Οι πρόσφατες κινητοποιήσεις των ιδιοκτητών ταξί ώστε τα έμφορτα οχήματα να χρησιμοποιούν τις λεωφορειολωρίδες και οι κινητοποιήσεις με τις οποίες απειλούν οι ιδιοκτήτεςφορτηγών στην περίπτωση που εφαρμοστεί η ιδέα για απαγόρευση κυκλοφορίας των βαρέων οχημάτων στον Κηφισόαπό τις 7 μέχρι τις 10 το πρωί δείχνουν πως η συζήτηση για το κυκλοφοριακό της Αττικής διεξάγεται αποσπασματικά, χωρίς συνοχή, χωρίς ευρύτερο σχεδιασμό.
Εκτός από τα μικροσυμφέροντα που δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα και ας ταλαιπωρούνται εκατομμύρια άνθρωποι, καθημερινά έχουν δημιουργηθεί και διάφορα στρατόπεδα. Ένα από αυτά υποστηρίζει πως το Λεκανοπέδιο δεν χρειάζεται πρόσθετα έργα αλλά μόνο επενδύσεις σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και άλλες soft ενέργειες, όπως η εφαρμογή ενός νέου, αναβαθμισμένου, πράσινου δακτυλίου αφού ο σημερινός δεν εξυπηρετεί πλέον το σκοπό του.
Η αλήθεια είναι πως στην Αττική χρειαζόμαστε και πρόσθετα έργα και αλλαγή χαρακτήρα με νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες ή εφαρμογή υφιστάμενων νόμων! Για παράδειγμα θεωρείται απαραίτητη η επέκταση της Λεωφόρου Κύμης μέχρι την εθνική οδό στον κόμβο Καλυφτάκη ώστε να περιοριστεί το καθημερινό κυκλοφοριακό έμφραγμα στην Αττική Οδό στο κόμβο Μεταμόρφωσης. Εξίσου απαραίτητη θεωρείται από τους συγκοινωνιολόγους και ο άξονας Ελευσίνα – Οινόφυτα ώστε τα φορτηγά που έρχονται από την Πάτρα (βλέπετε το λιμάνι της πόλης δεν συνδέεται με τον σιδηρόδρομο…) να μην περνούν από τη μισή Αθήνα, μέσω Κηφισού, για να φτάσουν στη Βόρεια Ελλάδα. Στο τραπέζι βρίσκονται και άλλα έργα όπως η περίφημη σήραγγα Ηλιουπόλεως για να αντιμετωπιστεί το χάος στον Καρέα, κ.α.
Έχουν υπερδιπλασιαστεί οι χαμένες ώρες στο δρόμο
Οι περισσότερες από αυτές τις παρεμβάσεις, όπως και η επέκταση του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου προς Άγιο Στέφανο, εξαγγέλλονται τον τελευταίο μισό αιώνα χωρίς να έχουν προχωρήσει. Όμως κάθε χρόνο προστίθενται περίπου 100.000 – 120.000 νέα αυτοκίνητα στους δρόμους της Αττικής ενώ την τελευταία δεκαετία οι ώρες που χάνουν οι Αθηναίοι λόγω του κυκλοφοριακού έχουν σχεδόν υπερδιπλασιαστεί, από τα περίπου τρία εκατομμύρια στα 6,5 εκατομμύρια με ετήσια οικονομική αιμορραγία που αγγίζει τα 100 εκατομμύρια ευρώ.
Τα τελευταία χρόνια πολλές επιχειρήσεις μετακομίζουν στον άξονα της εθνικής οδού Αθηνών – Θεσσαλονίκης χωρίς παράλληλο σχεδιασμό ενίσχυσης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Στον Παράδεισο Αμαρουσίου χτίζονται συνεχώς νέα κτίρια γραφείων χωρίς καμία μελέτη για το πως θα πάνε, πως θα γυρίσουν και που θα παρκάρουν οι νέοι υπάλληλοι και οι νέοι επισκέπτες αυτών των γραφείων. Στα Νότια Προάστια κατασκευάζεται μια νέα πόλη, στο Ελληνικό, χωρίς να έχει παρουσιαστεί συνεκτικό σχέδιο για τη διαχείριση της πρόσθετης κυκλοφορίας.
Λίγες οι γραμμές μετρό
Όσο για τις επενδύσεις σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (ΜΜΜ) η σύγκριση με τη Μαδρίτη είναι δυσάρεστη, όχι μόνο λόγω της ελληνικής χρεοκοπίας. Η Αθήνα και η Μαδρίτη ξεκίνησαν σχεδόν ταυτόχρονα να κατασκευάζουν γραμμές μετρό. Η Μαδρίτη θεωρείται παγκόσμιο παράδειγμα καθώς μέσα σε οκτώ χρόνια, μεταξύ 1995 και 2003, κατασκεύασε 131 χιλιόμετρα σηράγγων μετρό και 76 σταθμούς, ενώ σήμερα διαθέτει 276 σταθμούς! Στην Αθήνα διαθέτουμε σήμερα 47 σταθμούς μετρό που αυξάνονται σε 66 με την προσθήκη του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου. Επί χρόνια σχεδιάζεται και υλοποιείται η νέα γραμμή 4 που θα προσθέσει άλλους 15 σταθμούς στο δίκτυο. Η ελληνική χρεοκοπία, σε συνδυασμό με την απουσία σοβαρού κυκλοφοριακού σχεδιασμού ώστε να καλύπτονται οι νέες ανάγκες που δημιουργούνται, οδήγησαν και στην πλήρη απαξίωση των λεωφορείων. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ανανέωση του στόλου, αλλά ακόμα περιμένουμε την αναμόρφωση των δρομολογίων.
Παρεμβάσεις για αλλαγή συμπεριφοράς
Εκτός από τα έργα και τις επενδύσεις σε ΜΜΜ η Αθήνα φαίνεται πως χρειάζεται και άλλες παρεμβάσεις για αλλαγή συμπεριφοράς. Για παράδειγμα, χρειαζόμαστε συγκεκριμένο ωράριο για τις προμήθειες των καταστημάτων, με συγκεκριμένου τύπου οχήματα και έναν νέου τύπου δακτύλιο. Πρόκειται για πρωτοβουλίες που χρειάζονται σοβαρές μελέτες και εξίσου σοβαρή διαβούλευση με πολίτες και επαγγελματίες του κέντρου. Προς το παρόν δεν έχει ξεκινήσει ένας τέτοιος σχεδιασμός αν και κάθε φθινόπωρο η κατάσταση με το κυκλοφοριακό χειροτερεύει.