θαλασσίων Υποθέσεων και Δικαίου της Θάλασσας και περιληφθεί σε επόμενη έκδοση του Δελτίου για το Δίκαιο της Θάλασσας».
ΑΠΕ-ΜΠΕ